Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
(στη φάλαγγα γεννιούνται οι συνειδήσεις)

Μη όντας χριστιανός, θα ήταν πλεονασμός να κάνω καμιά γλυκούτσικη εορταστική αναφορά στα χριστούγεννα. Άντε, το πολύ να βάλω το λινκ από το περσινό χριστουγενιάτικο ποστάκι μου, που μου φαίνεται διαχρονικό, τώρα που το ξαναβλέπω...
Αυτά, όσον αφορά το πνεύμα των χριστουγέννων.
Πάμ' παρκάτ...

Περνώντας λοιπόν προ ημερών έξω από ένα βιβλιοπωλείο, και βλέποντας κάτι περίεργους με κράνη και ασπίδες να κατηφορίζουν προς το μέρος μου, έκανα τη λογική σκέψη να μπω μέσα και ν' αγοράσω κάνα βιβλίο, μπας και ξεστραβωθώ.
Ελλείψει πολλών φράγκων, είπα να πάρω κάνα φτηνό. Με λιγότερα από 10 ευρά, τσίμπησα το βιβλίο "Σύμμικτα - Ιστορίες και μύθοι". Συγγραφεύς, ο Χριστόδουλος Σέγκος. Έκδοση του 1997, εκδόσεις Θωμά Κώτσια.

Ούτε τον συγγραφέα είχα ακουστά, ούτε το βιβλίο. Πάντως, εκ πρώτης όψεως φαίνεται ενδιαφέρον και καλούτσικο, χώρια που η λογική του βιβλίου θυμίζει κάπως τη λογική που διέπει τον υπότιτλο του παρόντος ευλογίου.
Ως εκ τούτου, θα μπω στον πειρασμό να αναδημοσιέψω ένα από τα πολλά κειμενάκια που απαρτίζουν το βιβλίο.
Για λόγους -κατ' εμέ- επικαιρότητας, επέλεξα το κειμενάκιον που έχει να κάνει με τις συνέπειες της αρχαιοελληνικής πολεμικής φάλαγγας.

Τα σημαντικότερα επιτεύγματα του ελληνικού πολιτισμού έλαβαν χώρα κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ.
Κατά το χρονικό αυτό διάστημα, για λόγους που δεν είναι καθόλου εύκολο - και πιθανώς αδύνατο - να αναλυθούν, επικρατεί ένα φρόνημα απολύτως διαφορετικό από εκείνο προηγουμένων εποχών.
Πιθανολογείται ότι η συμμετοχή όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων και των αριστοκρατών, στην πολεμική φάλαγγα (σχηματισμός μάχης που καθιερώθηκε πιθανώς κατά το τέλος του 8ου αιώνα π.Χ.), όπου η γενναιότητα του καθενός αποτελούσε εγγύηση για τη ζωή του διπλανού του, έδρασε σαν ένα πανίσχυρο υπνωτικό, μπολιάζοντας τους άνδρες με μιαν αλόγιστη αίσθηση ευφορίας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Διαφορές πλούτου ή κοινωνικής θέσεως έπαψαν να μετρούν, ενώ βραβεύονταν η δύναμη, το θάρρος και η πειθαρχία.
"Η εισαγωγή της φάλαγγος στην πολεμική τέχνη είχε μακροπρόθεσμες πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες. Ως φυσική προέκταση των αισθημάτων που γεννούσε η ζωή μέσα στη φάλαγγα, ένα καινούργιο πρότυπο συμπεριφοράς αρχίζει να κερδίζει έδαφος ανάμεσα στους Έλληνες.
Η επίδειξη αριστοκρατικών τρόπων φαντάζει τώρα μη ελληνική, αλλά βαρβαρική και αντίθετη με τους ισχύοντες κανόνες συμπεριφοράς.
Μέτρο του καλού άνδρα και πολίτη αρχίζει να γίνεται η μετρημένη ζωή ενός ανεξάρτητου γεωργού, που διαθέτει αρκετή γη για να ζει και να φέρει όπλα, έτοιμος να εκτελεί αντρίκια το καθήκον του στο πεδίο της μάχης.
Καθώς το ιδανικό αυτό κέρδιζε έδαφος, η αποθησαύριση ιδιωτικού πλούτου άρχισε να χάνει μεγάλο μέρος από τη μαγνητική της έλξη. Στο τέλος του 6ου αιώνα, ακόμη και οι πλούσιοι αριστοκράτες είχαν εθιστεί να ζουν και να ντύνονται με απλότητα.
Η ανταγωνιστική επίδειξη, που αποτελούσε χαρακτηριστικό γνώρισμα της αριστοκρατίας προηγούμενων αιώνων, διοχετεύεται τώρα σε καινούργια κανάλια. Οι άνθρωποι του πλούτου αρχίζουν να θεωρούν καύχημά τους τη χρηματοδότηση δημοσίων κτιρίων και υπηρεσιών, με μια γενναιοδωρία που δεν τολμούσαν ή δεν νοιάζονταν πια να επιδαψιλεύσουν στον εαυτό τους. Έτσι, ένα ζωηρό πνεύμα ισότητας και αλληλεγγύης ξεχωρίζει τον ελληνικό από ξένους (βαρβαρικούς) τρόπους ζωής"

(Το εντός εισαγωγικών απόσπασμα, είναι από: William McNeill, "Ιστορία της ανθρώπινης κοινωνίας", σελ. 223-225, εκδ. Παρασκήνιο, Αθήνα 1992)

Αυτά, σχετικά με το βιβλίο. Αυτά και σχετικά με την αρχαιοελληνική φάλαγγα, και σχετικά με τον πόλεμο, ο οποίος -από τότε- δεν ήταν εικόνα στις ειδήσεις, αλλά στη φάλαγγα, στη συλλογικότητα της μάχης, στο δρόμο, εγεννώντο αι συνειδήσεις.