ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Γενικά μιλώντας, για έναν παράξενο λόγο, από πιτσιρικάς που έκανα παρέα με κάτι τρότσκες οι οποίοι μελετούσαν τη διδακτορική διατριβή του Μαρξ και τα φιλοσοφικά τετράδια του Λένιν και τη Χεγκελιανή φιλοσοφία του δικαίου και κάτι τέτοια, μου είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο παππούς Επίκουρος ήταν καρα-άθεος. Και πολύ τον θαύμαζα γι' αυτό.

Αργότερα, όταν έμαθα αξιοπρεπώς πέντε αρχαιοελληνικά κολυβογράμματα, είπα να δοκιμάσω να μεταφράσω κάτι τις το αρχαιοελληνικόν. Και ξεκίνησα με ένα ζόρικο κειμενάκιον: Μια επιστολή που έστειλε ο Επίκουρος σ΄'ένα φίλο του, τον Μενοικέα.

Αλλά έίδα το Χριστό φαντάρο και το σύμπαν ανάποδα, όταν έπεσα πάνω στην εξής φράση του κειμένου:

Ἃ δέ σοι συνεχῶς παρήγγελλον͵ ταῦτα καὶ πρᾶττε καὶ μελέτα͵ στοιχεῖα τοῦ καλῶς ζῆν ταῦτ΄ εἶναι διαλαμβάνων. Πρῶτον μὲν τὸν θεὸν ζῷον ἄφθαρτον καὶ μακάριον νομίζων͵ ὡς ἡ κοινὴ τοῦ θεοῦ νόησις ὑπεγράφη͵ μηθὲν μήτε τῆς ἀφθαρσίας ἀλλότριον μήτε τῆς μακαριότητος ἀνοίκειον αὐτῷ πρόσαπτε· πᾶν δὲ τὸ φυλάττειν αὐτοῦ δυνάμενον τὴν μετὰ ἀφθαρσίας μακαριότητα περὶ αὐτὸν δόξαζε. θεοὶ μὲν γὰρ εἰσίν· ἐναργὴς γὰρ αὐτῶν ἐστιν ἡ γνῶσις· οἵους δ΄ αὐτοὺς οἱ πολλοὶ νομίζουσιν͵ οὐκ εἰσίν· οὐ γὰρ φυλάττουσιν αὐτοὺς οἵους νομίζουσιν. ἀσεβὴς δὲ οὐχ ὁ τοὺς τῶν πολλῶν θεοὺς ἀναιρῶν͵ ἀλλ΄ ὁ τὰς τῶν πολλῶν δόξας θεοῖς προσάπτων. οὐ γὰρ προ λήψεις εἰσὶν ἀλλ΄ ὑπολήψεις ψευδεῖς αἱ τῶν πολλῶν ὑπὲρ θεῶν ἀποφάσεις. ἔνθεν αἱ μέγισται βλάβαι αἴτιαι τοῖς κακοῖς ἐκ θεῶν ἐπάγονται καὶ ὠφέλειαι. ταῖς γὰρ ἰδίαις οἰκειούμενοι διὰ παντὸς ἀρεταῖς τοὺς ὁμοίους ἀποδέχονται͵ πᾶν τὸ μὴ τοιοῦτον ὡς ἀλλότριον νομίζοντες.

Το οποίο το μεταγλώττισα (ρεμπέτικα) κάπως έτσι:

Όσα συνεχώς σου παράγγελνα, αυτά να κάνεις και να μελετάς, και να τα θεωρείς απαραίτητες προϋποθέσεις για να ζεις ζόρικα: Πρώτα απ' όλα, τον θεό να τον θεωρείς όν άφθαρτο και μακάριο, όπως δηλαδή τον θεωρεί κάθε λογικός άνθρωπος, και να μην του προσάπτεις οτιδήποτε αλλότριο προς την αφθαρσία του και αταίριαστο στη μακαριότητά του. Να δέχεσαι ως σωστό κάθε τι που μπορεί να διαφυλάξει ως ιδέα την άφθαρτη μακαριότητα του θεού. Γιατί οι θεοί όντως υπάρχουν, και θα ήμασταν άξιοι γιαουρτώματος αν δεν παραδεχόμασταν το ότι η ύπαρξή τους είναι τόσο φανερή ώστε να μπορούμε να τη γνωρίσουμε. Όμως οι θεοί ΔΕΝ είναι έτσι όπως νομίζουν οι μαζάνθρωποι. Πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα, οι μαζάνθρωποι να πιστεύουν μεν στους θεούς, αλλά να πιστεύουν στους θεούς με τρόπους που είναι για τα πανηγύρια. Έχε λοιπόν υπόψη σου, μάγκα μου Μενοικέα, ότι ασεβής δεν είναι εκείνος που απορρίπτει τους θεούς των μαζανθρώπων. Το αντίθετο: Ασεβής είναι εκείνος που προσάπτει στους θεούς τις παπαριές που πιστεύουν οι μαζάνθρωποι. Οι μαζάνθρωποι δεν έχουν την παραμικρή ιδέα περί θεών, απλά πιστεύουν σε ένα μάτσο προλήψεις. Αυτές οι προλήψεις των μαζανθρώπων, είναι η βασική αιτία για την οποία οι θεοί ρίχνουν καρπαζιές στους μαζανθρώπους. Όμως οι θεοί ξηγιούνται καλά σε αυτούς που πιστεύουν σωστά και ξηγημένα θεολογικά πράματα. Βέβαια, οι μαζάνθρωποι, δεν πρόκειται να καταλάβουν τι σου λέω: Έχουν φάει χοντρό σκάλωμα με τις δικές τους αρετές που τις θεωρούν υπέρτατες, με αποτέλεσμα να νομίζουν πως και οι θεοί έχουν τις αρετές των μαζανθρώπων. Κάθε άλλη μορφή αρετής, οι μαζάνθρωποι τη θεωρούν αδιανόητη και ξένη προς τη φύση τους (κι αν ξέρουν τη φύση τους οι μαζάνθρωποι, να μου τρυπήσεις τη μύτη, μαγκίτη Μενοικέα).

Κάτι τέτοια θα έγραφε ο Επίκουρος αν ήντονε ρεμπέτης.
Αλλά και ως μη-ρεμπέτης, τα ίδια έγραψε.

Έκτοτε, σπάω το κεφάλι μου μπας και καταλάβω για ποιόν λόγο οι τρότσκες παλιόφιλοί μου σύστηναν τον Επίκουρο ως ψιλο- ή χοντρο-άθεο.