Σάββατο, Μαρτίου 25, 2017

Karl Marx, "The Greek Insurrection"

Όπου ως Greek Insurrection εννοείται η "επανάσταση της Ηπείρου", που έλαβε χώραν το 1854.

Είναι ένα σημαντικό κείμενο του Μαρξ, που περιλαμβάνει τη φράση "H μεγαλύτερη κατηγορία που μπορεί κανείς να προσάψει στους Τούρκους δεν είναι ότι περιόρισαν τα προνόμια των χριστιανών ιερέων, παρά αντίθετα, ότι κάτω από την κυριαρχία τους επιτράπηκε στην καθολική αυτή δεσποτική κηδεμόνευση, επίβλεψη και ανάμειξη της εκκλησίας να απορροφήσει ολόκληρη τη σφαίρα της κοινωνικής ζωής".

Τα ντεσού του κειμένου είναι κάπως έτσι:
Ο Μαρξ έχει ξεμείνει από φράγκα. Ξαφνικά εμφανίζεται μπροστά του η δυνατότητα να βγάζει κάποια λεφτά αρθρογραφώντας στην αμερικάνικη εφημερίδα "New-York Daily Tribune". Αρπάζει την ευκαιρία απ' τα μαλλιά. Τα άρθρα του είναι κυρίως ανταποκρίσεις σχετικά με την κατάσταση στην Ευρώπη.
Κάποια στιγμή ξεσπάει στην Ευρώπη ο Κριμαϊκός πόλεμος, ο οποίος ξεκίνησε ως ρωσο-τουρκικός πόλεμος αλλά τελικά γενικεύτηκε.
Το ότι θα ξεσπούσε ρωσο-τουρκικός πόλεμος, είχε είδη προβλεφθεί από τον Μαρξ και τον Έγκελς, μέσω μιας σειράς συλλογισμών που δεν είναι ώρα (και δεν έχει και μεγάλη σημασία) να τους αναλύσουμε. Ουσιαστικά είχαν προβλέψει και τη γενίκευση ενός τέτοιου πολέμου.
Το σίγουρο είναι ότι ο πόλεμος ξέσπασε και οι Μαρξ/Έγκελς τον παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον και ο Μαρξ (κυρίως με στοιχεία που του έστελνε ο Έγκελς) αρθρογραφούσε σχετικά στην New-York Daily Tribune.
Οι οθωμανοκρατούμενοι λαοί των Βαλκανίων είδαν ως πηγή έμπνευσης τον ρωσο-τουρκικό πόλεμο, άρχισαν στα Βαλκάνια να υπάρχουν φήμες εξεγέρσεων κατά των Τούρκων αλλά και εξεγέρσεις (όπως αυτή της Ηπείρου) που δεν έμειναν φήμες.
Κι επειδή κάθε εξέγερση θα αποδυνάμωνε την ισχύ των Τούρκων στο ρωσο-τουρκικό μέτωπο, μπήκαν στο παιχνίδι οι λοιποί Ευρωπαίοι, οι οποίοι προκειμένου να καθησυχάσουν τους βαλκανικούς λαούς αλλά και προκειμένου να διασφαλίσουν τα δικά τους συμφέροντα, άρχισαν να πιέζουν το Σουλτάνο για μεταρρυθμίσεις, να δώσει στους χριστιανικούς λαούς ίσα δικαιώματα κλπ.

Σε αυτό το σημείο είναι που ο Μαρξ αρχίζει να γράφει το συγκεκριμένο άρθρο.
Ένα άρθρο που περιλαμβάνει τιμητικούς χαρακτηρισμούς για τους Έλληνες ("Οι Έλληνες κάτοικοι του λεγόμενου βασιλείου... μπορεί να ονειρεύονται ακόμα και μια ανασύσταση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, παρ' όλο που, γενικά, είναι ένας τετραπέρατος λαός για να πιστεύουν σε μια τέτοια ανοησία", γράφει χαρακτηριστικά).
Όμως, πάνω απ' όλα θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως άρθρο στο οποίο ο Μαρξ σαφώς, σαφέστατα εστιάζει στη γνωστή κρυφή πηγή της κακοδαιμονίας ημών των Ελλήνων, κακοδαιμονία η οποία συνεχίζεται παρ' όλη την εδώ και 150-200 χρόνια αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.

Το άρθρο του Μαρξ, μαζί με τις υποσημειώσεις, το τσίμπησα από εδώ και είπα οκέϋ, ενδιαφέρον έχει, ας το δημοσιεύσω να υπάρχει κι εδώ.



The Greek Insurrection[65]

Karl Marx



The insurrection among the Greek subjects of the Sultan, which caused such alarm at Paris and London, has now been suppressed, but its revival is thought not impossible. With regard to this possibility we are able to say that after a careful investigation of the documents relating to the whole affair so far, we are convinced that the insurgents were found exclusively among the mountaineers inhabiting the southern slope of the Pindus, and that they met with no sympathy on the part of the other Christian races of Turkey, save the pious freebooters of Montenegro; and that the occupants of the plains of Thessaly, who form the only compact Greek community still living under Turkish supremacy, are more afraid of their compatriots than of the Turks themselves. It is not to be forgotten that this. spiritless and cowardly body of population did not dare to rise even at the time of the Greek war of independence[66]. As to the remainder of the Greek race, numbering perhaps 300,000 souls, distributed throughout the cities of the Empire, they are so thoroughly detested by the other Christian tribes that, whenever a popular movement has been successful, as in Servia and Wallachia, it has resulted in driving away all the priests of Greek origin, and in supplying their places by native pastors.
But although the present Greek insurrection, considered with reference to its own merits, is altogether insignificant, it still derives importance from the occasion it affords to the western Powers for interfering between the Porte and the great majority of its subjects in Europe, among whom the Greeks count only one million against ten millions of the other races professing the Greek religion. The Greek inhabitants of the so-called kingdom as well as those living in the Ionian Isles under British rule consider it, of course, to be their national mission to expel the Turks from wherever the Greek language is spoken, and to annex Thessaly and Epirus to a State of their own. They may even dream of a Byzantine restoration, although, on the whole, they are too astute a people to believe in such a fancy. But these plans of national aggrandizement and independence on the part of the Greeks, proclaimed at this moment in consequence of Russian intrigues, as is proved by the lately detected conspiracy of the priest Athanasius[67], and proclaimed too by the robbers of the mountains without being reechoed by the agricultural population of the plain all have nothing to do with the religious rights of the subjects of Turkey with which an attempt is made to mix them up.

As we learn from the English journals and from notice given in the House of Lords by Lord Shaftesbury, and in the Commons by Mr. Monckton Milnes[a], the British Government is to be called upon in connection, partly at least, with these Greek movements to take measures to meliorate the condition of the Christian subjects of the Porte. Indeed, we are told explicitly that the great end aimed at by the western Powers is to put the Christian religion on a footing of equal rights with the Mahometan in Turkey. Now, either this means nothing at all, or it means the granting political and civil rights, both to Mussulmans and Christians, without any reference to either religion, and without considering religion at all. I n other words, it means the complete separation of State and Church, of Religion and Politics. But the Turkish State, like all Oriental States, is founded upon the most intimate connection, we might almost say, the identity of State and Church, of Politics and Religion. The Koran is the double source of faith and law, for that Empire and its rulers. But how is it possible to equalize the faithful and the Giaour, the Mussulman and the Rajah before the Koran? To do that it is necessary, in fact, to supplant the Koran by a new civil code, in other words to break down the framework of Turkish society and create a new order of things out of its ruins.

On the other hand, the main feature that distinguishes the Greek confession from all other branches of the Christian faith, is the same identification of State and Church, of civil and ecclesiastical life. So intimately interwoven were State and Church in the Byzantine Empire, that it is impossible to write the history of the one without writing the history of the other. In Russia the same identity prevails, although there, in contradistinction to the Byzantine Empire, the Church has been transformed into the mere tool of the State, the instrument of subjugation at home and of aggression abroad. In the Ottoman Empire in conformity with the Oriental notions of the Turks, the Byzantine theocracy has been allowed to develop itself to such a degree, that the parson of a parish is at the same time the judge, the mayor, the teacher, the executor of testaments, the assessor of taxes, the ubiquitous factotum of civil life, not the servant, but the master of all work. The main reproach to be cast upon the Turks in this regard is not that they have crippled the privileges of the Christian priesthood, but, on the contrary, that under their rule this all-embracing oppressive tutelage, control, and interference of the Church has been permitted to absorb the whole sphere of social existence. Mr. Fallmerayer very amusingly tells us, in his Orientalische Briefe[b], how a Greek priest was quite astonished when he informed him that the Latin clergy enjoyed no civil authority at all, and had to perform no profane business. "How," exclaimed the priest, "do our Latin brethren contrive to kill time?"

It is plain then that to introduce a new civil code in Turkey, a code altogether abstracted from religion, and based on a complete separation of State and Church, would be not only to abolish Mahometanism, but also to break down the Greek Church as now established in that Empire. Can any one be credulous enough to believe in good earnest that the timid and reactionary valetudinarians of the present British Government have ever conceived the idea of undertaking such a gigantic task, involving a perfect social revolution, in a country like Turkey? The notion is absurd. They can only entertain it for the purpose of throwing dust in the eyes of the English people and of Europe.


Written on March 14, 1854
First published in the New-York Daily Tribune, No. 4039, March 29, 1854 as a leader


Notes

[a] The Earl of Shaftesbury's speech in the House of Lords on March 10, 1854. The Times, No. 21686, March 11, 1854; M. Milnes' speech in the House of Commons on March 13, 1854. The Times, No. 21688, March 14, 1854.—Ed.
[b] Fallmerayer, Fragmente aus dem Orient.—Ed.

[65] The mailing of the article "The Greek Insurrection" to New York is not registered in the Notebook, but the fact that it is by Marx is established by his letters to Engels of April 22 (see Note 43↓) and May 3, 1854. This article, published by the editors of the New-York Daily Tribune as a leader, was presumably a part of the article mailed by Marx to New York on March 14 (see Note 63↓). It could not have been written before March 14 because it expounded Milnes' speech delivered in the House of Commons on the 13th and published in The Times on March 14, 1854.

[43] In the Notebook the dispatch of this article under the title "Oesterreichs Finanzen" is dated March 3. The article dealt not only with the state of Austrian finances, but analysed Napoleon III's speech of March 2 and contained some other material which the Tribune, editors arbitrarily combined with Marx's previous report (see Note 34↓). The article on Austrian finances was published as a leader. As the editors were wont to pass off his articles for their own, Marx wrote to Engels on April 22, 1854: "Of late the Tribune has again been appropriating all my articles for its leaders and putting my name to nothing but rubbish. It has appropriated, for example, a detailed account of Austrian finances, articles on the Greek insurrection, etc. Not to speak of their 'congenital' habit of making a splash with your military stuff" (see present edition, Vol. 39).

[34] The article "English and French War Plans.—Greek Insurrection.—Spain.—China" was compiled by the editors of the New-York Daily Tribune from two articles written by Marx on February 28 and March 3, 1854; the editors took the first six paragraphs, up to the words "The Anglo-French expedition may be set down...", from the article written by Marx on March 3 (the second half of this article was published as a leader, without Marx's signature, under the title "Austrian Bankruptcy"). in the Notebook the second part of the article is entered: "Dienstag. 28. Februar. Etwas Militaria. Spain. Dost Mohammed etc., etc., etc.". It is probable that "Militaria" in this article was written by Engels, but there are no direct proofs of this.

[63] Engels wrote the article "Retreat of the Russians from Kalafat" on March 13 on Marx's request and it was mailed to New York on March 14, as is testified by the entry in the Notebook: "Dienstag. 14 March. Militaria. Kalafat." Before sending it off Marx added a review of Greek events (see Note 65↑) and other information taken from The Times of March 14, 1854. On March 18 Marx published this article in the Chartist People's Paper. The New-York Daily Tribune and the New-York Weekly Tribune carried it under the title "The Russian Retreat". It was included by Eleanor Marx in The Eastern Question under the same heading. In this edition the text is reproduced from The People's Paper and checked with that of the New-York Daily Tribune. Substantially different readings are given in footnotes.

[66] In the spring of 1821 a national liberation movement started in Greece which ended after a long struggle in Greece winning independence. As a result of Russia's victory in the Russo-Turkish war of 1828-29, Turkey recognised Greece as an independent state. Forced by public pressure to give military aid to Greece, the ruling circles of the European powers imposed, however, a monarchist form of government on the country after its liberation. The final status of the Kingdom of Greece and its territory were determined by the protocols of March 22, 1829, February 3, 1830 and May 7, 1832 of the London Conference (1827-32). Greece included Morea, the Cyclades and the southern part of Greek mainland, between the mouths of the Spercheios and the Aspropotamo rivers.

[67] In January 1854 it was announced in Constantinople that the police had discovered a conspiracy of the Greeks, and a Greek priest named Athanasius had been arrested in Vidin. According to the Western press, the conspiracy was headed by Baron Oelsner, ex-adjutant of General Lüders, and its aim was to incite the Greeks and Slays living in Turkey to revolt.


Τετάρτη, Μαρτίου 22, 2017

Να 'σου κι ο άγιος Ζηνόβιος...

Τον θάνατο μίας καρκινοπαθούς, η οποία χρειάστηκε να διακομιστεί σε σοβαρή κατάσταση στο νοσοκομείο «Αμαλία Φλέμινγκ», διότι ο αξονικός τομογράφος στο «Σισμανόγλειο» δεν λειτουργούσε, καταγγέλλει σε ανακοίνωση της η ΠΟΕΔΗΝ.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η ΠΟΕΔΗΝ, «η γυναίκα, που είχε επιβαρυμένο ιστορικό, μεταφέρθηκε στην εφημερία του «Σισμανογλείου» το πρωί με σοβαρά προβλήματα υγείας. Οι γιατροί έκριναν ότι θα πρέπει να γίνει άμεσα αξονική τομογραφία, που δεν μπορούσε να γίνει στο νοσοκομείο γιατί ο τομογράφος ήταν χαλασμένος».
«Έτσι, η γυναίκα διακομίστηκε στο «Αμαλία Φλέμινγκ», όπου κατέληξε λίγη ώρα αφού υποβλήθηκε στην εξέταση», συμπληρώνεται στη σχετική ανακοίνωση.
«Εάν ήταν σε λειτουργία ο αξονικός τομογράφος του «Σισμανογλείου» θα γλίτωνε την ταλαιπωρία, θα ήταν πιο άμεση η ιατρική αντιμετώπιση και μπορεί να ζούσε», τονίζει η ΠΟΕΔΗΝ, επισημαίνοντας ότι έχει υπογραμμίσει και στο παρελθόν τον κίνδυνο που διατρέχουν οι ασθενείς από την έλλειψη αξονικών τομογράφων στα νοσοκομεία.
«Και πόσοι άλλοι ασθενείς, τροχαία ατυχήματα έχουν τραγική κατάληξη ή μένουν ανάπηροι εξαιτίας της καθυστέρησης στην διάγνωση και την αντιμετώπιση της νόσου;», αναφέρει στην ανακοίνωση.

Αυτά διαβάζω στο δημοσίευμα.
Και αναμφιβόλως θλίβομαι.
Θλίβομαι για την κατάσταση στα νοσοκομεία της χώρας.

Αλλά θλίβομαι και για την άγνοια που κυριαρχεί γύρω μας. 
Ειλικρινά, είχα ελπίσει ότι τώρα, με τον ΣΥΡΙΖΑ, αυτή η άγνοια θα εξαφανιζόταν... Όμως και στις μέρες του ΣΥΡΙΖΑ αυτή η απαράδεκτη άγνοια συνεχίζει να υπάρχει και να βασιλεύει γύρω μας...

Περπατώντας μερικές μόλις εκατοντάδες μέτρα μακριά από το Σισμανόγλειο,  έπεσα πάνω σε αυτό: 

Και βλέποντάς το, αναρωτήθηκα: 
Μα καλά... Μετά το θαύμα-θρίαμβο που αξιώθηκε η Μονή Βατοπεδίου... Και μετά τη σημερινή επίσκεψη του Τσίπρα στο Ιερόν Κουβούκλιον του Παναγίου Τάφου...  Δεν είναι πια καιρός να βγεί ο Πολάκης και να πιάσει από τ' αυτί αυτούς της ΠΟΕΔΗΝ ρωτώντας τους πως είναι δυνατόν, επιστήμονες άνθρωποι, να συζητούν για τομογράφους και άλλα τέτοια ποταπά, φθαρτά, υλικά μέσα, και να μην παραπέμπουν στη χάρη του αγίου Ζηνοβίου τους καρκινοπαθείς ασθενείς?

Και ψιλο-αγανάκτησα, μπορώ να σου πω...

Πάει κι η φετινή παγκόσμια ημέρα ποίησης...

Πάει κι η φετινή παγκόσμια ημέρα ποίησης. Κι αν άφησε κάτι καλό πίσω της, αυτό είναι ότι σε όλους εμάς τους φιλότεχνους και ποιητουργούντες και ποιητίζοντες, υπενθύμισε -με τον πιο ζωντανό τρόπο, παρακαλώ- τη γνωστή διατύπωση του νομπελίστα ποιητή μας. Του Οδυσσέα Ελύτη.

"Αν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, θα δεις να σου απομένουν ένας παπάς που κάνει μπίζνες με το κράτος, ένας υπουργός που του κάνει πλάτες κι ένας δικαστικός που τους αθωώνει. 
Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις".




Τρίτη, Μαρτίου 14, 2017

Το ναυάγιο της Χρυσής Αυγής

Στις 23 Φεβρουαρίου πέρασε απαρατήρητη η μαύρη επέτειος της Χρυσής Αυγής.
Ραφήνα. Το μνημείο του ναυαγίου.

Ως φόρο τιμής σε όσους χάθηκαν τότε, δημοσιεύω τη μαρτυρία του Σίμου Λάβδα, που είχε την ατυχία να ζήσει τα μαύρα γεγονότα από κοντά...
Τη μαρτυρία τη βρήκα εδώ.

Είχα ξεμπαρκάρει από ένα πλοίο-αυτοκινητάδικο στα τέλη του Σεπτέμβρη 1982. Βρισκόμουν στην Άνδρο. Στα τέλη του Οκτώβρη με πήρε τηλέφωνο ο καπετάν-Αυγουστής Πολέμης, ιδιοκτήτης του ΧΡΥΣΗ ΑΜΜΟΣ και του ΗΠΕΙΡΟΣ. Κάθε χρόνο τα δύο μεγάλα πλοία πήγαιναν για επισκευή και άφηνε στη γραμμή το ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ. Τότε με την κρίση ήταν υποχρεωτικό όλοι οι αξιωματικοί να έχουν ανάλογα διπλώματα. Επειδή δεν είχε διπλωματούχο Β΄ μηχανικό με παρακάλεσε να πάω, έστω για 15 μέρες, για να κάνουμε μερικά δρομολόγια. Μετά θα κανόνιζε την αντικατάσταση μου. Αφού ξεκινήσαμε τα δρομολόγια σκέφτηκα να μείνω στο πλοίο να ξεχειμωνιάσω. Τα δρομολόγια γίνονταν κανονικά μέχρι που άρχισαν οι μεγάλες κακοκαιρίες.

Εκείνο τον Φεβρουάριο είχαμε πολλά απαγορευτικά. Αλλά και πολλά χιόνια. Επειδή δεν υπήρχε άλλο πλοίο στη γραμμή μας πιέζανε από το γραφείο και πολλές φορές φεύγαμε με απαγορευτικό. Κάθε Τετάρτη το πλοίο έκανε μεταφορές καυσίμων με βυτία. Δεν υπήρχαν τότε τα βαποράκια μεταφοράς καυσίμων όπως τώρα. Επειδή είχε συχνά απαγορευτικό το πλοίο έφευγε με υπογραφή καπετάνιου με αποτέλεσμα κάποιες να φορές να κινδυνεύει. Την είχαμε γλυτώσει δύο-τρεις φορές με απλά μπαταρίσματα: μέχρι που ήρθε η μοιραία Τετάρτη και βουλιάξαμε.

Θυμάμαι είχαμε φύγει Τετάρτη πρωί από Τήνο για Άνδρο και Ραφήνα. Η θάλασσα έβγαζε φίδια. Πριν φύγουμε από Τήνο είχα πει στα παιδιά να κάνουν εξαέρωση στις μηχανές. Εγώ πετάχτηκα στην Παναγία να ανάψω ένα κερί. Μόλις γύρισα ξεκινήσαμε. Όταν φτάσαμε στην Ραφήνα μας είπαν πως είχε πάλι απαγορευτικό και το πλοίο δεν θα έφευγε για ταξίδι. Όμως από την εταιρεία είχαν δώσει αναχώρηση για τις 16:00. Έτσι, με υπογραφή καπετάνιου αποφασίστηκε να γίνει το δρομολόγιο και αρχίσαμε να φορτώνουμε.

Φύγαμε με θάλασσα 9 μποφώρ. Τα χιόνια ήταν μέχρι την Ραφήνα. Το λεωφορείο του ΚΤΕΛ δεν μπόρεσε να περάσει την Αγία Παρασκευή. Αποτέλεσμα ήταν να μην έχουμε κόσμο. Το φορτίο μας ήταν καύσιμα και λίγοι επιβάτες, οι περισσότεροι οδηγοί φορτηγών. Ξεκινήσαμε στις τέσσερις το απόγευμα. Το πλοίο φτάνοντας στον Κάβο Ντόρο ζορίστηκε και άρχισε τις πλαγιοκοπήσεις και τα βουτήγματα. Εγώ βρισκόμουν στο σαλόνι με τον Λεονάρδο Πέτσα και βλέπαμε ποδόσφαιρο. Κάποια στιγμή ακούγεται ένας παράξενος θόρυβος και το πλοίο μπατάρισε από τη δεξιά μεριά. Φεύγω για την μηχανή που είχαν βάρδια ο τρίτος μηχανικός, ο Αντώνης Κοκκίνης, ο λαδάς, Παναγιώτης Μπαρούς και ο ηλεκτρολόγος, Μάριος Μπαρμούνης. Τους ρωτάω:
-      Τι έγινε παιδιά; Καμιά ειδοποίηση από γέφυρα;
Μου είπαν πως δεν είχαν. Χτυπάω τον τηλέγραφο και το τηλέφωνο: καμία απάντηση. Γυρνάω και λέω:
-       Αντώνη βάλε 80 στροφές την μια μηχανή.
Βάζω κι εγώ 80 στροφές στην άλλη, για να μπορεί να τιμονέψει ο καπετάνιος. Το κανονικό ταξίδι ήταν 680 στροφές. Και φεύγουμε όλοι για πάνω γιατί αισθανόμαστε πως θα βουλιάξουμε. 

Ανεβαίνοντας περάσαμε με μεγάλη δυσκολία από το γκαράζ και είδαμε όλα τα βυτία  μπαταρισμένα: χυνόντουσαν βενζίνες και πετρέλαια. Η κλίση του πλοίου εκείνη την ώρα ήταν 45 μοίρες δεξιά όπως είχαμε δει στο κλινόμετρο της μηχανής.

Βγήκαμε επάνω και πήγαμε στην πρύμνη του πλοίου. Εκεί ήταν ο ναύτης Πολύκαρπος Χορευτής και έδινε σωσίβια στον κόσμο. Προσπαθήσαμε να λύσουμε τις βάρκες αλλά δεν γινόταν. Λόγω του μπαταρίσματος του πλοίου τα βαρελάκια δεν πέφτανε γιατί δεν λυνόντουσαν τα σχοινάκια. Είχαν κολλήσει με την μπογιά. Έπρεπε να φέρουμε από την κουζίνα τσεκούρι. Αλλά φοβόμασταν να πάμε επειδή οι οδηγοί των βυτιοφόρων μας έλεγαν πως το καύσιμα θα εκραγούν και το πλοίο θα βουλιάξει. Ειδοποίηση από την γέφυρα στα μεγάφωνα δεν είχαμε για το πώς να ενεργήσουμε. Με τον τρίτο μηχανικό που είχαμε κάνει μαζί και στα ποντοπόρα πλοία συνεννοηθήκαμε πως αν βουλιάξει το πλοίο να πέσουμε στη θάλασσα από την βορεινή πλευρά.

Όλο το πλήρωμα έβαζε σωσίβια. Στο σαλόνι μέσα ήταν ο Σπυριδάκης, ο καμαρώτος. Προσπαθούσε να βάλει σωσίβια σε δύο παιδιά και στην μητέρα τους, την Ματούλα Λάβδα. Εκεί θυμήθηκα πως πριν φύγουμε από Ραφήνα διάφοροι επιβάτες μπαινόβγαιναν στο πλοίο κι εμείς τους λέγαμε πως έχει απαγορευτικό και να μην ταξιδέψουν. Ανάμεσα τους και η Ματούλα με τα δύο παιδιά της. Είχε συνοδέψει τον άνδρα της που έφευγε με φορτηγό και ήθελε να γυρίσει πίσω για να πάνε τα παιδιά σχολείο. Της λέγαμε να μην μπει. Εκείνη έμπαινε και έβγαινε στο πλοίο. Στο τέλος έμεινε μέσα. Αντίθετα με την Ματούλα στο πλοίο ήταν και ο Ζαγοραίος από το Κόρθι με το φορτηγό του. Την τελευταία στιγμή, την ώρα που σηκώναμε την πόρτα, αυτός πήδηξε έξω.

Μείναμε στην πρύμνη όσοι είμασταν εκεί για λίγο. Δεκαπέντε λεπτά από την στιγμή που το πλοίο πήρε μόνιμη κλίση έγινε μια τρομερή έκρηξη. Το πλοίο κυκλώθηκε από φωτιά. Όσοι είμαστε ακόμα στην πρύμνη αρχίσαμε να πέφτουμε στην θάλασσα όπως μπορούσε ο καθένας. Πέφτοντας κοίταξα την Εύβοια. Η Άνδρος ήταν πολύ μακριά. Πριν πέσω πρόλαβα κι έκανα τον σταυρό μου κι είπα:
-      Βόηθα Παναγιά. Εγώ το πρωί ήρθα σπίτι σου…
Μετά πήδηξα αλλά λόγω της κλίσης του πλοίου έπεσα στο κάτω ντεκ που καιγόταν! Με πρόλαβε η φωτιά κι άρχισα να καίγομαι. Ότι ήταν έξω από την στολή, κεφάλι και χέρια, καιγόντουσαν. Με τις τελευταίες δυνάμεις μου ξέφυγα από την φωτιά και ξαναπήδηξα. Κι έπεσα στην παγωμένη και φουρτουνιασμένη θάλασσα.

Με το που έγινε η έκρηξη και πέσαμε στην θάλασσα άρχισαν να πέφτουν από τον ουρανό ρόδες αυτοκινήτων και άλλα αντικείμενα. Για λίγο το πλοίο έγινε λαμπάδα και φώτιζε όλο τον Κάβο Ντόρο. Όμως μέσα σε λίγα λεπτά  το πλοίο απομακρύνθηκε από κοντά μας, μετά τουμπάρισε και η φωτιά έσβησε. Όσοι βρισκόμασταν στην θάλασσα μείναμε εντελώς στο σκοτάδι και σκεφτήκαμε ότι κάπου εδώ τελειώσαμε. Γύρω στα 100 μέτρα μακριά ήτανε ένα φωτάκι σε μια κουλούρα. Κολυμπώντας ο Αντώνης Κοκκίνης πήγε και την μάζεψε. Αυτό το φωτάκι ήταν μια ελπίδα μιας και μπορεί να μας έβλεπε κανείς από τον αέρα. Όμως δεν γνωρίζαμε αν ο καπετάνιος είχε δώσει προλάβει να δώσει SOS. Αργότερα μάθαμε πως ο Γαρδέλης είχε δώσει ένα SOS που το έπιασε ένας παράκτιος σταθμός στο Λαύριο.

Μαζευτήκαμε όλοι κοντά μέσα στη θάλασσα. Ήμασταν καμιά 20αριά. Υπήρχε μεγάλος κυματισμός και χτύπαγε ο ένας πάνω στον άλλο. Στο βάθος βλέπαμε ένα φως. Σαν να ήταν από καράβι. Σκεφτήκαμε πως κάποιος ερχόταν να μας σώσει και αρχίσαμε να κολυμπάμε προς το φως. Όμως γύρω στις οχτώ και μισή το βράδυ το φωτάκι εξαφανίστηκε και πλέον ο καθένας κολύμπαγε όπου νάτανε. Η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα ήταν μηδέν βαθμούς και στη θάλασσα πέντε!

Μετά από δύο περίπου ώρες είχα παγώσει και ένοιωθα τον εαυτό μου να πεθαίνει. Δεν μπορούσα πια να κουνηθώ. Φώναξα «βοήθεια» και άκουσα κάποιον δίπλα μου να μου λέει: «κουράγιο Μάριε»! Ήταν ο Μπαρμπούνης, ο Συριανός, νόμισε πως ήμουν ο αδελφός του ο Μάριος, που όπως έμαθα αργότερα εκείνη την ώρα είχε ήδη πεθάνει. Συνέχισα να κολυμπάω κοντά του. Όμως, κάποια στιγμή άρχισα να χάνω τις αισθήσεις μου. Λίγο πριν τις χάσω είδα έναν προβολέα που χτύπαγε προς το ναυάγιο. Κάπου εκεί όλα έσβησαν και δεν θυμάμαι τίποτα.

Με ανέβασαν στο πλοίο, που μας έσωσε σαν νεκρό. Και ανένηψα!! Έναν έλεγαν τον ανέβασαν ζωντανό και πέθανε στο κατάστρωμα! Ξύπνησα μετά από ώρες. Ήμουν στο ρώσικο πλοίο Σάμπυ Ράμπατ. Μου είπαν πως ήταν ωκεανογραφικό. Από πάνω μου είδα νοσοκόμες και γιατρό. Γύρω ήταν μερικά από τα παιδιά που είχαν σώσει οι Ρώσοι. Ο Αντώνης Κοκκίνης, που ήταν εκεί, μου είπε πως είχε ειδοποιήσει την μάνα μου στο Αλαδινού μέσω του Ράδιο Λούτσα, γιατί τότε δεν υπήρχαν τηλέφωνα.

Το ρώσικο πλοίο έσωσε έντεκα ανθρώπους από ότι μου είπε ο Λινάρδος Πέτσας. Τους περισσότερους τους μάζεψαν με ειδικό σύστημα από την θάλασσα. Εμένα, όπως είπα, με μάζεψαν σχεδόν πεθαμένο με μαύρο χρώμα. Όμως ανέπνεα ακόμα και με πήρανε αμέσως οι νοσοκόμες και οι γιατροί του πλοίου. Τις πρωινές ώρες της Πέμπτης μας φέρανε στην Ραφήνα. Εκεί μας παρέλαβε ένα ψαράδικο γιατί το ρώσικο ωκεανογραφικό δεν μπορούσε να δέσει στο λιμάνι. Αποχαιρετιστήκαμε με τους Ρώσους πολύ συγκινημένοι. Οι Ρώσοι μας είχαν βοηθήσει πάρα πολύ και μας είχαν δώσει και ρούχα. Τα δικά μας τα είχαν βάλει σε μια σακούλα.

Μετά το ψαράδικο μας έβγαλε στη στεριά και μας πήγαν στο λιμεναρχείο. Στο λιμεναρχείο ήρθαν τα ασθενοφόρα και μας πήγαν στο Γενικό Κρατικό. Ορισμένοι όπως ο Πέτσας και ο Κοκκίνης έφυγαν αμέσως. Οι υπόλοιποι μείναμε στο νοσοκομείο. Εγώ έμεινα 16 μέρες με ειδική θεραπεία γιατί τα πνευμόνια μου ήταν γεμάτα αλάτι και πετρέλαιο. Έζησα την κόλαση. Αυτά που περάσαμε εκείνο το βράδυ ούτε ο εχθρός μας. Πέθαναν 28 άνθρωποι χωρίς λόγο. Και ήταν από τα καλύτερα παιδιά γιατί ο Πολέμης διάλεγε τα πληρώματα και δεν έβαζε όποιον να ‘ναι. Ο καπετάν Αυγουστής Πολέμης δεν άντεξε και μετά λίγο καιρό πέθανε.

Παρασκευή, Μαρτίου 10, 2017

Ένας κρίκος

Κάτι μου λέει ότι γι' αυτή τη βιντεοσκοπημένη ομιλία του Στ. Μυτιληναίου πρέπει να έχω ξανακάνει αναφορά εδώ μέσα. Δε θυμάμαι όμως τι είχα γράψει.
Όπως και να'χει, εδώ σκοπεύω να γράψω κάτι άλλο.

Δώσε βάση.

Λέει ο Στ. Μυτιληναίος ξεκινώντας από το ένατο λεπτό αυτής εδώ της βιντεοσκοπημένης ομιλίας:

"Εκείνη λοιπόν την εποχή -τέλη ογδόου, αρχές ενάτου αιώνα- (...) υπάρχει ένας τύπος στην Κωνσταντινούπολη, ένας νεαρός, ανήσυχο πνεύμα, ο Λέοντας. Ο Λέων. Πιθανολογείται ότι γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη γύρω στο 790. (...) Δώδεκα ετών είχε ολοκληρώσει όλες τις σπουδές που μπορούσε να κάνει. (...) Μέσα από μια περίεργη διαδρομή όπου ο καθένας μπορεί να υποθέσει ό,τι θέλει, βρίσκεται στην Άνδρο για να συνεχίσει τις σπουδές του κοντά σε έναν διδάσκαλο, γέροντα, ο οποίος μπορούσε να του δώσει παραπάνω παιδεία. Παραπάνω γνώση. Ποιος είναι αυτός ο γέρος στην Άνδρο? (...) Τι δουλειά είχε ένας φιλόσοφος ή ένας τέλος πάντων μορφωμένος άνθρωπος στην Άνδρο? Ένας που γνώριζε πράγματα παραπάνω από αυτά που γνώριζε η Κωνσταντινούπολη? Κι αυτός από που τα γνώριζε? Αυτά είναι ερωτήματα. Το όνομα αυτού του ανθρώπου που δίδασκε στην Άνδρο δεν το ξέρουμε. Δε μας το σώζει καμιά πηγή. Ξέρουμε όμως ότι έδωσε παραπάνω γνώση στο νεαρό Λέοντα, μάλιστα τον καθοδήγησε και σε μοναστήρια του νησιού όπου ο Λέων βρήκε κείμενα που απλά ήταν παρατημένα και σκονίζονταν. (...) Υπάρχουν πηγές που λένε ότι ο Λέων στην Άνδρο διδάχτηκε όχι απλώς αριθμητική και γλώσσα, διδάχτηκε και γεωμετρία. Επίσης υπάρχουν κάποιες πληροφορίες που αφήνουν να εννοηθεί ότι ο Λέων πήρε και κάποια μύηση στην Άνδρο. Χωρίς να μπορούμε να προσδιορίσουμε τι ήταν αυτή η μύηση. Πάντως χριστιανική δεν ήταν. Προφανώς εκεί στην Άνδρο υπήρχε ένας πυρήνας ανθρώπων, ο οποίος κρατούσε κάποιας μορφής συνέχεια πριν απ' τους δύο προηγηθέντες αιώνες του ελληνικού μεσαίωνα. Και μεταλαμπαδεύσανε στον πιτσιρικά πληροφορία και γνώση".

Ποια είναι η αιτία για το παραπάνω απόσπασμα? 
Μα, ένα μπέρδεμα είναι η αιτία. Τι άλλο? 
Όπου βλέπεις φήμες για μυήσεις και μυστικές ομάδες και πυρήνες μυστικών ομάδων, ψάξε το μπέρδεμα. 

Και ποιο είναι το κίνητρο της δικής μου ενασχολήσεως με το μπέρδεμα? 
Μα, η ανδριώτικη καταγωγή μου. 
Συν το ότι με ιντριγκάρει η ενασχόληση με τα μπερδέματα. 

Όπου εν προκειμένω το μπέρδεμα έχει να κάνει με τους Μιχαήλ Ψελλούς:  

Η βυζαντινή λογοτεχνία αναφέρει και άλλον Μιχαήλ Ψελλό (κατά κόσμον Κωνσταντίνο) που είναι γνωστός ως ο Ψελλός ο νεότερος. Ο τελευταίος ήκμασε 300 περίπου χρόνια μετά τον Ψελλό τον πρεσβύτερο (γεννήθηκε το 1018 στη Νικομήδεια). Μέχρι σήμερα υπάρχει τόσο μεγάλη σύγχυση μεταξύ των λογίων γι’ αυτά τα δύο πρόσωπα ώστε πολλοί από αυτούς απέδωσαν τα έργα του ενός στον άλλο ενώ άλλοι πίστευαν ότι επρόκειτο περί του ίδιου προσώπου.

Αλλά...

Ο Μιχαήλ Ψελλός ο πρεσβύτερος διατέλεσε δάσκαλος της μεγάλης σχολής, ή μάλλον της Φιλοσοφικής Ακαδημίας της ιδιαίτερης πατρίδας του (της Άνδρου), που άκμασε κατά τον Θ΄ αιώνα και στην οποία διδασκόντουσαν φιλοσοφία, ρητορική και μαθηματικά. Υπήρξε φίλος και κατά πολλούς μαθητής του Πατριάρχη Φωτίου, οι δραστηριότητες μάλιστα των δύο ανδρών εμφύσησαν καινούργια πνοή στην πνευματική κίνηση εκείνης της εποχής. Ο Ψελλός διέπρεψε στη θεολογία και στον τομέα της παιδείας, και κατέβαλλε μεγάλες προσπάθειες να αναστήσει την αρχαία λογοτεχνία που βρισκόταν από πολύ καιρό σε κατάσταση νάρκωσης, και να επαναφέρει τον πλατωνισμό στην εκκλησία. Οι ευγενείς αγώνες του παρερμηνεύθηκαν, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί από τον αμαθή και φανατικό Βυζαντινό κλήρο ως θρασύς ανατροπέας του καθεστώτος και επικίνδυνος διώκτης του χριστιανισμού.  Στις αρχές του εικοστού αιώνα ο Σάθας έγγραψε για τον Ψελλό  ότι «Η Άνδρος είχε το προνόμιο να παράξει φιλοσόφους που ονειρεύτηκαν την ανατροπή του θρησκευτικού κατεστημένου». 

Ο Λέων Αλλάτιος, βασιζόμενος σε κάποιο ελεγείο που απέδωσε στον Ανδριώτη φιλόσοφο, υποστήριξε ότι ο Ψελλός έκλινε προς το «Αρχαίο ελληνικό θρήσκευμα» και ότι προσπαθούσε να επαναφέρει τις παλιές ιεροτελεστίες. Ο Δημήτριος Πασχάλης στην ιστορία της Άνδρου γράφει ότι ο μεγάλος δάσκαλος ίσως εμπνεύστηκε αυτές τις ιδέες από το κλίμα που είχε διαμορφωθεί εξ’ αιτίας των εναγώνιων προσπαθειών των συγχρόνων του Βυζαντινών αυτοκρατόρων (των αποκαλούμενων εικονομάχων), που προσπαθούσαν να αναγεννήσουν την αυτοκρατορία με την εισαγωγή μεταρρυθμίσεων. 

Ο Άνδριος φιλόσοφος δίδαξε αρχικά στην Κωνσταντινούπολη και θεωρείτο ο σοφότερος άνδρας της εποχής του. Λόγω όμως των απόψεών του (που αναφέρθηκαν προηγουμένως) εκδηλώθηκε εναντίον του ισχυρή αντίδραση από το εκκλησιαστικό κατεστημένο, και τελικά σύρθηκε σε απολογία. Η ευφράδεια και τα επιχειρήματά του δεν έπεισαν τους κατηγόρους του με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να καταφύγει στην ιδιαιτέρα του πατρίδα όπου ίδρυσε την περιώνυμη ακαδημία του. Η φήμη της που γρήγορα ξαπλώθηκε σε όλη την Ελλάδα και την Ανατολή είχε ως αποτέλεσμα τη μεγάλη προσέλευση μαθητών, ακριβώς όπως έμελλε να συμβεί μετά χίλια περίπου χρόνια όταν στις αρχές του ΙΘ΄ αιώνα ίδρυσε στην Άνδρο τη σχολή του ο σύγχρονος Σωκράτης της, Θεόφιλος Καΐρης. 

Μεταξύ άλλων, στην Ακαδημία αυτή μαθήτευσε και ο περίφημος Λέων ο Φιλόσοφος, μεγάλος γεωμέτρης και αστρονόμος, που αργότερα έγινε το καύχημα των Βυζαντινών. Ο Βυζαντινός χρονογράφος Γεώργιος Κεδρηνός που εξιστόρησε τις περιπέτειες της ζωής του Λέοντος γράφει ότι άντλησε τις ρητορικές, τις φιλοσοφικές και τις μαθηματικές του γνώσεις από τη μελέτη των συγγραμμάτων των μοναστηριών της Άνδρου, τα οποία περιερχόταν και διέμενε κατά καιρούς. Από αυτά τα κείμενα, αλλά και από άλλες πηγές, προκύπτει ότι τα μοναστήρια της Άνδρου ήταν πολύ παλαιότερα από εκείνη την εποχή και ότι στις βιβλιοθήκες τους υπήρχαν πολλά και σημαντικά συγγράμματα.  

Μετά την επιστροφή του Λέοντος στο Βυζάντιο η φήμη του εξαπλώθηκε τόσο, ώστε ο Ελ Μαμούν (ο φιλόσοφος γιος του μεγάλου χαλίφη Ααρούν – ελ- Ρασίδ) πρόσφερε στον αυτοκράτορα Θεόφιλο  εκατό κεντηνάρια  χρυσού και την φιλία του για να του στείλει τον φιλόσοφο. Μετά από την προσχηματική άρνηση του Θεόφιλου ο χαλίφης εξοργίστηκε και επετέθη κατά του Βυζαντίου. Οι εχθροπραξίες κράτησαν δεκαεπτά χρόνια μέχρι την τελική επικράτηση του αυτοκράτορα Βασίλειου το 846.
 
Ο Άνδριος Ψελλός (ο πρεσβύτερος) πιθανότατα συνέγραψε  τα παρακάτω έργα:

Εισαγωγή εις τους έξη φιλοσοφικούς τρόπους. Σύνοψις των πέντε φωνών και των δέκα κατηγοριών της φιλοσοφίας.
Ευσύνοπτον σύνταγμα εις τας τέσσαρας μαθηματικάς επιστήμας, άριθμητικήν, μουσικήν, γεωμετρίαν και αστρονομίαν.
Υπόμνημα εις τα οκτώ βιβλία της Φυσικής του Αριστοτέλους.
Σύνοψις του Αριστοτελικού οργάνου.
Σχόλια εις τα Μεταφυσικά του Αριστοτέλους.
Περί της των λίθων αρετής.
Αναγωγή εις τον Τάνταλον.
Περί δικαίων βιβλία δύο.
Κρίσις εις τα του Ηλιοδώρου Αιθιοπικά.
Δόξαι περί Ψυχής.
Ίαμβοι εις αρετάς και κακίας.
Εις την Ψυχογονίαν του Πλάτωνος.
Διδασκαλία παντοδαπή.
Τίνα περί δαιμόνων δοξάζουσιν Έλληνες.
Έξήγησις Χαλδαϊκών τινων χρησμών. 

Ο Ψελλός έγγραψε και ένα άλλο ιστορικό έργο, μία χρονολογική καταγραφή των γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην Ελλάδα κατά την εποχή των εικονομάχων βασιλέων, που, όμως, δεν εκδόθηκε ποτέ και η τύχη της αγνοείται. Υπάρχουν μάλιστα πολλά άλλα φιλοσοφικά και ιστορικά έργα του που παραμένουν ανέκδοτα ή έχουν χαθεί. 
Αλλά και τα θεολογικά του κείμενα είχαν μεγάλη απήχηση. Είναι γνωστό ότι είχε αναλάβει μόνος του τον αγώνα κατά της ιδιόρρυθμης αίρεσης των ευχιτών, που ουσιαστικά αποτελούσε αναβίωση της αρχαίας Συριακής γνώσης. 
Στην πραγματεία του Περί ενεργείας δαιμόνων που ήταν γραμμένη με κομψή γλώσσα όπως λέει ο Ehrhard, πραγματεύεται τα θεμελιώδη δόγματα των ευχιτών για τον υπέρτατο Θεό και τους δύο γιους του, Σαταναήλ και Χριστού, καθώς και τις περίεργες θρησκευτικές τους τελετές. 
Ο Ψελλός έλαβε μέρος ενεργά ως φίλος του Φωτίου (που συντέλεσε στο σχίσμα) στη διαμάχη με τους Λατίνους και έγγραψε μία πραγματεία με την οποία καταφερόταν εναντίον του λατινικού δόγματος. Στα θεολογικά του συγγράμματα δεν διαφαίνεται καμία αντιπαλότητα με την εκκλησία, αλλά, όπως αναφέρει ο Ehrhard, κανένας δεν γνώριζε καλύτερα από αυτόν να συμβιβάζει αντίθετες ροπές. 


Οπότε, καλέ μου αναγνώστη, βρήκαμε και αποκαλύψαμε τόσο το όνομα του ανώνυμου γέροντα διδασκάλου, όσο και το όνομα του πυρήνα των περίεργων ανθρώπων της Άνδρου. 
Ε, όσο να 'ναι, το λες και συμβολή στην αναζήτηση χαμένων κρίκων του παρελθόντος. 
Τι χαμένων δηλαδή, δέκα χρονών παιδάκι ήμανε όταν διάβαζα το βιβλίο του Δημ. Πασχάλη με τις σχετικές αναφορές. 

Τραγούδι.
Τούλα Αθανασίου, "Δέκα κρίκοι ένα τάληρο".
Από το θρυλικό τηλεοπτικό Λούνα Παρκ του Δαλιανίδη.

Κυριακή, Μαρτίου 05, 2017

36

Επί τροχάδην.

Σαν σήμερα, 5 Μαρτίου 1953, πεθαίνει ο Στάλιν, πιθανότατα δηλητηριασμένος με warfarin.

Ήδη ένα χρόνο πριν το θάνατό του, είχε κυνηγήσει κάτι γιατρούς με το πρόσχημα πως ήθελαν να δηλητηριάσουν τον ίδιο και άλλους σοβιετικούς ηγέτες προκειμένου ν' αλλάξουν την πορεία του σοβιετικού κράτους. Επειδή πολλοί από τους κυνηγηθέντες γιατρούς ήταν Εβραίοι, πολλοί θεωρούν πως η υπόθεση δεν ήταν κάτι περισσότερο από μια μία αντισημιτική παράνοια του Στάλιν.

Όπως και να'χει, 5 Μαρτίου του 1953 ο Στάλιν πεθαίνει.

36 χρόνια μετά την Οκτωβριανή επανάσταση.

Την επιτυχή έκρηξη της οποίας, είχε με αξιοσημείωτη ακρίβεια προβλέψει ο Μαρξ από το 1881. Δηλαδή 36 ολόκληρα χρόνια πριν το 1917.

Τι θαυμαστή περίπτωση αυτός ο Μαρξ...

Από το 1845 που έκοψε τους δεσμούς του με τους κύκλους των Χεγκελιανών και ασχολήθηκε με τα ζητήματα της επανάστασης, έφαγε δεκαετίες πιστεύοντας ότι η επανάσταση θα ξεσπάσει σε κάποια δυτική βιομηχανική χώρα. Και του πήρε 36 χρόνια, χρειάστηκε δηλαδή να φτάσει στο 1881 για να εννοήσει πως εν τέλει ήταν πιο πιθανό η επανάσταση να ξεσπάσει στη Ρωσία παρά σε Γερμανίες και Γαλλίες.

Αχ, ο καημένος, πόση λύπη θα ένιωθε αν ήξερε πως ναι μεν 36 χρόνια μετά τη πρόβλεψή του θα ξεσπούσε όντως η ρώσικη επανάσταση, όμως 72 χρόνια μετά την πρόβλεψή του, δηλαδή 36 χρόνια μετά την επανάσταση θα πέθαινε η εμβληματικότερη μορφή της σοβιετικής πορείας... Και, επιπλέον, πόση οδύνη θα ένιωθε αν μάθαινε πως 36 χρόνια μετά το θάνατο του Στάλιν, το καθεστώς θα κατέρρεε...

Πλήθη Μοσχοβιτών πορεύθηκαν σήμερα προκειμένου ν' αφήσουν ένα λουλούδι
στη μνήμη του Στάλιν
Το ένα λουλούδι που λέγαμε

Αυτά.

Παρασκευή, Μαρτίου 03, 2017

Λαϊκός τραγουδιστής

Ο λαϊκός τραγουδιστής αισθανόταν περίεργα διχασμένος.
Στεκόταν στο πάλκο και κοίταζε το κοινό του
που τον αποθέωνε με κραυγές.
"Έχεις επιτυχία, έχεις μεγάλη επιτυχία".

Ο λαϊκός τραγουδιστής συνέχισε να τραγουδάει όπως πάντα,
σαν να βρωμάει κάτι δίπλα του.
Ο ατζέντης τον κοίταζε από κάτω χαμογελώντας
κι όμως, ο καλλιτέχνης, αισθανόταν τη φωνή του μέσ’ στ’ αυτιά του.
Σου πάει να `σαι αξύριστος.
Το χρώμα σου ταιριάζει, σου πάει αυτό το πρόσωπο,
σου πάει χωρίς κεφάλι.
Σήμερα, είπε, αισθάνομαι άλλος άνθρωπος.
Αρκεί να θυμηθώ τ’ όνομά του.

Η συνείδησή του, βούιζε στο κεφάλι του με παραμόρφωση.
Σήμερα, μας ήρθες ένα κεφάλι κοντύτερος.
Γιατί δεν μας έφερες κανένα μπουζούκι,
να μας παίξεις κανένα ταξίμι.

Ο καλλιτέχνης επαναστατεί κι αρχίζει ένα,
εκτός προγράμματος, SLOW κομμάτι.
Αγάπη μου, μόλις τώρα το θυμήθηκα.
Και είπα τ’ όνομά σου, συγκινήθηκα.
Πεθύμησα τα ανόητα παιχνίδια μας.
Χαράμισα τα νιάτα μου.
"Στ’ αρχίδια μας!!!"
ακούστηκε η φωνή του κοινού που δεν καταλαβαίνει.
Ένα πηρούνι ήταν καρφωμένο στον ώμο του
και μια γυναίκα, που ο συνοδός της,
την είχε περιλούσει με βότκα, είχε πάρει κατά λάθος φωτιά.
Ο λαϊκός καλλιτέχνης ήθελε να λιώσει στην θέση του,
αφήνοντας ένα λεκέ στο πάτωμα.

Ο λαϊκός τραγουδιστής είναι αηδιασμένος,
παίρνει το κουρσάκι του αηδιασμένος
και κλείνεται στον εαυτό του αηδιασμένος.
Το σκέφτηκε. Θέλω να βουτάω στο κοινό μου
και να μ’ αγκαλιάζει γι’ αυτό που είμαι,
και το αποφάσισε.
Πίσω στη ROCK σκηνή, απ’ όπου ξεκίνησε
με βουτιές στο κοινό του.

Παρένθεση.
Όταν ένας ROCK τραγουδιστής, βουτάει στο κοινό του,
τον παγώνουμε στον αέρα, αδειάζουμε τον χώρο
και τον αφήνουμε να πέσει όπως είναι.
Ο ατζέντης ανησυχεί και τον επισκέπτεται στο σπίτι.
Θέλει να τον φτιάξει.
Φέρνει γυναίκες και παραγγέλνουνε πίτσες.
Ο λαϊκός τραγουδιστής αισθάνεται καλύτερα.
Το κέφι συνεχίζεται αμείωτο,
λίγο πριν τη μεγάλη έκρηξη,
όταν αποφασίζουν να παίξουν μπουκάλα
με μια φιάλη υγραερίου.
"Το μόνο που έμεινε ζωντανό,
ήταν το ψεύτικο μούσι του ατζέντη
και ο λεκές του τραγουδιστή στο πάτωμα".

Zoolixo λίγο, "Λαϊκός τραγουδιστής"
Αχ, εποχές...