ΝΗΣΤΗΣΙΜΑ ΣΑΡΑΚΟΣΤΙΑΝΑ ΕΔΕΣΜΑΤΑ μέρος δεύτερον
ΕΓΚΡΥΦΙΑΣ ΑΡΤΟΣ, ΨΗΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΟΛΒΙΤΑ ΒΟΔΙΟΥ
(φάε, φάε το βρώμικο ψωμί)

Όταν οι αρχαίοι έλεγαν "εγκρυφίας άρτος", εννοούσαν ψωμί ψημένο στη στάχτη και στη χόβολη. Έφτιαχναν το ζυμάρι και το έχωναν μέσα στη χόβολη και περίμεναν να ψηθεί. Αν ήσουν μάστορης τα κατάφερνες να τον ψήσεις τον εγκρυφία. Αν όμως δεν ήσουν μάστορης, το αποτέλεσμα έβγαινε μια αηδία.

Γι' αυτό και ο Αθήναιος γράφει στους Δειπνοσοφιστές:
"Ο εγκρυφίας είναι άρτος βαρύς και δυσοικονόμητος διά το ανωμάλως οπτάσθαι".

Όσον αφορά την εμφάνιση, ο εγκρυφίας πρέπει να ήταν ένα μαύρο χάλι. Γι' αυτό και ο Λουκιανός στους "Νεκρικούς διαλόγους" κράζει άσχημα τον Εμπεδοκλή γράφοντας τον εξής διάλογο:
-Αιακέ, ποιός είναι αυτός εδώ, που είναι γεμάτος στάχτες, φλύκταινες και εγκαύματα, τόσο ώστε να μοιάζει με εγκρυφία άρτο?
-Ο Εμπεδοκλής είναι, Μένιππε, που είναι μισοκαμμένος από τότε που έπεσε στην Αίτνα.

Στην Παλαιά Διαθήκη, και συγκεκριμένα στο βιβλίο του προφήτη Ιεζεκιήλ, μαθαίνουμε μια εξαιρετικής πρωτοπορείας συνταγή για το ψήσιμο του εγκρυφία άρτου. Συνταγή ειπωμένη από το στόμα του ίδιου του θεού των Εβραίων, ήτοι θεϊκή συνταγή:

"Λάβε σεαυτώ πυρούς και κριθάς και κύαμον και φακόν και κέγχρον και όλυραν [σσ: σπόρια σταριού, κριθαριού, κουκιά, φακές, κεχρί και κριθάρι για ζωοτροφή], και εμβαλείς αυτά εις άγγος [σσ. δοχείο] έν οστράκινον και ποιήσεις αυτά σεαυτώ άρτους (...) και εγκρυφίαν κρίθινον φάγεσαι αυτά. εν βολβίτοις κόπρου ανθρωπίνης εγκρύψεις αυτά [σσ: και ως χόβολη για να ψήσεις αυτόν τον εγκρυφία άρτο, χρησιμοποίησε ανθρώπινα σκατά]..."

Μένουμε εκστατικοί μπροστά στο μεγαλείο της μαγειρικής δεινότητας του θεού των Εβραίων. Οι "πατέρες της εκκλησίας", έμειναν το ίδιο εκστατικοί με εμάς. Τουλάχιστον αυτό μπορούμε να υποθέσουμε, αν αναλογιστούμε το γεγονός ότι ούτε ένας πατέρας της εκκλησίας δεν έχει σχολιάσει την εν λόγω θεϊκή συνταγή -αν και μπορεί να κάνω λάθος).

Μόνο ο Ιεζεκιήλ, που ως προφήτης είχε πολλά πάρε-δώσε με τον θεό των Εβραίων, βρήκε το θάρρος να ψελλίσει κάποια αντίρρηση στις συνταγές του θεϊκού τσελεμεντέ:

"Μηδαμώς, κύριε θεέ του Ισραήλ! Ιδού η ψυχή μου ου μεμίανται εν ακαθαρσία, και θνησιμαίον και θηριάλωτον ου βέβρωκα από γενέσεώς μου έως του νυν, ουδέ εισελήλυθεν εις το στόμα μου παν κρέας έωλον..."

Και, με αυτό το συγκλονιστικό επιχείρημα, ο προφήτης κατάφερε να πείσει τον εβραίο θεό, ώστε να αλλάξει τη συνταγή:
"Ιδού, δέδωκά σοι βόλβιτα βοών αντί των βολβίτων των ανθρωπίνων, και ποιήσεις τους άρτους σου επ' αυτών" (Ορίστε, σου κάνω τη χάρη να σου επιτρέψω να φτιάξεις τον άρτο σου πάνω σε σκατά βοδιών, αντί να τον φτιάξεις πάνω σε σκατά ανθρώπων).

Μένουμε εκστατικοί μπροστά στην μαγειρική ευελιξία του θεού των Εβραίων! Είναι εντυπωσιακή η ευκολία με την οποία αλλάζει τη συνταγή, ώστε αυτή να περιλαμβάνει σκατά βοδιών αντί για σκατά ανθρώπων!

Ας έρθουμε στο σήμερα, όμως.
Ζούμε σε καιρούς οικονομικής στενότητας. Ο κόσμος πρέπει να "κάνει το σκατό του παξιμάδι" προκειμένου να τα βγάλει πέρα... Η αγοραστική δύναμη των μισθωτών και συνταξιούχων μελών του χριστεπωνύμου πληρώματος, καθημερινά μειώνεται...

Ως εκ τούτου, στις μέρες μας, ο διαχρονικός ¨Λόγος του θεού" αποκτά επίκαιρο νόημα, και είναι ιδανική ευκαιρία για τους απανταχού πιστούς του θεού των Εβραίων ώστε να ακολουθήσουν τις μαγειρικές πανδαισίες που περιλαμβάνει η κουζίνα του θεού που λατρεύουν, ξεκινώντας με τη συγκεκριμένη συνταγή!