ΠΙΤΣΙ-ΠΙΤΣΙ ΜΕ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ

Δεν είμαι σίγουρος αν ήταν ο Πλάτων αυτός που με επισκέφτηκε, ή αν τον επισκέφτηκα εγώ. Όπως και να'χει, πιάσαμε κουβεντούλα για τη χτεσινή απεργία και πορεία.
Ρωτάω που λες τον Πλάτωνα και του λέω:

Ρε συ μάστορη, εσύ που είσαι μεγάλο κεφάλι αλλά παρ' όλα αυτά σε έχουν εγκολπωθεί τα πλέον συντηρητικά (μη σου πω και τα πλέον αντιδραστικά) κομμάτια της κοινωνίας, θέλω τη γνώμη σου: Τι στον πούτσο έχουμε πάθει όλοι μας και ούτε καν μπορούμε να οραματιστούμε ένα μέλλον χωρίς κυριαρχία και εκμετάλλευση? Σαν τα ζώα, κάθε φορά υιοθετούμε την εκάστοτε ημερήσια διάταξη θεμάτων της εξουσίας. Και δως του να λέμε "ΟΧΙ ΣΤΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ" και "ΟΧΙ ΣΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ" και τέτοιες πίπες, χωρίς να θίγουμε τον πυρήνα του όλου ζητήματος, ο οποίος εμφανέστατα είναι η ίδια η ύπαρξη κυριαρχίας και εκμετάλλευσης. Τι στο διάολο, τι φταίει που έχουμε ξεφτιλιστεί τόσο πολύ και ούτε καν μπορούμε να οραματιστούμε την ελευθερία?

Ο Πλάτωνας έξυσε το μούσι του, με κοίταξε στοχαστικά και μου λέει:

Κοίτα μαγκίτη Πρκλς, η ψυχή σας έχει γίνει κομμάτια. Τέσσερα κομμάτια. Και κάθε κομμάτι τραβάει το δικό του ζόρι, το δικό του πάθημα. Φαντάσου το σχηματικά: το πάνω κομμάτι να είναι η νόηση, λίγο πιο κάτω να είναι η διάνοια, λίγο πιο κάτω η πίστη και λίγο πιο κάτω η εικασία.

Τον κοίταξα απορημένος. Τι σχέση είχαν αυτά που έλεγε? Αλλά τον άφησα να συνεχίσει -σεβάστηκα την ηλικία του.
Συνέχισε, αυτή τη φορά μιλώντας μου αρχαία ελληνικά:

Απείκασον τοιούτῳ πάθει τὴν ἡμετέραν φύσιν παιδείας τε πέρι καὶ ἀπαιδευσίας.
ἰδὲ γὰρ ἀνθρώπους οἷον ἐν καταγείῳ οἰκήσει σπηλαιώδει, ἀναπεπταμένην πρὸς τὸ φῶς τὴν εἴσοδον ἐχούσῃ μακρὰν παρὰ πᾶν τὸ σπήλαιον, ἐν ταύτῃ ἐκ παίδων ὄντας ἐν δεσμοῖς καὶ τὰ σκέλη καὶ τοὺς αὐχένας, ὥστε μένειν τε αὐτοὺς εἴς τε τὸ πρόσθεν μόνον ὁρᾶν, κύκλῳ δὲ τὰς κεφαλὰς ὑπὸ τοῦ δεσμοῦ ἀδυνάτους περιάγειν, φῶς δὲ αὐτοῖς πυρὸς ἄνωθεν καὶ πόρρωθεν καόμενον ὄπισθεν αὐτῶν, μεταξὺ δὲ τοῦ πυρὸς καὶ τῶν δεσμωτῶν ἐπάνω ὁδόν, παρ' ἣν ἰδὲ τειχίον παρῳκοδομημένον, ὥσπερ τοῖς θαυματοποιοῖς πρὸ τῶν ἀνθρώπων πρόκειται τὰ παραφράγματα, ὑπὲρ ὧν τὰ θαύματα δεικνύασιν.

Τον κοίταξα απορημένος και του είπα:
-Ωραία. Και λοιπόν?
Πήρε το δασκαλίστικο ύφος του και συνέχισε:

Ὅρα τοίνυν παρὰ τοῦτο τὸ τειχίον φέροντας ἀνθρώπους σκεύη τε παντοδαπὰ ὑπερέχοντα τοῦ τειχίου καὶ ἀνδριάντας καὶ ἄλλα ζῷα λίθινά τε καὶ ξύλινα καὶ παντοῖα εἰργασμένα, οἷον εἰκὸς τοὺς μὲν φθεγγομένους, τοὺς δὲ σιγῶντας τῶν παραφερόντων.

Θεώρησα σκόπιμο να τον διακόψω λέγοντάς του:
-Σιγά μωρέ μαλάκα, δεν υπάρχουν τέτοιοι δεσμώτες στις μέρες μας...

Χαμογέλασε και μου είπε:
Ὁμοίους ἡμῖν, φαντάσου τους λέμε ρε Πρκλς!
τοὺς γὰρ τοιούτους πρῶτον μὲν ἑαυτῶν τε καὶ ἀλλήλων οἴει ἄν τι ἑωρακέναι ἄλλο πλὴν τὰς σκιὰς τὰς ὑπὸ τοῦ πυρὸς εἰς τὸ καταντικρὺ αὐτῶν τοῦ σπηλαίου προσπιπτούσας;
Εἰ οὖν διαλέγεσθαι οἷοί τ' εἶεν πρὸς ἀλλήλους, οὐ ταῦτα ἡγῇ ἂν τὰ ὄντα αὐτοὺς νομίζειν ἅπερ ὁρῷεν;
Τί δ' εἰ καὶ ἠχὼ τὸ δεσμωτήριον ἐκ τοῦ καταντικρὺ ἔχοι;
ὁπότε τις τῶν παριόντων φθέγξαιτο, οἴει ἂν ἄλλο τι αὐτοὺς ἡγεῖσθαι τὸ φθεγγόμενον ἢ τὴν παριοῦσαν σκιάν;
Παντάπασι δή, ἦν δ' ἐγώ, οἱ τοιοῦτοι οὐκ ἂν ἄλλο τι νομίζοιεν τὸ ἀληθὲς ἢ τὰς τῶν σκευαστῶν σκιάς.

Είχα αρχίσει να μπαίνω στο νόημα, είχα αρχίσει να καταλαβαίνω τι έλεγε ο παππούς.
-Μπαγάσα παππού, τελικά κι εσύ δικός μας είσαι... του είπα.

Χαμογέλασε και συνέχισε:
Σκόπει δή, μαγκίτη Πρκλς, αὐτῶν λύσιν τε καὶ ἴασιν τῶν τε δεσμῶν καὶ τῆς ἀφροσύνης, οἵα τις ἂν εἴη, εἰ φύσει τοιάδε συμβαίνοι αὐτοῖς· ὁπότε τις λυθείη καὶ ἀναγκάζοιτο ἐξαίφνης ἀνίστασθαί τε καὶ περιάγειν τὸν αὐχένα καὶ βαδίζειν καὶ πρὸς τὸ φῶς ἀναβλέπειν, πάντα δὲ ταῦτα ποιῶν ἀλγοῖ τε καὶ διὰ τὰς μαρμαρυγὰς ἀδυνατοῖ καθορᾶν ἐκεῖνα ὧν τότε τὰς σκιὰς ἑώρα, τί ἂν οἴει αὐτὸν εἰπεῖν, εἴ τις αὐτῷ λέγοι ὅτι τότε μὲν ἑώρα φλυαρίας, νῦν δὲ μᾶλλόν τι ἐγγυτέρω τοῦ ὄντος καὶ πρὸς μᾶλλον ὄντα τετραμμένος
ὀρθότερον βλέποι, καὶ δὴ καὶ ἕκαστον τῶν παριόντων δεικνὺς αὐτῷ ἀναγκάζοι ἐρωτῶν ἀποκρίνεσθαι ὅτι ἔστιν; οὐκ οἴει αὐτὸν ἀπορεῖν τε ἂν καὶ ἡγεῖσθαι τὰ τότε ὁρώμενα ἀληθέστερα ἢ τὰ νῦν δεικνύμενα;

Είχα αρχίσει πλέον να μπαίνω για τα καλά στο νόημα:
Έτσι δουλεύει η πουτάνα η αλλοτρίωση παππού... καλά τα λες...

Ο παππούς πήρε θάρρος και συνέχισε:
Οὐκοῦν κἂν εἰ πρὸς αὐτὸ τὸ φῶς ἀναγκάζοι αὐτὸν βλέπειν, ἀλγεῖν τε ἂν τὰ ὄμματα καὶ φεύγειν ἀποστρεφόμενον πρὸς ἐκεῖνα ἃ δύναται καθορᾶν, καὶ νομίζειν ταῦτα τῷ ὄντι σαφέστερα τῶν δεικνυμένων;
Εἰ δέ, μαγκίτη Πρκλς, ἐντεῦθεν ἕλκοι τις αὐτὸν βίᾳ διὰ τραχείας τῆς ἀναβάσεως καὶ ἀνάντους, καὶ μὴ ἀνείη πρὶν ἐξελκύσειεν εἰς τὸ τοῦ ἡλίου φῶς, ἆρα οὐχὶ ὀδυνᾶσθαί τε ἂν καὶ ἀγανακτεῖν ἑλκόμενον, καὶ ἐπειδὴ πρὸς τὸ φῶς ἔλθοι, αὐγῆς ἂν ἔχοντα τὰ ὄμματα μεστὰ ὁρᾶν οὐδ' ἂν ἓν δύνασθαι
τῶν νῦν λεγομένων ἀληθῶν;
Συνηθείας δὴ οἶμαι δέοιτ' ἄν, εἰ μέλλοι τὰ ἄνω ὄψεσθαι.
καὶ πρῶτον μὲν τὰς σκιὰς ἂν ῥᾷστα καθορῷ, καὶ μετὰ τοῦτο ἐν τοῖς ὕδασι τά τε τῶν ἀνθρώπων καὶ τὰ τῶν ἄλλων εἴδωλα, ὕστερον δὲ αὐτά·
ἐκ δὲ τούτων τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ αὐτὸν τὸν οὐρανὸν νύκτωρ ἂν ῥᾷον θεάσαιτο, προσβλέπων τὸ τῶν ἄστρων τε καὶ σελήνης φῶς, ἢ μεθ' ἡμέραν τὸν ἥλιόν τε καὶ τὸ τοῦ ἡλίου.
Με παρακολουθείς Πρκλς?

Του απάντησα:
-Παππού, μην ανησυχείς, σε πιάνω. Συνέχισε.

Συνέχισε:
Τελευταῖον δὴ οἶμαι τὸν ἥλιον, οὐκ ἐν ὕδασιν οὐδ' ἐν ἀλλοτρίᾳ ἕδρᾳ φαντάσματα αὐτοῦ, ἀλλ' αὐτὸν καθ' αὑτὸν ἐν τῇ αὑτοῦ χώρᾳ δύναιτ' ἂν κατιδεῖν καὶ θεάσασθαι οἷός ἐστιν.
Καὶ μετὰ ταῦτ' ἂν ἤδη συλλογίζοιτο περὶ αὐτοῦ ὅτι οὗτος ὁ τάς τε ὥρας παρέχων καὶ ἐνιαυτοὺς καὶ πάντα ἐπιτροπεύων τὰ ἐν τῷ ὁρωμένῳ τόπῳ, καὶ ἐκείνων ὧν σφεῖς ἑώρων τρόπον τινὰ πάντων αἴτιος.
Τί οὖν; ἀναμιμνῃσκόμενον αὐτὸν τῆς πρώτης οἰκήσεως καὶ τῆς ἐκεῖ σοφίας καὶ τῶν τότε συνδεσμωτῶν οὐκ ἂν οἴει αὑτὸν μὲν εὐδαιμονίζειν τῆς μεταβολῆς, τοὺς δὲ ἐλεεῖν;
Καὶ τόδε δὴ ἐννόησον, μαγκίτη Πρκλς.
εἰ πάλιν ὁ τοιοῦτος καταβὰς εἰς τὸν αὐτὸν θᾶκον καθίζοιτο, ἆρ' οὐ σκότους ἂν ἀνάπλεως σχοίη τοὺς ὀφθαλμούς, ἐξαίφνης ἥκων ἐκ τοῦ ἡλίου;
Τὰς δὲ δὴ σκιὰς ἐκείνας πάλιν εἰ δέοι αὐτὸν γνωματεύοντα διαμιλλᾶσθαι τοῖς ἀεὶ δεσμώταις ἐκείνοις, ἐν ᾧ ἀμβλυώττει, πρὶν καταστῆναι τὰ ὄμματα, οὗτος δ' ὁ χρόνος μὴ πάνυ ὀλίγος εἴη τῆς συνηθείας, ἆρ' οὐ γέλωτ' ἂν παράσχοι, καὶ λέγοιτο ἂν περὶ αὐτοῦ ὡς ἀναβὰς ἄνω διεφθαρμένος ἥκει
τὰ ὄμματα, καὶ ὅτι οὐκ ἄξιον οὐδὲ πειρᾶσθαι ἄνω ἰέναι; καὶ τὸν ἐπιχειροῦντα λύειν τε καὶ ἀνάγειν, εἴ πως ἐν ταῖς χερσὶ δύναιντο λαβεῖν καὶ ἀποκτείνειν, ἀποκτεινύναι ἄν;

Θεώρησα πρέπον να τον σταματήσω λέγοντάς του:

Κατάλαβα παππού... Μια ζωή θα με λένε προβοκάτορα... Φτού να πάρει! Κρίμας, γιατί εγώ περίμενα τα λόγια σου να μου ανοίξουν νέους δρόμους συλλογικής δράσης... Ενώ εσύ όλο το ζήτημα το περιστρέφεις γύρω από το προσωπικό επίπεδο... Α, ρε παππού, με απογοητεύεις...

Τσαντίστηκε και μου απάντησε:
Κοίτα ρε συ Πρκλς, βασικά όλα αυτά που σου λέω είναι αποσπάσματα από το 512 και μετά, της Πολιτείας. Μα εντελώς στόκος είσαι? Δεν αναγνώρισες τα λόγια μου?
Ε, λοιπόν δεν περίμενα από σένα να πέσεις στη λούμπα των χαζο - μυστήριων νομίζοντας ότι τα λεγόμενά μου είναι κατάλληλα μόνο για προσωπική υπερβατική χρήση. Πρέπει να είσαι πολύ στόκος τελικά.
Διότι, αν ξαναδιαβάσεις τα λεγόμενά μου, θα διαπιστώσεις έντρομος ότι τελειώνουν με τη διευκρίνιση ότι όσα λέω αφορούν
"τὸν μέλλοντα ἐμφρόνως πράξειν ἢ ἰδίᾳ ἢ δημοσίᾳ".
Με πιάνεις, Πρκλς?
ἰδίᾳ ἢ δημοσίᾳ.
Οπότε, μαγκίτη Πρκλς, κάτσε κάτω και πλακώσου στη μελέτη.
Μην ξεχνάς πως όλα όσα σου είπα ξεκίνησαν με τη διευκρίνιση πως αφορούν "τὴν ἡμετέραν φύσιν παιδείας τε πέρι καὶ ἀπαιδευσίας".
Τι δουλειά έχεις εσύ ο "μέλλων ἐμφρόνως πράξειν" να συναγελάζεσαι με οπορτουνιστές δήθεν μορφωμένους (αλλά στην πραγματικότητα εντελώς απαίδευτους) αριστεριστές -νυν αναρχοαριστεριστές- πρώην υποστηρικτές του Καντάφι, πιστεύοντας ότι είναι δυνατόν μαζί τους ν' αλλάξεις τον κόσμο? Ε?
Πλακώσου στη μελέτη λέμε!

Και λέγοντας αυτά, έγινε καπνός και εξαερώθηκε.