ΤΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ

Εις το σφόδρα ενδιαφέρον μπλογκ"sine qua non", εδιάβασα τον εξής ενδιαφέροντα προβληματισμόν:

Χρονιά του Γαλιλαίου ή του Δαρβίνου;

Οι ειδήμονες παίρνουν θέση στη δύσκολη απόφαση για το ποιος από τους δύο άλλαξε ριζικά τον τρόπο σκέψης μας. Αυτό είναι δίλημμα: το 2009 έχει ονομαστεί Διεθνές Ετος Αστρονομίας καθώς είναι η 400ή επέτειος της χρήσης του τηλεσκοπίου από τον Γαλιλαίο. Ατυχώς είναι και η 200ή επέτειος από τη γέννηση του Δαρβίνου και έτσι το 2009 ονομάστηκε δικαίως και Ετος Δαρβίνου. Και οι δύο επέτειοι έχουν ισχυρούς λόγους ύπαρξης και είμαστε ανήμποροι να αποφασίσουμε ποια είναι η σημαντικότερη. Φυσικά πρόκειται για ένα άδικο ερώτημα. Ο Γαλιλαίος και ο Δαρβίνος εργάστηκαν σε διαφορετικά πεδία, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και κάτω από διαφορετικές κοινωνικές πιέσεις. Παρ΄ όλα αυτά θέσαμε σε ειδήμονες ένα ερώτημα το οποίο είναι πολύ απλό: Ποιος από τους δύο γκρέμισε την ανθρωπότητα από το βάθρο της; Ο άνδρας που έδειξε ότι ο άνθρωπος δεν είναι παρά το τελευταίο μιας σειράς ζώων; Ή ο άνθρωπος που κατέδειξε υπεράνω πάσης αμφισβήτησης ότι η Γη δεν είναι το κέντρο κανενός;

Αν αφήναμε τον Δαρβίνο και τον Γαλιλαίο να επιχειρηματολογήσουν σχετικά με την υπεροχή τους δεν χωρεί αμφιβολία ότι θα επικρατούσε ο Γαλιλαίος. Ο κατ΄ οίκον περιορισμός ο οποίος του επιβλήθηκε μετά την υποστήριξη των ιδεών του μπροστά στην Ιερά Εξέταση της Καθολικής Εκκλησίας διήρκεσε ως το τέλος της ζωής του. Ως μέγας πολεμιστής, όμως, ο Γαλιλαίος ξόδεψε το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς του στην υπεράσπιση του εαυτού του. Αντιθέτως ο Δαρβίνος αποτραβήχτηκε από την αντιπαράθεση και άφησε άλλους να επιχειρηματολογήσουν για τις θέσεις του. Ορρωδούσε ο Δαρβίνος ή άφηνε το έργο του να μιλήσει από μόνο του; Η στάση του ως προς τη δημοσιοποίηση της χαμένης πίστης του μας δίνει μια ένδειξη. Μη θέλοντας να πληγώσει τη σύζυγό του και την οικογένειά του με τη νεοαποκτηθείσα ασέβειά του, περιέγραψε τη θρησκευτική του θέση με τον νεολογισμό- εκείνη την εποχή- «αγνωστικιστής». Ο Δαρβίνος ήταν ένας ήρεμος πραγματιστής ο οποίος δεν είχε διάθεση να γκρεμίσει κανέναν από το βάθρο του. Τούτου λεχθέντος, η πίστη του Γαλιλαίου δεν επηρεάστηκε καθόλου από την ανακάλυψή του.

Ανεξάρτητα, πάντως, από το τι πίστευε ο καθένας από τους δύο μεγάλους άνδρες, ο Γαλιλαίος είχε τη μεγαλύτερη μακροχρόνια επίδραση. Πολύ περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι η Γη κινείται γύρω από τον Ηλιο σε σχέση εκείνους οι οποίοι πιστεύουν ότι οι άνθρωποι προέκυψαν από τα ζώα χάρη στη φυσική επιλογή. Πρέπει πάντως να παραδεχθούμε ότι ο Γαλιλαίος είχε ένα πλεονέκτημα: 200 περισσότερα χρόνια για τη διάδοση των ιδεών του. Επίσης ο Δαρβίνος εργάστηκε πολύ σκληρότερα. Τελικώς οι ειδήμονες αποφάσισαν ότι ο Δαρβίνος συνέβαλε περισσότερο στο να αλλάξει η ιδέα μας για τους εαυτούς μας. Ετσι το 2009 είναι το Ετος Δαρβίνου!

Ως -τρόπον τινα- εκπαιδευτικός, αλλά και ως περσόνα prkls, δεν έχω τέτοια διλήμματα: Θέλω η νεολαία να μανθάνει την αλήθεια.
Και για να μαθευτεί η αλήθεια, το σωστό και το πρέπον θα ήτο (έτσι νομίζω) το 2009 να θεωρηθεί ως έτος αφιερωμένο εις την μελέτη (και εις την συνεπακόλουθον ξεφτίλα) των αντιπάλων τόσο του Γαλιλαίου, όσον και του Δαρβίνου.

Διότι, αρκετόν καιρόν μας εζάλισαν τα ούμπαλα.
Καιρός να τους ανταποδώσωμεν τα ίσα.
Το να τιμήσωμεν είτε τον Γαλιλαίο είτε τον Δαρβίνο, δε λέει και τίποτα.
Ετιμήθησαν όσο ήταν δυνατόν να τιμηθούν. (Λίγο πάνω-λίγο κάτω).

Το θέμα είναι με τους άλλους τι γίνεται... Δεν πρέπει να τιμηθώσι και οι άλλοι?

Ούτως φρονώ, και νομίζω πως σωφρονώ.