Σάββατο, Αυγούστου 08, 2009

Ο ΣΙΜΩΝΙΔΗΣ ΚΑΙ Η ΠΑΡΕΑ ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΤΖΟΝ

Ο Σιμωνίδης ήταν αρχαίος και ήταν Κείος.
Ήταν αρχαίος υπό την έννοια ότι γεννήθηκε το 556 π.Χ, και ήταν Κείος υπό την έννοια ότι γεννήθηκε στην Κέα, δηλαδή στη Τζιά.
Το πλήρες του όνομα ήταν "Σιμωνίδης Λεωπρέπεος ο Κείος", και αυτό το "Λεωπρέπεος" πρέπει να έχει να κάνει με το όνομα του πατέρα του, που λεγόταν Λεωπρεπης ή κάτι τέτοιο.

Με εξαίρεση την περίοδο των Μηδικών πολέμων όπου έμεινε στην Αθήνα και έκανε παρέα με Αθηναίους δημοκράτες, στην υπόλοιπη ζωή του ο Σιμωνίδης πολύ γουστάριζε τους τυράννους: Έφαγε τη ζωή του από την αυλή του ενός τυράννου στην αυλή του άλλου τυράννου.
Ξεκίνησε από την αυλή του Ίππαρχου της Αθήνας, κι όταν αργότερα οι Πεισιστρατίδες πήραν πούλο, ο Σιμωνίδης πετάχτηκε ως τη Θεσσαλία, όπου εντάχτηκε στην αυλή των Αλευάδων, στη Λάρισα.
Αργότερα όταν μήδισαν οι θεσσαλοί ηγεμόνες, ξανακατέβηκε στην Αθήνα όπου έμεινε μέχρι τη μάχη των Πλαταιών, γράφοντας εκπληκτικές δημιουργίες που υμνούσαν την ελληνική αρετή, η οποία νίκησε την περσική δύναμη και τον περσικό πλούτο.
Αλλά επειδή του είχε γίνει χούϊ να τραβιέται με τυράννους, στα βαθιά του γεράματα μπάρκαρε και πήγε στη Σικελία, όπου εντάχτηκε στην αυλή του τυράννου Ιέρωνος των Συρακουσών, αλλά και του τυράννου Θήρωνος, στον Ακράγαντα, όπου και πέθανε το 468 π.Χ.

Ως δημιουργός και ως πνευματικός άνθρωπος και διανοητής, εθεωρείτο εξαιρετικά σημαντικός από τους αρχαίους. Ο Πλάτων τον κατέτασσε ανάμεσα στους 7 σοφούς του αρχαίου κόσμου.

Έγραψε παιάνες, επινίκιους ύμνους, διθυράμβους, ύμνους στούς θεούς, εγκώμια, τραγωδίες, θρήνους... Δηλαδή ουσιαστικά έγραψε τα πάντα. Αλλά από τα έργα του, ελάχιστα αποσπάσματα σώζονται: Φαίνεται ότι δεν άρεσαν στις μαύρες ρόμπες, και τα εξαφάνισαν.

Τέλος πάντων, σ' εμάς είναι γνωστός κυρίως για τα επιγράμματα που έγραψε (όπου επίγραμμα, στο περίπου σημαίνει: "Μικρό και ζουμερό ποιηματάκι, που προορίζεται να γίνει επιγραφή στο μνημείο κάποιου ένδοξου άνδρα, στο μνημείο κάποιας ένδοξης μάχης, κλπ").
Βέβαια η αλήθεια είναι ότι οι φιλόλογοι αμφισβητούν το κατά πόσον τα επιγράμματα που αποδίδονται στον Σιμωνίδη τα έγραψε πραγματικά αυτός. Θεωρούν πολύ πιθανό, τα περισσότερα επιγράμματα απλώς να αποδίδονται στον Σιμωνίδη, χωρίς στην πραγματικότητα να είναι δικά του.
(Και μη με ρωτάτε τι είναι το σωστό, διότι ιδέα δεν έχω).

Γνωστότερα επιγράμματα που του αποδίδονται, είναι το γνωστό
"ω ξειν αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ότι τήδε κείμεθα
τοίς κείνων ρήμασι πειθόμενοι"
που θα πει στο περίπου
"Ξένε, ανάγγειλε στους Λακεδαιμονίους ότι εδώ είμαστε ακόμα,
υπακούοντας στις εντολές που μας έδωσαν"

αλλά και το
"Ελλήνων προμαχούντες Αθηναίοι Μαραθώνι
χρυσοφόρων Μήδων εστόρεσαν δύναμιν"
που θα πει μέσες-άκρες
"Υπερασπίζοντας τους Έλληνες οι Αθηναίοι στο Μαραθώνα,
συνέτριψαν τη δύναμη των πάμπλουτων Μήδων".

Αν και προσωπικά μ' αρέσει περισσότερο το επίγραμμα για τον μάντη Μεγιστία:
"Μνήμα τόδε κλεινοίο Μεγιστία, όν ποτε Μήδοι
Σπερχειόν ποταμόν κτείναν αμειψάμενοι.
Μάντιος, ός τότε κήρας επερχομένας σάφα ειδώς
ουκ έτλη Σπάρτης ηγεμόνας προλιπείν"
που το βρίσκω συγκινητικό, επειδή σημαίνει περίπου
"Αυτό είναι το μνημείο του ένδοξου Μεγιστία, που κάποτε οι Μήδοι
τον σκότωσαν μόλις πέρασαν το Σπερχειό ποταμό.
Ήταν μάντης, όμως παρ' όλο που είδε ξεκάθαρα το θάνατο να έρχεται,
ούτε που διανοήθηκε να εγκαταλείψει τους αρχηγούς της Σπάρτης".

Γενικά είναι ωραίο πράγμα τα επιγράμματα: Σου επιτρέπουν να υμνήσεις με λίγα, μεστά-ζουμερά-και-περιεκτικά λόγια, το μεγαλείο του μακαρίτη.

Αυτό φαίνεται πως εννόησαν και οι φίλοι του Τζον, και σκάρωσαν για πάρτη του το εξής σπαρταριστό επίγραμμα:

Free your body and soul,
Unfold your powerful wings,
Climb up the highest mountains,
Kick your feet up in the air.

You may now live forever
Or return to this earth
Unless you feel good where you are!

Κάτι μου λέει πως αν ο Σιμωνίδης ο Κείος ζούσε για να δει αυτό το επίγραμμα, θα είχε θεωρήσει τον εαυτό του ως απλό ερασιτέχνη, θα είχε σηκώσει τα χέρια ψηλά, μπροστά σε αυτό το μεγαλείο λυρισμού των αγγλοφώνων συναδέλφων του.
(Αναρωτιέμαι πάντως τι μπορεί να τους είχε κάνει ο Τζον και του ξηγήθηκαν με τέτοιο τρόπο μεταθανατίως...)

Υ.Γ: Για την ιστορία, να πούμε ότι αυτό το μνημειώδες επίγραμμα, σύμφωνα με κάποια πλεροφορία, ευρίσκεται εις το Mount Royal Cemetery, εις το Μόνδρεαλ του Καναδέως.

3 σχόλια :

  1. ‘ωραίοι’ οι φίλοι του. Θα αναστηθεί ο Τζον μόνο και μόνο για να τους πλακώσει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το μυητικο κειμενο που βγαινει καθετα απο τα αρχικα των λεξεων το αφηνεις για τους μυστες, υποθετω :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. offshore, εγώ πάλι, τον βλέπω να δρακουλεύει!!!
    :-)

    Δημήτρη, ε, μην τα δίνω όλα έτοιμα!!!
    :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Mi-la-re,
mi-la-re-si