Γιατί έτσι.
Κυριακή, Ιανουαρίου 31, 2016
Παρασκευή, Ιανουαρίου 29, 2016
Τρίτη, Ιανουαρίου 26, 2016
ἔνθα ἂν τοῦτο, ἐνθαῦτα καὶ τέκνα
Αναμφίβολα η παρακάτω εξιστόρηση του Ηρόδοτου αποτελεί μια παραλλαγή του σλόγκαν "όπου γη και πατρίς".
Μόνο που δεν έχει να κάνει με τη γη.
ἐπὶ Ψαμμητίχου βασιλέος φυλακαὶ κατέστησαν ἔν τε Ἐλεφαντίνῃ πόλι πρὸς Αἰθιόπων (...)
τοὺς ὦν δὴ Αἰγυπτίους τρία ἔτεα φρουρήσαντας ἀπέλυε οὐδεὶς τῆς φρουρῆς·
οἳ δὲ βουλευσάμενοι καὶ κοινῷ λόγῳ χρησάμενοι πάντες ἀπὸ τοῦ Ψαμμητίχου ἀποστάντες ἤισαν ἐς Αἰθιοπίην.
Ψαμμήτιχος δὲ πυθόμενος ἐδίωκε· ὡς δὲ κατέλαβε, ἐδέετο πολλὰ λέγων καί σφεας θεοὺς πατρωίους ἀπολιπεῖν οὐκ ἔα καὶ τέκνα καὶ γυναῖκας.
τῶν δὲ τινὰ λέγεται δέξαντα τὸ αἰδοῖον εἰπεῖν, ἔνθα ἂν τοῦτο ᾖ, ἔσεσθαι αὐτοῖσι ἐνθαῦτα καὶ τέκνα καὶ γυναῖκας.
Ηρόδοτος ΙΙ (Ευτέρπη), 30, καλέ μου αναγνώστη.
Το οποίον σε ελεύθερη απόδοση στην νεοελληνική θα έλεγε κάτι τέτοιο:
Όσες μέρες χρειάστηκε να πλεύσεις για να φτάσεις από την πόλη Ελαφαντίνη στην πρωτεύουσα των Αιθιόπων, άλλες τόσες θα χρειαστεί να πλεύσεις για να φτάσεις στους Αυτόμολους. Οι ντόπιοι αυτούς τους Αυτόμολους τους λένε Ασμάχ, που στα ελληνικά σημαίνει "αυτοί που στέκονται στο αριστερό χέρι του βασιλιά". Αυτοί οι Αυτόμολοι ήταν 240.000 αξιόμαχοι Αιγύπτιοι στρατιώτες, οι οποίοι αυτομόλησαν και πέρασαν στην πλευρά των Αιθιόπων. Η αιτία ήταν η εξής:
Επί βασιλείας του Αιγύπτιου βασιλιά Ψαμμήτιχου, οι Αιγύπτιοι εγκατέστησαν φρουρές στην ευρύτερη περιοχή της πόλης Ελεφαντίνης, για να τη φυλάνε απ' τους Αιθίοπες (...)
Όμως είχανε περάσει τρία ολόκληρα χρόνια και δεν είχε πάει κανείς να αντικαταστήσει τους Αιγύπτιους στρατιώτες που υπηρετούσαν στα σύνορα, πέριξ της Ελεφαντίνης.
Οπότε κάποια στιγμή εκείνοι οι Αιγύπτιοι στρατιώτες αποφάσισαν να αποστατήσουν από τον βασιλιά Ψαμμήτιχο που τους είχε ξεχάσει στα σύνορα και ξεκίνησαν να πάνε να αυτομολήσουν στην Αιθιοπία.
Μόλις το έμαθε ο Ψαμμήτιχος άρχισε να τρέχει στο κατόπι τους· και μόλις τους έφτασε, τους παρακαλούσε να μην εγκαταλείψουν τους πατρώους θεούς, να μην εγκαταλείψουν τα παιδιά και τις γυναίκες τους.
Τότε, λέγεται πως ένας από τους Αυτόμολους έβγαλε έξω το καυλί του και φώναξε στον βασιλιά: Βασιλιά, βλέπεις το καυλί μου? Ε, μην ανησυχείς· Όπου θα πάει αυτό, εκεί θα αποκτήσουμε και γυναίκες και παιδιά.
Κι έτσι η Αίγυπτος έχασε 240.000 μάχιμους στρατιώτες, όμως ο αιγυπτιακός πολιτισμός κέρδισε: Αμέσως μετά, ο Ηρόδοτος μας εξηγεί ότι εξαιτίας της επιρροής εκείνων των 240.000 Αιγυπτίων στρατιωτών, "ἡμερώτεροι γεγόνασι Αἰθίοπες, ἤθεα μαθόντες Αἰγύπτια".
Πράγμα που κανενός στρατού τα όπλα δεν θα μπορούσαν να το καταφέρουν τόσο σύντομα...
Βεβαίως θα αντέτασσε κάποιος ότι οι 240.000 φαντάροι δεν έδειξαν τον πρέποντα σεβασμό προς την πατρίδα και προς τους προγόνους και προς τους θεούς τους. Όμως, μην υποτιμάμε το ότι, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, εφ' όσον εν τέλει "ἡμερώτεροι γεγόνασι Αἰθίοπες, ἤθεα μαθόντες Αἰγύπτια", οι θεοί, οι πρόγονοι και η πατρίδα δεν θα έπρεπε να έχουν παράπονο: Τα κανόνια των τέκνων της πατρίδος δαφνοστεφανώθηκαν από την ιστορία.
Βεβαίως θα αντέτασσε κάποιος ότι οι 240.000 φαντάροι δεν έδειξαν τον πρέποντα σεβασμό προς την πατρίδα και προς τους προγόνους και προς τους θεούς τους. Όμως, μην υποτιμάμε το ότι, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, εφ' όσον εν τέλει "ἡμερώτεροι γεγόνασι Αἰθίοπες, ἤθεα μαθόντες Αἰγύπτια", οι θεοί, οι πρόγονοι και η πατρίδα δεν θα έπρεπε να έχουν παράπονο: Τα κανόνια των τέκνων της πατρίδος δαφνοστεφανώθηκαν από την ιστορία.
Δευτέρα, Ιανουαρίου 25, 2016
Σε καθοδικό σπιράλ η ημερήσια κατά κεφαλήν πληκτρολόγηση
Το ζήτημα το είχα εμπειριστεί όταν βρέθηκα με το πρώτο μου τάμπλετ. Εύκολο στη χρήση, εύκολο στη μεταφορά, πολύ ικανοποιητικό για σερφάρισμα, ιδεώδες για ανάγνωση, αρκετά καλό στη φωτογράφηση, αλλά... για γραφή? Προβληματικό στη γραφή. Η πληκτρολόγηση γίνεται μια κουραστική διαδικασία όπου μέχρι να πληκτρολογήσεις αυτό που θες να πεις έχεις ξεχάσει τι ήθελες να πεις.
Αυτή τη γνώμη σχημάτισα εγώ και οδηγήθηκα στην πρόβλεψη οτι η ημερήσια κατά κεφαλήν πληκτρολόγηση γραμμάτων σύντομα θα μειωθεί κατακόρυφα· αλλά επειδή η θεωρία των πραγμάτων τυγχάνει εκ γενετής να με απασχολεί περισσότερο από τα ίδια τα πράγματα, έθεσα το ζήτημα κάπως έτσι: εάν τυχόν η πληκτρολόγηση στα σμάρτφον και στα τάμπλετ είναι πράγματι αντικειμενικώς δυσκολότερη από την πληκτρολόγηση σε ένα πληκτρόλογιο ντέσκτοπ ή σε ένα λάπτοπ ή και σε ένα μικρούλι νέτμπουκ μη σου πω, τότε νομοτελειακά θα προκύψει ολοένα επιτεινόμενο το φαινόμενο η πλέμπα να αρκείται στη συγγραφή σύντομων μηνυμάτων "Αχ, τι καλά τα λες" η "Ρε δε γαμιέσαι λέω 'γω" με τα οποία θα επικροτεί ή θα αποδοκιμάζει το περιεχόμενο μακροσκελών κειμένων που θα έχουν συγγράψει/πληκτρολογήσει κάποιοι ειδικοί ή εν πάση περιπτώσει κάποιοι επαγγελματίες, κάποιοι που συγγράφοντας βγάζουν ή φιλοδοξούν να βγάλουν λεφτά και κοινωνική καταξίωση ρε παιδί μου.
Πάντοτε, βέβαια, υπήρχαν συγγραφείς και ποιητές και γραφιάδες· και πάντοτε, βέβαια, το κοινό προτιμούσε να διαβάζει παρά να γράφει -ή, μάλλον, παρά να δημοσιεύει· το να αγοράζεις και να τρως τα πεπόνια που καλλιέργησε ο άλλος είναι βολικότερο του να καλλιεργείς πεπόνια, άσε που γλιτώνεις και το ενδεχόμενο να καταστραφεί η σοδειά σου· πιο χαλαρό είναι το να περιοριστείς στο να φυτέψεις κανένα μαϊντανό στην αυλή κι αυτό είναι να είναι όλη σου η καλλιέργεια. Απλώς τώρα το κοινό είναι σε θέση να μπει στο φέισμπουκ του Κωστή Παλαμά, ας πούμε, και να του γράψει "Πες τα ρε μεγάλε που μας τα 'χουνε πρήξει οι άμπαλοι" ή να μπει στο φέισμπουκ του Καζαντζάκη, ας πούμε και να του γράψει "Ελλάς-πατροίδα-ορθωδοξεία ρε κουθμούνι", ενώ σε παλαιότερες εποχές θα έπρεπε να στείλει επιστολή "Αγαπητέ κύριε, με ενδιαφέρον διάβασα το τελευταίο σας βιβλίο κλπ κλπ κλπ 850 λέξεις" οι οποίες 850 λέξεις όπως και να το δούμε γράφονται πιο δύσκολα, άσε που θα ήταν και αμφίβολο εάν θα έμπαινε στον κόπο να τις διαβάσει ο παραλήπτης.
Ωστόσο η λυδία λίθος που θα έκρινε την ορθότητα της γνώμης μου, είχε να κάνει με τη μπλογκόσφαιρα. Όπου επί τόσα χρόνια ο κάθε πικραμένος άνοιγε ένα μπλογκ και δοκίμαζε την τύχη του ως συγγραφέας ή φωτογράφος ή λαογράφος ή ιστοριοδίφης ή πολιτικός αναλυτής ή μαραζοχτυπημένος ποιητής ή και αθλητικός συντάκτης μη σου πω· και παραδίπλα μια πανστρατιά ιστολογίων προσωπικής αναφοράς "συγκλονιστικό το κονσέρτο του Σώτη Βολάνη χτες" και "φωτογραφίες από τη χτεσινή μου βόλτα στα Σούρμενα" και "ο έρωτας στο αρχιπέλαγος".
Αυτή η τελευταία κατηγορία μπλογκς υπήρξε η πρώτη που μεταφέρθηκε στο facebook. Εκεί απαιτείται (αν δεν επιβάλλεται κιόλας) λιγότερο κείμενο και περισσότερη εικόνα/βίντεο. Πας μια βόλτα στα Σούρμενα, τραβάς με το σμάρτφον ένα βιντεάκι, το ανεβάζεις στο fb και πάπαλα. Αν είσαι και φανατικός ανορθόγραφος, γλιτώνεις από τις ορθογραφικές μπλογκερίστικες σκοτούρες. Ειδικά σε αυτή την περίπτωση, μάλιστα, έχεις και μια επιπλέον δικαιολογία: θα ήταν ανώμαλος όποιος θα σου ζητούσε να κάτσεις να πληκτρολογήσεις σε σμαρτφον ή σε τάμπλετ ένα μεγάλο κείμενο.
Οι υπόλοιποι όμως? Οι ιστοριοδίφες, οι συγγραφείς, οι πολιτικοί αναλυτές, ακόμα και οι φωτογράφοι, πως να χωρέσουν σε οτιδήποτε δεν παρέχει την ευρυχωρία ενός μπλογκ? Ν' απλώσεις και να ξεδιπλώσεις ρε παιδί μου τις ιδέες, να τις κάνεις δίφραγκα, να έχεις άφθονο χώρο για νωχελικές ενδοσκοπήσεις, για μεγεθύνσεις, για σμικρύνσεις ή γενικά για ό,τι σε φωτίσει ο πανάγαθος...
Αυτοί όλοι θα αποτελούσαν την κατηγορία που θα επιβεβαίωνε ή θα διέψευδε τη γνώμη μου. Γνώριζα βέβαια πως όλοι αυτοί ζούσαν μια περίοδο μπλογκερικών παχέων αγελάδων έχοντες πλούσια δουλειά: καταγγελίες για τον G.A.P, καταγγελίες για τον Βενιζέλο, καταγγελίες για τον Σαμαρά, αναλύσεις για το τι ζώδιο είναι η καριόλα η Μέρκελ, καταγγελίες για τους 4,5,6,7,8,9 χιλιάδες Έλληνες που αυτοκτόνησαν εξαιτίας της κρίσης, καταγγελίες για τους ναζί και σάτιρα, πολλή σάτιρα...
Από άποψη ψυχικής εκτόνωσης αυτό είναι θαυμάσιο, όμως από άποψη ψυχικής κατάρρευσης είναι φρικτό όταν διαπιστώνεις πως οι μεγαλοφυείς σου καταγγελίες ή η μεγαλοφυής σου σάτιρα έχει απασχολήσει συνολικά καμιά πεντακοσαριά άτομα τον τελευταίο μήνα, που κι αυτά τα άτομα επισκέφτηκαν το μπλογκ σου ψάχνοντας να βρουν καινούργιες στάσεις στο σεξ κι έπεσαν τυχαία σ' ένα άρθρο σου για τις ερωτικές προτιμήσεις του Σόιμπλε, άρα πιθανότατα ούτε καν διάβασαν το άρθρο και ούτε καν ασχολήθηκαν με τη γλαφυρή σου πληκτρολογούσα πένα. Μιλάμε για ψυχική κατάρρευση γκαραντί.
Κάποια στιγμή θα χαλάσει και το λάπτοπ, ας πούμε, και ο οξαποδώ θα εισενέγκη (sic) υμάς στον πειρασμό να πεις και για ποιον γράφω όσα γράφω, και πας να πάρεις εκεί πέρα στη θέση του χαλασμένου λάπτοπ ένα σμαρτφον να διαβάζεις τους άλλους και να τους αφήνεις ολιγολεκτικά σχόλια "Αχ, τι καλά τα λες" η "Ρε δε γαμιέσαι λέω 'γω", που θα σου έρθει και οικονομικότερα.
Κι αν είτε η καύλα του πράγματος είτε το σαράκι της διατύπωσης γνώμης σου επιβάλλει να συνεχίσεις να γράφεις, θα μπεις στον άλλο πειρασμό να συνεργαστείς με άλλους μερακλήδες στα πλαίσια μιας συνεργατικής λογικής συνεργατικού διαδικτυακού εντύπου που μπροστά της τα φαλανστήρια του Φουριέ θα βρώμαγαν επιστημονικό σοσιαλισμό.
Η γνώμη μου προέβλεπε ότι μέρα με τη μέρα τα προσωπικά μπλογκς έκφρασης θα κλείνουν και στα εναπομείναντα οι δημοσιεύσεις θα λιγοστεύουν, μέχρι να απομείνουν απειροελάχιστα ενεργά, που θα τα τρέχουν οι γνωστοί άγνωστοι μερακλήδες που τη γραφή τη βλέπουν ως άσκηση αυτογνωσίας, άσκηση η οποία, βέβαια, ενδέχεται και να μην αφορά περισσότερους απ' όσους αφορά η άσκηση ενός ανθρώπου στο γυμναστήριο, δίχως αυτό ούτε να αποθαρρύνει ούτε να ενθαρρύνει τον ασκούμενο: του είναι παντελώς αδιάφορο.
Βεβαίως είναι πολύ νωρίς για να πω αν επιβεβαιώνεται ή αν διαψεύδεται η πρόβλεψή μου περί μείωσης της ημερήσιας κατά κεφαλήν πληκτρολόγησης.
Όμως όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι προς τα εκεί πάει το πράγμα -το οποίο είπαμε, ούτε ενθαρρύνει ούτε αποθαρρύνει τον ασκούμενο: του είναι παντελώς αδιάφορο.
Αυτή τη γνώμη σχημάτισα εγώ και οδηγήθηκα στην πρόβλεψη οτι η ημερήσια κατά κεφαλήν πληκτρολόγηση γραμμάτων σύντομα θα μειωθεί κατακόρυφα· αλλά επειδή η θεωρία των πραγμάτων τυγχάνει εκ γενετής να με απασχολεί περισσότερο από τα ίδια τα πράγματα, έθεσα το ζήτημα κάπως έτσι: εάν τυχόν η πληκτρολόγηση στα σμάρτφον και στα τάμπλετ είναι πράγματι αντικειμενικώς δυσκολότερη από την πληκτρολόγηση σε ένα πληκτρόλογιο ντέσκτοπ ή σε ένα λάπτοπ ή και σε ένα μικρούλι νέτμπουκ μη σου πω, τότε νομοτελειακά θα προκύψει ολοένα επιτεινόμενο το φαινόμενο η πλέμπα να αρκείται στη συγγραφή σύντομων μηνυμάτων "Αχ, τι καλά τα λες" η "Ρε δε γαμιέσαι λέω 'γω" με τα οποία θα επικροτεί ή θα αποδοκιμάζει το περιεχόμενο μακροσκελών κειμένων που θα έχουν συγγράψει/πληκτρολογήσει κάποιοι ειδικοί ή εν πάση περιπτώσει κάποιοι επαγγελματίες, κάποιοι που συγγράφοντας βγάζουν ή φιλοδοξούν να βγάλουν λεφτά και κοινωνική καταξίωση ρε παιδί μου.
Πάντοτε, βέβαια, υπήρχαν συγγραφείς και ποιητές και γραφιάδες· και πάντοτε, βέβαια, το κοινό προτιμούσε να διαβάζει παρά να γράφει -ή, μάλλον, παρά να δημοσιεύει· το να αγοράζεις και να τρως τα πεπόνια που καλλιέργησε ο άλλος είναι βολικότερο του να καλλιεργείς πεπόνια, άσε που γλιτώνεις και το ενδεχόμενο να καταστραφεί η σοδειά σου· πιο χαλαρό είναι το να περιοριστείς στο να φυτέψεις κανένα μαϊντανό στην αυλή κι αυτό είναι να είναι όλη σου η καλλιέργεια. Απλώς τώρα το κοινό είναι σε θέση να μπει στο φέισμπουκ του Κωστή Παλαμά, ας πούμε, και να του γράψει "Πες τα ρε μεγάλε που μας τα 'χουνε πρήξει οι άμπαλοι" ή να μπει στο φέισμπουκ του Καζαντζάκη, ας πούμε και να του γράψει "Ελλάς-πατροίδα-ορθωδοξεία ρε κουθμούνι", ενώ σε παλαιότερες εποχές θα έπρεπε να στείλει επιστολή "Αγαπητέ κύριε, με ενδιαφέρον διάβασα το τελευταίο σας βιβλίο κλπ κλπ κλπ 850 λέξεις" οι οποίες 850 λέξεις όπως και να το δούμε γράφονται πιο δύσκολα, άσε που θα ήταν και αμφίβολο εάν θα έμπαινε στον κόπο να τις διαβάσει ο παραλήπτης.
Ωστόσο η λυδία λίθος που θα έκρινε την ορθότητα της γνώμης μου, είχε να κάνει με τη μπλογκόσφαιρα. Όπου επί τόσα χρόνια ο κάθε πικραμένος άνοιγε ένα μπλογκ και δοκίμαζε την τύχη του ως συγγραφέας ή φωτογράφος ή λαογράφος ή ιστοριοδίφης ή πολιτικός αναλυτής ή μαραζοχτυπημένος ποιητής ή και αθλητικός συντάκτης μη σου πω· και παραδίπλα μια πανστρατιά ιστολογίων προσωπικής αναφοράς "συγκλονιστικό το κονσέρτο του Σώτη Βολάνη χτες" και "φωτογραφίες από τη χτεσινή μου βόλτα στα Σούρμενα" και "ο έρωτας στο αρχιπέλαγος".
Αυτή η τελευταία κατηγορία μπλογκς υπήρξε η πρώτη που μεταφέρθηκε στο facebook. Εκεί απαιτείται (αν δεν επιβάλλεται κιόλας) λιγότερο κείμενο και περισσότερη εικόνα/βίντεο. Πας μια βόλτα στα Σούρμενα, τραβάς με το σμάρτφον ένα βιντεάκι, το ανεβάζεις στο fb και πάπαλα. Αν είσαι και φανατικός ανορθόγραφος, γλιτώνεις από τις ορθογραφικές μπλογκερίστικες σκοτούρες. Ειδικά σε αυτή την περίπτωση, μάλιστα, έχεις και μια επιπλέον δικαιολογία: θα ήταν ανώμαλος όποιος θα σου ζητούσε να κάτσεις να πληκτρολογήσεις σε σμαρτφον ή σε τάμπλετ ένα μεγάλο κείμενο.
Οι υπόλοιποι όμως? Οι ιστοριοδίφες, οι συγγραφείς, οι πολιτικοί αναλυτές, ακόμα και οι φωτογράφοι, πως να χωρέσουν σε οτιδήποτε δεν παρέχει την ευρυχωρία ενός μπλογκ? Ν' απλώσεις και να ξεδιπλώσεις ρε παιδί μου τις ιδέες, να τις κάνεις δίφραγκα, να έχεις άφθονο χώρο για νωχελικές ενδοσκοπήσεις, για μεγεθύνσεις, για σμικρύνσεις ή γενικά για ό,τι σε φωτίσει ο πανάγαθος...
Αυτοί όλοι θα αποτελούσαν την κατηγορία που θα επιβεβαίωνε ή θα διέψευδε τη γνώμη μου. Γνώριζα βέβαια πως όλοι αυτοί ζούσαν μια περίοδο μπλογκερικών παχέων αγελάδων έχοντες πλούσια δουλειά: καταγγελίες για τον G.A.P, καταγγελίες για τον Βενιζέλο, καταγγελίες για τον Σαμαρά, αναλύσεις για το τι ζώδιο είναι η καριόλα η Μέρκελ, καταγγελίες για τους 4,5,6,7,8,9 χιλιάδες Έλληνες που αυτοκτόνησαν εξαιτίας της κρίσης, καταγγελίες για τους ναζί και σάτιρα, πολλή σάτιρα...
Από άποψη ψυχικής εκτόνωσης αυτό είναι θαυμάσιο, όμως από άποψη ψυχικής κατάρρευσης είναι φρικτό όταν διαπιστώνεις πως οι μεγαλοφυείς σου καταγγελίες ή η μεγαλοφυής σου σάτιρα έχει απασχολήσει συνολικά καμιά πεντακοσαριά άτομα τον τελευταίο μήνα, που κι αυτά τα άτομα επισκέφτηκαν το μπλογκ σου ψάχνοντας να βρουν καινούργιες στάσεις στο σεξ κι έπεσαν τυχαία σ' ένα άρθρο σου για τις ερωτικές προτιμήσεις του Σόιμπλε, άρα πιθανότατα ούτε καν διάβασαν το άρθρο και ούτε καν ασχολήθηκαν με τη γλαφυρή σου πληκτρολογούσα πένα. Μιλάμε για ψυχική κατάρρευση γκαραντί.
Κάποια στιγμή θα χαλάσει και το λάπτοπ, ας πούμε, και ο οξαποδώ θα εισενέγκη (sic) υμάς στον πειρασμό να πεις και για ποιον γράφω όσα γράφω, και πας να πάρεις εκεί πέρα στη θέση του χαλασμένου λάπτοπ ένα σμαρτφον να διαβάζεις τους άλλους και να τους αφήνεις ολιγολεκτικά σχόλια "Αχ, τι καλά τα λες" η "Ρε δε γαμιέσαι λέω 'γω", που θα σου έρθει και οικονομικότερα.
Κι αν είτε η καύλα του πράγματος είτε το σαράκι της διατύπωσης γνώμης σου επιβάλλει να συνεχίσεις να γράφεις, θα μπεις στον άλλο πειρασμό να συνεργαστείς με άλλους μερακλήδες στα πλαίσια μιας συνεργατικής λογικής συνεργατικού διαδικτυακού εντύπου που μπροστά της τα φαλανστήρια του Φουριέ θα βρώμαγαν επιστημονικό σοσιαλισμό.
Όμως όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι προς τα εκεί πάει το πράγμα -το οποίο είπαμε, ούτε ενθαρρύνει ούτε αποθαρρύνει τον ασκούμενο: του είναι παντελώς αδιάφορο.
Κυριακή, Ιανουαρίου 24, 2016
Ένας χρόνος ΣΥΡΙΖΑ
Ένας χρόνος ΣΥΡΙΖΑ και είναι ευκαιρία να μιλήσουμε για ΠΑΣΟΚ.
Τριάντα πέντε χρόνια πριν, λίγους μήνες πριν να κερδίσει για πρώτη φορά τις εκλογές το ΠΑΣΟΚ, επομένως λίγους μήνες πριν να σχηματίσει την πρώτη του κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ, οι Πασόκοι λάνσαραν το σύνθημα "Αλλαγή - Λαϊκή συμμετοχή". Το σύνθημα ήταν πιασάρικο δεδομένου ότι οι λέξεις του σχημάτιζαν ομοιοκαταληξία, ως εκ τούτου δονούσε τόσο τις προεκλογικές όσο και τις μετεκλογικές συγκεντρώσεις το ΠΑΣΟΚ.
Αλλαγή - Αλλαγή - Λαϊκή συμμετοχή!
Έτσι κραύγαζαν τα πλήθη και έμοιαζαν να το εννοούν.
Τώρα αν με ρωτάς τι απόγινε η αλλαγή, εγώ θα σε ρωτήσω τι απόγινε η λαϊκή συμμετοχή. Δηλαδή αν με ρωτάς τι έκαναν αυτοί οι βρωμεροί Πασόκοι για τον φοβερό και τρομερό λαό, εγώ σε ρωτάω τι έκανε ο φοβερός και τρομερός λαός για τον εαυτό του.
Ουσιαστικά δηλαδή σου υπενθυμίζω τη διατύπωση του Ανδρέα Εμπειρίκου:
Καμιά σχισμή δεν διευρύνεται χωρίς τον πόθο. Τον πόθο της διευρύνσεως.
Όπου δεν υπάρχει πόθος της διευρύνσεως, ακριβώς εκεί γεννιέται η στενότητα.
Οι συριζαίοι είτε επειδή δεν είχαν τη συνθηματική ευστροφία των Πασόκων είτε για λόγους ρεαλισμού, απέφυγαν προεκλογικά να λανσάρουν (έστω και μόνο σε συνθηματολογικό επίπεδο) ιδέες λαϊκής συμμετοχής.
Αλλά και οι ίδιοι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι (ο φοβερός και τρομερός λαός, ας πούμε), απέφυγε να θέσει τέτοια ζητήματα· όλα τα ανέθεσε στους αρμόδιους.
Τώρα αν με ρωτάς τι καλό συνέβη σε έναν χρόνο κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ εγώ και πάλι θα σου υπενθυμίσω τη διατύπωση του Εμπειρίκου: Καμιά σχισμή δεν διευρύνεται χωρίς τον πόθο.
Και τώρα που το ξεκαθαρίσαμε αυτό το ζήτημα, μπορείς απερίσπαστος να συνεχίσεις να χλευάζεις τον ΣΥΡΙΖΑ.
Παρασκευή, Ιανουαρίου 22, 2016
Κρήτη, 88 χρονάκια πριν
Η πυρπόληση του φορολογικού γραφείου Μοιρών από αγανακτισμένους αγρότες, που οδήγησε στην εξέγερση της Κρήτης, τον Γενάρη του 1928
Το κράτος με τη μορφή ληστών και πάνοπλων χωροφυλάκων γυρίζει στην Κρήτη για την είσπραξη των φόρων από τους φτωχούς Κρητικούς. Γελοιογραφία του Ν. Καστανάκη τις ημέρες των κρητικών συλλαλητηρίων (“Η Πρωία”, 2 Φεβρουαρίου 1928)
Αρχές του 1928, μια εποχή με πολλά χαρακτηριστικά όμοια με τα σημερινά. Η Ελλάδα βρισκόταν μπροστά σε μια χρεοκοπία, εξαιτίας τόσο των προηγούμενων κυβερνητικών χειρισμών, αλλά και των διαρκών πολεμικών συγκρούσεων στους οποίους είχε εμπλακεί η χώρα επί μια δεκαετία (1912-1922). Ήταν και τότε εποχή με μνημόνια και μορφές διεθνούς επιτήρησης από τους Ευρωπαίους «συμμάχους» και τις ΗΠΑ, που δεν απέτρεψαν τη χρεοκοπία, η οποία ήλθε τον Μάιο του 1932, όταν ο Ελευθέριος κήρυξε παύση πληρωμών.
Η «λύση» και τότε η ίδια, αδιέξοδη πολιτική, που σήμερα εφαρμόζεται. Στόχος ήταν να πληρώσουν τα εύκολα θύματα, που δεν έφταιγαν. Ο απλός Έλληνας. Ο φτωχός λαός. Ο εργαζόμενος, ο αγρότης, ο μικρός έμπορος και βιοτέχνης. Φόροι επί φόρων, έκτακτοι και τακτικοί, χαράτσια σχεδόν καθημερινά. Η οργή του κόσμου μέρα με τη μέρα μεγάλωνε.
Και τότε η οργή έγινε ένα ανεξέλεγκτο ποτάμι θυμωμένων ανθρώπων, που σάρωσε τα πάντα! Ένα ανοργάνωτο, αρχικά, κίνημα που ξεκίνησε από την Κρήτη και επεκτάθηκε σε όλη την Ελλάδα! Επί μήνες, από τα μέσα του Γενάρη του 1928, μέχρι την άνοιξη συγκλόνισε το νησί. Τον κλονισμό αυτό αισθάνθηκε ολόκληρη η χώρα, όσο περνούσε ο χρόνος. Και μετατράπηκε σε πολιτικό κίνημα που οδήγησε στην ανατροπή της κυβέρνησης και στην επιστροφή του Ελευθερίου Βενιζέλου στην κυβερνητική εξουσία, στην τελευταία του θητεία ως πρωθυπουργού, την περίοδο 1928-32. Μια πρωθυπουργία πάντως που απείχε πολύ από τις προηγούμενες σε σχέση με τα κοινωνικοπολιτικά της χαρακτηριστικά. Ο Βενιζέλος στην τελευταία του πρωθυπουργία ήταν υπερβολικά συντηρητικός, ακύρωσε πολλά εμφανιζόμενα στοιχεία του κοινωνικού προοδευτισμού του, δεν στηρίχτηκε στο λαό, θεσμοθέτησε ακόμη και αυταρχικούς νόμους, όπως το ιδιώνυμο σε βάρος των κομμουνιστών. Η Ελλάδα, εξαιτίας των πολιτικών της προηγούμενης αλλά και αυτής της περιόδου, μπήκε σε μια περίοδο που οδήγησε τελικά στη φασιστική δικτατορία Μεταξά, με την κατάργηση ακόμη και των στοιχειωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων. Τότε που γέμισαν οι φυλακές και τα ξερονήσια με χιλιάδες αριστερούς και δημοκρατικούς πολίτες και στο δρόμο κυκλοφορούσαν οι άνθρωποι μόνο αν είχαν άδεια της νεολαίας του Μεταξά, της φοβερής και τρομερής ΕΟΝ, η οποία έφτασε ακόμη και στο σημείο να ελέγχει και να εκδίδει τα σχολικά βιβλία!
Η εξέγερση των αγροτών της Κρήτης, στην οποία έχουμε αναφερθεί εκτενώς (Δείτε: Η εξέγερση των Κρητικών κατά των φόρων για τα δάνεια που φορτώθηκαν στο λαό, το 1928), που συμπαρέσυρε όλη την Ελλάδα, περίπου άγνωστη σήμερα παρά την ένταση και τη διάρκειά της, ξεκίνησε από τις Μοίρες, την Τρίτη 17 Ιανουαρίου 1928, την ίδια μέρα που μια άλλη αντιφορολογική διαδήλωση, μικρότερης κλίμακας, γινόταν στην Κέρκυρα. Αγρότες της περιοχής Μεσαράς, αγανακτισμένοι από τη βαριά φορολογία, αλλά και το γεγονός ότι ο τοπικός έφορος τούς ζητούσε επιπλέον χρήματα και για τις προηγούμενες χρονιές, συγκεντρώθηκαν και διαμαρτυρήθηκαν. Οι εφημερίδες έγραψαν την επομένη ότι περίπου 500 αγρότες συγκεντρώθηκαν στην πλατεία των Μοιρών και κατευθύνθηκαν οργανωμένα στο φορολογικό γραφείο. Εκεί, πέρα από την είσπραξη των φόρων, εκδικάζονταν και οι ενστάσεις φορολογουμένων για αναδρομική φορολογία προηγούμενων ετών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τύπου της εποχής, 1.500 αγρότες θα έπρεπε να πληρώσουν 1,5 εκατομμύριο δραχμές, δηλαδή μέσο όρο από 10.000 δραχμές ο καθένας, ποσό τεράστιο για την εποχή. Όλες οι ενστάσεις απορρίφθηκαν, γεγονός που ήταν η σπίθα για τον ξεσηκωμό των 500 συγκεντρωμένων.
Ο έφορος Χρ. Κασιμπάς προσπάθησε να ηρεμήσει τους αγρότες, λέγοντας ότι ζήτησε οδηγίες από τους προϊσταμένους του στο υπουργείο Οικονομικών, καταθέτοντας το αίτημα της επανεξέτασης των αρνητικών αποφάσεων επί των ενστάσεων. Η παρέμβασή του δεν έγινε δεκτή από το εξαγριωμένο πλήθος, που όρμησε στο κτίριο και άρπαξε τα αρχεία και τα πρωτόκολλα των αποφάσεων την ώρα που οι υπάλληλοι έφευγαν από τα παράθυρα! Τα αρχεία μεταφέρθηκαν έξω από την εφορία και κάηκαν, ενώ στο κτίριο προκλήθηκαν μεγάλες ζημιές.
Πανικόβλητος ο σταθμάρχης της χωροφυλακής Μοιρών τηλεγραφεί στις αρχές του Ηρακλείου και ενημερώνει για τα γεγονότα. Στην περιοχή φτάνει εισαγγελέας και ισχυρή αστυνομική δύναμη με επικεφαλής το διοικητή χωροφυλακής Ηρακλείου Τζάτζιμο, αλλά και δύναμη στρατού, από το Σύνταγμα Πεζικού Ηρακλείου. Όταν φτάνουν στις Μοίρες, τα επεισόδια έχουν τελειώσει. Αρχίζει η αναζήτηση των πρωταιτίων.
Η κυβέρνηση Ζαΐμη ενημερώνεται για τα γεγονότα το ίδιο απόγευμα, κι ενώ συνεδριάζει η Βουλή. Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών Γρηγορίου δίνει στον υπουργό Ναυτικών και προσωρινό υπουργό Οικονομικών Π. Μερλόπουλο (ο Καφαντάρης ήταν στο εξωτερικό για τη συμφωνία του δανείου) δύο τηλεγραφήματα, που προκαλούν έντονη ανησυχία. Το ένα αναφέρεται στο κάψιμο του φορολογικού γραφείου Μοιρών και το άλλο στη διαδήλωση της Κέρκυρας. Τα γεγονότα της Κρήτης αξιολογούνται ως εξαιρετικά σημαντικά κι ενημερώνεται αμέσως ο πρωθυπουργός. Συγκροτείται ταυτόχρονα κυβερνητική σύσκεψη, με τη συμμετοχή των υπουργών Αλ. Παπαναστασίου (Γεωργίας), Ι. Μεταξά (Συγκοινωνιών), Θ. Τουρκοβασίλη (Δικαιοσύνης), Ν. Βελέντζα (Εθνικής Οικονομίας), Αν. Μακαλμπάση (υφυπουργό Γεωργίας). Η πρώτη εκτίμηση που υπάρχει, όπως αναγράφεται σε μερικές εφημερίδες είναι ότι τα γεγονότα προκαλούν οπαδοί του άλλοτε δικτάτορα Πάγκαλου, ενόψει και της δίκης του! Οι κυβερνητικοί δεν μπορούν καν να καταλάβουν ότι η απόγνωση είναι τυφλή… Η εντολή που δίνεται είναι να ξεκαθαριστεί άμεσα η κατάσταση, με τη σύλληψη των πρωταιτίων και την καταστολή κάθε κίνησης.
Οι ισχυρές δυνάμεις που μετέβησαν στις Μοίρες προχώρησαν σε 4 συλλήψεις αγροτών, με την κατηγορία ότι υποκίνησαν την εξέγερση. Κρατήθηκε όμως μόνο ο ένας, ο Μοιριανός Εμμανουήλ Δασκαλάκης, ενώ οι τρεις άλλοι αφέθηκαν ελεύθεροι.
Οι κινήσεις όμως της χωροφυλακής και του στρατού προκαλούν νέες αντιδράσεις και σχεδόν αμέσως προκαλείται νέα εξέγερση στη Γαλιά αυτή τη φορά, με αντιφορολογικά αιτήματα. Τα γεγονότα προκαλούνται όταν χωροφύλακες πηγαίνουν στο χωριό για συλλήψεις. Οι κάτοικοι ξεσηκώνονται. Γυναίκες και παιδιά κυνηγούν τη δύναμη της χωροφυλακής με πέτρες! Η αντίδραση μετατρέπεται σε τοπική εξέγερση και η χωροφυλακή αναγκάζεται να αποχωρήσει άρον άρον! Πλέον είναι δεδομένο ότι η Κρήτη βρίσκεται σε εξέγερση!
Λίγες μέρες μετά την πυρπόληση των φορολογικών καταλόγων, στις Μοίρες συγκροτείται νέο συλλαλητήριο, με αφορμή όχι μόνο τους φόρους, αυτή τη φορά, αλλά και τις συλλήψεις, την τρομοκρατία που έχει ξεσπάσει από τη χωροφυλακή στα γύρω χωριά. Στη διάρκειά του παζαριού του Σαββάτου 21 Ιανουαρίου 1928 συγκεντρώνονται 2-3.000 Μεσαρίτες και φωνάζουν κατά του κράτους. Στις Μοίρες βρίσκεται ο εισαγγελέας Ηρακλείου, κάνοντας ανακρίσεις για τα γεγονότα, αλλά και δύο κυβερνητικοί βουλευτές, οι Πολυχρονάκης και Φραγκιαδάκης. Και οι τρεις συγκεντρώνουν την οργή του πλήθους. Στους βουλευτές ειδικά οι αγρότες φωνάζουν ότι τους στέλνουν στη Βουλή για να βοηθήσουν τον κόσμο κι όχι για να επιβάλουν νέα φορολογία. Η δύναμη της χωροφυλακής που φτάνει αναγκάζεται να αποχωρήσει, αφού δεν έχει τη δυνατότητα να επέμβει.
Το μέτωπο των αντιδράσεων μεταφέρεται και στη δυτική Κρήτη. Στις Βρύσες Αποκορώνου συγκεντρώνονται οι κάτοικοι 15 γειτονικών χωριών, που ειδοποιούνται και ξεσηκώνονται χτυπώντας τις καμπάνες των εκκλησιών. Στη συγκέντρωση αυτή γίνεται και κάτι το εκπληκτικό. Όταν ως ομιλητές εμφανίζονται τοπικοί κομματάρχες, οι αγρότες τους αποδοκιμάζουν και τους αναγκάζουν να αποχωρήσουν. Ομιλητές από το πλήθος αναλαμβάνουν την ευθύνη της ανάλυσης των αιτημάτων του συλλαλητηρίου, το οποίου μετά από λίγο επιχειρεί να διαλύσει δύναμη της χωροφυλακής, που φτάνει από το Βάμο την ώρα που γίνεται η ανάγνωση του ψηφίσματος. Το πλήθος εξαγριώνεται, οι χωροφύλακες αδυνατούν να επέμβουν, και η διαδήλωση κατευθύνεται στο τηλεγραφείο του χωριού και το πυρπολεί.
Η κατάσταση πλέον γενικεύεται και μπορούμε να μιλάμε για εξέγερση της Κρήτης κατά των φόρων, που οδήγησε σε λαϊκή εξουσία στο Ηράκλειο, την 29η Ιανουαρίου, και, στη συνέχεια, σε πτώση της κυβέρνησης.
Πηγή: Candianews
ΟΛΟΙ ΣΤΑ ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ!!!
Σήμερα Παρασκευή 22 Ιανουαρίου
στις 7 το απόγευμα,
όλοι στα προπύλαια!
Να μη λείψει κανείς!
Διότι όλοι χρειαζόμαστε ένα χέρι βοήθειας.
Ένα χέρι βοήθειας σαν αυτό
το οποίο θα τύχει παλλαϊκής υποδοχής
σήμερα Παρασκευή στις 7 το απόγευμα
στα προπύλαια
της Αγίας Τριάδας στο Περιστέρι.
Τραγούδι.
Νοστράδαμος, Δωσ' μου το χέρι σου
Τετάρτη, Ιανουαρίου 20, 2016
Βωμός και Βήμα της Φήμης
φήμη γάρ τε κακὴ πέλεται, κούφη μὲν ἀεῖραι
ῥεῖα μάλ᾽, ἀργαλέη δὲ φέρειν, χαλεπὴ δ᾽ ἀποθέσθαι.
φήμη δ᾽ οὔ τις πάμπαν ἀπόλλυται, ἥν τινα πολλοὶ
λαοὶ φημίξωσι· θεός νύ τίς ἐστι καὶ αὐτή.
Ησίοδος, Έργα και Ημέραι, στίχοι 761-764 καλέ μου αναγνώστη. Αν το αποδίδαμε νεοελληνικά θα έλεγε κάτι τέτοιο:
Η κακή φήμη είναι ελαφριά προκειμένου να διαδοθεί,
αυτός που τη διαδίδει τη μεταφέρει εύκολα·
είναι όμως βαριά όταν σου τη φορτώσουν
και δύσκολα την ξεφορτώνεσαι·
άσε που μια φήμη εφ' όσον πολυκυκλοφορήσει, ποτέ δε χάνεται ολοκληρωτικά·
διότι και η φήμη είναι θεότητα (οι θεότητες υπάρχουν αιώνια).
Πολυθεϊστές ήταν οι άνθρωποι και είχαν την άποψη πως μια από τις πολλές θεότητες είναι και η Φήμη. Στην αρχαία αγορά της Αθήνας, πιθανόν κοντά στον βωμό της θεότητας Αιδούς, υπήρχε βωμός της θεότητας Φήμης. Βωμός λέμε. Το αν θυσίαζαν κοκκόρια ή μοσχάρια ή αν απλώς απέθεταν λουλούδια στον βωμό η αν απλώς -ας πούμε- χόρευαν γύρω από τον βωμό της θεάς Φήμης δεν το γνωρίζω. Σίγουρα πάντως στον βωμό της Φήμης ελάμβαναν χώραν κάποιες τελετές προκειμένου οι Αθηναίοι να αντιμετωπίσουν -μεταξύ άλλων- και το ζήτημα που έθεσε ο Ησίοδος στο παραπάνω απόσπασμα: να αποφύγουν το να τους φορτώσουν κακές φήμες.
Στις μέρες μας που η πλειοψηφία των σύγχρονων Αθηναίων δεν είναι πολυθεϊστές, η θεά Φήμη δεν έχει βωμό -κι ας συνηθίζουμε να λέμε φράσεις του στυλ "αυτός θυσίασε τα πάντα στο βωμό της φήμης του".
Στις μέρες μας, ωστόσο, αν και η Φήμη δεν έχει βωμό, έχει όμως Βήμα!
Ω! Πόση ιερότητα έχει μια φήμη όταν εκπορεύεται από το Βήμα!
Γεμίζουν τα κανάλια από τις φήμες που εκπορεύονται εκ του Βήματος και δώσ' του αποκαλυπτικά ρεπορτάζ και πάρε να'χεις τηλεοπτικά πάνελ για τη φήμη και ιδού η φήμη πρώτο θέμα στα δελτία...
Ω! Πόσο δίκιο είχε ο Ησίοδος σχετικά με το ότι η φήμη προκειμένου να διαδοθεί είναι ελαφριά και μεταφέρεται εύκολα!...
Και μετά? Μετά τι κάνει ο θιγόμενος προκειμένου να ξεφορτωθεί την κακή φήμη που του φόρτωσε το Βήμα και εν συνεχεία το Μέγκα και ο Αντένα και ο Σκάι?
Καταφεύγει στα δικαστήρια. Διότι και η Δίκη θεότητα είναι (κόρη της Θέμιδας και αδελφή της Ευνομίας και της Ειρήνης).
Και τότε, όταν οι θεότητες τα βρουν μεταξύ τους και αποφασίσουν πως είναι πια καιρός ο συκοφαντηθείς να ξεφορτωθεί την κακή φήμη που του φόρτωσε το Βήμα, συμβαίνει το εξής θαυμαστό:
Με λιγότερες από 50 λέξεις, το Βήμα της Κυριακής προανήγγειλε πως θα προβεί σε αποκατάσταση του ανθρώπου εναντίον του οποίου εξαπέλυσε την κακή φήμη (περισσότερα εδώ).
Βέβαια, ο βοσκός στα άνω Τζουμέρκα, ο αγρότης στο Κορακοχώρι και ο οικοδόμος στο Καματερό δεν πρόκειται ν' αγοράσουν ή να διαβάσουν το Βήμα (και δικαίως: έχουν πιο έντιμες ασχολίες). Θα μείνουν λοιπόν με την εντύπωση πως ήταν αληθές το μέγα σκάνδαλο Κατρούγκαλου που είχαν ακούσει στην τηλεόραση στο καφενείο ένα βράδυ που 'βρεχε, που'βρεχε μονότονα τηλεοπτικά ρεπορτάζ σχετικά με το ότι ο Κατρούγκαλος υποσχόταν διορισμούς στο δημόσιο απ' τους οποίους διορισμούς θα έπαιρνε προμήθεια 12%.
Τώρα το Βήμα θα επανορθώσει, βέβαια, αλλά η ρετσινιά από την κακή φήμη θα μείνει.
Διότι αν γινόταν αλλιώς, αν η κακή φήμη δεν ήταν "αργαλέη φέρειν" και "χαλεπή αποθέσθαι", θα είχε άδικο ο Ησίοδος. Κι ενας Ησίοδος ποτέ δεν έχει άδικο.
Θα είχαν άδικο κι οι αρχαίοι Αθηναίοι που τη Φήμη τη θεωρούσαν θεά -και της είχαν ολόκληρο βωμό, στον οποίο δεν ξέρω αν θυσίαζαν κοκκόρια η μοσχάρια ή απλώς απέθεταν λουλούδια ή χόρευαν πέριξ του βωμού, πάντως σίγουρα σ εκείνον τον βωμό ελάμβαναν χώραν τελετές που μπορούμε να τεκμάρουμε ότι ήταν αποτελεσματικότατες· η αποτελεσματικότητά τους τεκμαίρεται από το ότι οι αρχαίοι Αθηναίοι σε πολλά δεινά είχαν περιπέσει, είχαν όμως γλιτώσει από την ύπαρξη της εφημερίδας Το Βήμα.
Τρίτη, Ιανουαρίου 19, 2016
Δευτέρα, Ιανουαρίου 18, 2016
Νοτιάς του Μπουλμέτη
Μηδενί δίκην δικάσης πριν αμφοίν μύθον ακούσης, λέει η αρχαία ατάκα, η οποία ως γνωστόν σε προτρέπει να μην πάρεις θέση υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς προτού ακούσεις τον "μύθο" της κάθε πλευράς, το "αφήγημα" της κάθε πλευράς, που λένε και οι μεταμοντέρνοι.
Διότι ακριβώς αυτό είναι στα κανονικά ελληνικά ο μύθος: Η αρθρωμένη ομιλία. Οτιδήποτε λέγεται.
Βεβαίως σήμερα το πράγμα έχει αλλάξει και ο μύθος είναι κάτι ομιχλώδες και αποκαλυπτικά αλληγορικό, καταγόμενο στα βάθη του χρόνου κι όμως άχρονο, απέριττο και δυσπρόσιτο. Όπου ας πούμε ο τρωικός μύθος, ο ομηρικός μύθος, έχει πάψει να είναι απλώς "μύθος" με την έννοια της αφήγησης και του "μύθον μυθείσθην" (Οδύσσεια γ:140) που λέει ο Όμηρος εξηγώντας μας τι ο ίδιος θεωρεί πως είναι ο μύθος· στις μέρες μας ο ομηρικός μύθος είναι μια εξιστόρηση εκτός χρόνου, γεμάτη αρχετυπικούς συμβολισμούς, αιώνιες σοφές αλληγορίες, αλήθειες και λοιπές μάνδολες. Μάνδολες σύμφυτες με την ανθρώπινη ψυχή και τέτοια.
Όποια θεώρηση της λέξης μύθος, όμως, κι αν επιλέξεις, καλέ μου αναγνώστη, το "μύθον μυθείσθην" του Ομήρου αναγκαστικά εμπεριέχεται στον μύθο, κάνοντάς τον να σημαίνει, εν τέλει, αφήγηση η οποία δεν λέγεται απλώς για να λεχθεί, αλλά κυρίως λέχθηκε επειδή αποζητά να συνεπάρει τα μυαλά του ακροατή. Να προκαλέσει επιδημία στα μυαλά των ακροατών.
Κάτι σαν μια βασική επιδίωξη του κινηματογράφου, δηλαδή.
Ο Νοτιάς του Μπουλμέτη περιστρέφεται γύρω από τους μύθους και γύρω από τη μυθοπάθεια.
Όπου, μέσω της τρυφερότητας της ταινίας, ο θεατής στο τέλος πρέπει μόνος του να βρει αν η εν λόγω μυθοπάθεια είναι μια σπάνια, σχεδόν μεταδοτική ασθένεια ή αν έχει να κάνει με τον mythopathic άνθρωπο του Tolkien ή ίσως αν η μυθοπάθεια έχει να κάνει με τα εγγενή πάθη και τις εγγενείς ατέλειες των μύθων που δεν άντλησαν έμπνευση από μια θεϊκή αλλά από μια θνητή Μούσα κι έτσι δεν είναι άχρονοι κι αθάνατοι αλλά αντιθέτως μπορούν άνετα να τοποθετηθούν μέσα στον χρόνο και να φθαρούν μαζί του και να πεθάνουν και να ξεναγεννηθούν κλπ κλπ.
Να πας να τον δεις τον Νοτιά του Μπουλμέτη, καλέ μου αναγνώστη.
Διότι ακριβώς αυτό είναι στα κανονικά ελληνικά ο μύθος: Η αρθρωμένη ομιλία. Οτιδήποτε λέγεται.
Βεβαίως σήμερα το πράγμα έχει αλλάξει και ο μύθος είναι κάτι ομιχλώδες και αποκαλυπτικά αλληγορικό, καταγόμενο στα βάθη του χρόνου κι όμως άχρονο, απέριττο και δυσπρόσιτο. Όπου ας πούμε ο τρωικός μύθος, ο ομηρικός μύθος, έχει πάψει να είναι απλώς "μύθος" με την έννοια της αφήγησης και του "μύθον μυθείσθην" (Οδύσσεια γ:140) που λέει ο Όμηρος εξηγώντας μας τι ο ίδιος θεωρεί πως είναι ο μύθος· στις μέρες μας ο ομηρικός μύθος είναι μια εξιστόρηση εκτός χρόνου, γεμάτη αρχετυπικούς συμβολισμούς, αιώνιες σοφές αλληγορίες, αλήθειες και λοιπές μάνδολες. Μάνδολες σύμφυτες με την ανθρώπινη ψυχή και τέτοια.
Όποια θεώρηση της λέξης μύθος, όμως, κι αν επιλέξεις, καλέ μου αναγνώστη, το "μύθον μυθείσθην" του Ομήρου αναγκαστικά εμπεριέχεται στον μύθο, κάνοντάς τον να σημαίνει, εν τέλει, αφήγηση η οποία δεν λέγεται απλώς για να λεχθεί, αλλά κυρίως λέχθηκε επειδή αποζητά να συνεπάρει τα μυαλά του ακροατή. Να προκαλέσει επιδημία στα μυαλά των ακροατών.
Κάτι σαν μια βασική επιδίωξη του κινηματογράφου, δηλαδή.
Ο Νοτιάς του Μπουλμέτη περιστρέφεται γύρω από τους μύθους και γύρω από τη μυθοπάθεια.
Όπου, μέσω της τρυφερότητας της ταινίας, ο θεατής στο τέλος πρέπει μόνος του να βρει αν η εν λόγω μυθοπάθεια είναι μια σπάνια, σχεδόν μεταδοτική ασθένεια ή αν έχει να κάνει με τον mythopathic άνθρωπο του Tolkien ή ίσως αν η μυθοπάθεια έχει να κάνει με τα εγγενή πάθη και τις εγγενείς ατέλειες των μύθων που δεν άντλησαν έμπνευση από μια θεϊκή αλλά από μια θνητή Μούσα κι έτσι δεν είναι άχρονοι κι αθάνατοι αλλά αντιθέτως μπορούν άνετα να τοποθετηθούν μέσα στον χρόνο και να φθαρούν μαζί του και να πεθάνουν και να ξεναγεννηθούν κλπ κλπ.
Κι ενώ στο κομμάτι των θεατών της ταινίας που είναι κάποιας ηλικίας και πανεπιστημιακού επιπέδου (το εμπορικώς ιδεώδες τάργκετ γκρουπ κάθε ταινίας, δηλαδή) θα ξυπνούν προσωπικές νοσταλγίες κι αναμνήσεις και χαρμολύπες ερώτων και συνελεύσεων εγγυούμενες μια τουλάχιστον ικανοποιητική εμπορική επιτυχία, το σύνολο των θεατών της ταινίας θα μάθει ν' αναρωτιέται τι φακός χρειάζεται για ν' ατενίσεις/αποτυπώσεις/διατυπώσεις τη δική σου εκδοχή του μύθου τον οποίο σου αφηγείται η εκάστοτε πραγματικότητα· χρειάζεται ευρυγώνιος φακός ή τηλεφακός?
Ιδού το δίλημμα.
Κι εν τέλει ο Δούρειος Ίππος ήταν φοράδα ή επιβήτορας?
Άλλο αναπάντητο ερώτημα.
Κι εν τέλει ποιο κομμάτι του μύθου δικαιούμαστε ν΄αλλοιώσουμε και ποιό επιβάλλεται ν' αφήσουμε ανέγγιχτο?
Εμείς πήγαμε και την είδαμε και μας άφησε μια όμορφη γλυκειά γεύση έτσι όπως βγαίναμε από το σινεμά. Και να σου πω κάτι? Προσωπικά είπα ότι αμάν ρε φίλε, επιτέλους είδα μια ελληνική ταινία που θα έχω λόγους να τη θυμάμαι για τουλάχιστον 3-4 χρόνια.
Κι αυτό είναι το πιο καλό και το πιο βασικό απ' όλα.
Κι αυτό είναι το πιο καλό και το πιο βασικό απ' όλα.
Το νιοστό φλέμα
Στις επάλξεις αναγνώστη μου, στις επάλξεις!
Συμβαίνουν αδιανόητα πράγματα.
Ανήκουστα.
Σκανδαλώδη.
Αντί να επιλέξουν να έχουν ως συμβούλους τους συνεργάτες του Σαμαρά ή του Βενιζέλου ή του ΓΑΠ ή του Άδωνη ή του Μητσοτάκη ή όλων μαζί των προηγούμενων, οι ρουσφετολάγνοι υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ διορίζουν ως συμβούλους τους πρόσωπα που εμπιστεύονται. Δηλαδή διορίζουν ως συμβούλους τους (με ντροπή το λέω) στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αντί να διορίσουν στις θέσεις συμβούλων, όπως θα ήταν πρέπον, στελέχη της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ ή, έστω, του Ποταμιού!
Σκάνδαλο!
Ντροπή!
Η κοσμική τάξις διασαλεύεται!
Επιπλέον (φρίξον ήλιε!!!) ένας από τους πιο πετυχημένους δημοσιογράφους του εν Ελλάδι οικονομικού ρεπορτάζ εργάζεται (ξαναφρίξον ήλιε!) στο ραδιόφωνο του ΣΥΡΙΖΑ!
Σκανδαλωδες!
Τερατώδες!
Αυτά σκεφτόμουν διαβάζοντας το σάιτ της γνωστής κωλοφυλλάδας. Δε συνηθίζω βέβαια ν' αγναντεύω τους βόθρους, απλά έψαχνα να βρω τι ήταν αυτό που όργισε -και δικαιολογημένα- τον νεαρό που έγραψε αυτό το (αν εξαιρέσεις μερικά αχρείαστα ωμέγα) εξαιρετικό κείμενο.
Σάββατο, Ιανουαρίου 16, 2016
Σώζοντας τον πλανήτη
Σώζοντας τον πλανήτη.
Αναζητώντας νέου τύπου
ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,
σαφώς αποδοτικότερες από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που γνωρίζουμε ως τώρα.
Για παράδειγμα
(προς μίμηση, βεβαίως),
πάει το μυαλό μου σε έναν
συγκεκριμένο τακτικότατο αναγνώστη του παρόντος μπλογκ,
ο οποίος αγαπά τόσο πολύ τον εαυτό του
ώστε είναι σε θέση να εξοικονομήσει τόση ενέργεια
όση -ενδεχομένως- θα αρκούσε να τροφοδοτήσει μια μικρή κωμόπολη.
Στο χέρι του είναι!
Αλλά και όλοι εμείς,
καθόμαστε που καθόμαστε σα μαλάκες
και κοιτάμε όσους μας καταστρέφουν τη ζωή...
Ας πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας!
Στο χέρι όλων μας είναι
όχι μόνο η μείωση του λογαριασμού της ΔΕΗ
αλλά και
-κυριολεκτικά-
η σωτηρία του πλανήτη!
Τετάρτη, Ιανουαρίου 13, 2016
Όλα του γάμου δύσκολα, ως φαίνεται, και στο Ισραήλ
Διαβάζω εδώ πέρα το σημερινό κείμενο από το μπλογκ του Tony Greenstein, κείμενο που έχει τίτλο "The Perils of a State Based on Race" (που θα μπορούσε να αποδοθεί ως "Οι κίνδυνοι σ' ένα κράτος βασισμένο στη φυλή").
Το κείμενο έχει να κάνει με το ότι, ως φαίνεται, ο ισραηλίτης Ισραηλινός προκειμένου να παντρευτεί ή να χωρίσει ή να ταφεί ισραηλιτικώς, θα πρέπει απαραιτήτως να είναι ισραηλίτης από ισραηλίτισσα μητέρα. Δεν αρκεί να είναι από ισραηλίτη πατέρα, και δεν πα να είναι Ισραηλινός ισραηλίτης ο πατέρας του. Η μητέρα είναι που μετράει.
Κι αυτός ο περιορισμός έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να ενωθούν εντός Ισραήλ με τα δεσμά του γάμου περίπου 660.000 χιλιάδες Ισραηλινοί ισραηλίτες.
Ο αριθμός αυτός των 660.000 ανθρώπων προέκυψε από έρευνα της οργάνωσης Hiddush, η οποία έχει σαν σκοπό την προώθηση των θρησκευτικών ελευθεριών στο Ισραήλ. Απ' όσο καταλαβαίνω, ο αριθμός των 660.000 αποτελεί το άθροισμα των 364.000 μεταναστών από την πρώην Σοβιετική Ένωση οι οποίοι -προφανώς- δεν είχαν ισραηλίτισσα μητέρα, αλλά και 284.000 γκέι/λεσβιών που (φαντάζομαι πως ανεξαρτήτως του αν είχαν ή δεν είχαν ισραηλίτισσα μητέρα) δεν έχουν ακόμα δικαίωμα γάμου στο Ισραήλ, αλλά και 12.000 που -απ' όσο καταλαβαίνω- άλλο καημό δεν είχαν και στράφηκαν στον ιουδαισμό (άγνωσται αι βουλαί του υψίστου) χωρίς να είναι ισραηλιτικής ή έστω Ισραηλινής καταγωγής. Προφανώς πρόκειται για ανθρώπους μετανάστες που έκαναν κι αυτή τη θρησκευτική υποχώρηση προκειμένου να πολιτογραφηθούν Ισραηλινοί πολίτες. Και ναι μεν έγιναν Ισραηλινοί πολίτες, αλλά για να παντρευτούν σύντομα ψιλοχλωμό το βλέπω.
Ούτε πολιτικός γάμος υπάρχει ούτε τίποτα. Γάμος μεταξύ αθέων δε νοείται εκτός κι αν υποδυθούν τους ισραηλίτες πιστούς, για γάμο μεταξύ ισραηλίτη και μουσουλμάνας ούτε λόγος, γάμο μεταξύ ισραηλίτισσας και χριστιανού ξέχνα τον. Κι όσοι ισραηλίτες Ισραηλινοί θέλουν πολιτικό γάμο και τέτοια αναγκάζονται να καταφύγουν στο εξωτερικό και να επιστρέψουν παντρεμένοι.
Συμπέρασμα:
Υπάρχουν και χειρότερα, αναγνωσταρά μου.
Το κείμενο έχει να κάνει με το ότι, ως φαίνεται, ο ισραηλίτης Ισραηλινός προκειμένου να παντρευτεί ή να χωρίσει ή να ταφεί ισραηλιτικώς, θα πρέπει απαραιτήτως να είναι ισραηλίτης από ισραηλίτισσα μητέρα. Δεν αρκεί να είναι από ισραηλίτη πατέρα, και δεν πα να είναι Ισραηλινός ισραηλίτης ο πατέρας του. Η μητέρα είναι που μετράει.
Κι αυτός ο περιορισμός έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να ενωθούν εντός Ισραήλ με τα δεσμά του γάμου περίπου 660.000 χιλιάδες Ισραηλινοί ισραηλίτες.
Ο αριθμός αυτός των 660.000 ανθρώπων προέκυψε από έρευνα της οργάνωσης Hiddush, η οποία έχει σαν σκοπό την προώθηση των θρησκευτικών ελευθεριών στο Ισραήλ. Απ' όσο καταλαβαίνω, ο αριθμός των 660.000 αποτελεί το άθροισμα των 364.000 μεταναστών από την πρώην Σοβιετική Ένωση οι οποίοι -προφανώς- δεν είχαν ισραηλίτισσα μητέρα, αλλά και 284.000 γκέι/λεσβιών που (φαντάζομαι πως ανεξαρτήτως του αν είχαν ή δεν είχαν ισραηλίτισσα μητέρα) δεν έχουν ακόμα δικαίωμα γάμου στο Ισραήλ, αλλά και 12.000 που -απ' όσο καταλαβαίνω- άλλο καημό δεν είχαν και στράφηκαν στον ιουδαισμό (άγνωσται αι βουλαί του υψίστου) χωρίς να είναι ισραηλιτικής ή έστω Ισραηλινής καταγωγής. Προφανώς πρόκειται για ανθρώπους μετανάστες που έκαναν κι αυτή τη θρησκευτική υποχώρηση προκειμένου να πολιτογραφηθούν Ισραηλινοί πολίτες. Και ναι μεν έγιναν Ισραηλινοί πολίτες, αλλά για να παντρευτούν σύντομα ψιλοχλωμό το βλέπω.
Ούτε πολιτικός γάμος υπάρχει ούτε τίποτα. Γάμος μεταξύ αθέων δε νοείται εκτός κι αν υποδυθούν τους ισραηλίτες πιστούς, για γάμο μεταξύ ισραηλίτη και μουσουλμάνας ούτε λόγος, γάμο μεταξύ ισραηλίτισσας και χριστιανού ξέχνα τον. Κι όσοι ισραηλίτες Ισραηλινοί θέλουν πολιτικό γάμο και τέτοια αναγκάζονται να καταφύγουν στο εξωτερικό και να επιστρέψουν παντρεμένοι.
Συμπέρασμα:
Υπάρχουν και χειρότερα, αναγνωσταρά μου.
Τρίτη, Ιανουαρίου 12, 2016
Ήταν ο Bowie φασιστάκι;
Ακόμα δε μ' έχουν πάρει τα γεράματα, όμως τα 'χω τα χρονάκια μου. Μπορώ λοιπόν να βεβαιώσω ότι -σαν χτες το θυμάμαι- πως ναι, έχει και παραέχει βάση το ερώτημα που έθεσε χτες το kollectnews: Ήταν ο Bowie φασιστάκι?
Σα να ρωτάς:
Ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου τροτσκιστής?
Ήταν ο Ανδρέας Μικρούτσικος μαοϊκός?
Ήταν ο Θεόδωρος Τσουκάτος μαοϊκός?
Ήταν ο Μανώλης Ρασούλης τροτσκιστής?
Ήταν ο Πέτρος Τατούλης μαοϊκός?
Ήταν ο Κώστας Σημίτης βομβιστής?
Η απάντηση σε όλα τα παραπάνω είναι ένα μεγάλο ναι, κάποτε ήταν, συνοδευόμενο από ένα εξίσου μεγάλο να κι αν ήταν να κι αν δεν ήταν. Διότι μηδένα προ του τέλους μακάριζε και τα στερνά τιμούν τα πρώτα. Αφ' ενός.
Αφ' ετέρου το ζήτημα είναι βαθιά φιλοσοφικό, εφόσον -αριστοτελικά μιλώντας- ο "νόμος της ταυτότητας" (το Α είναι Α) αλλά και ο "νόμος της αντίφασης" (το Α δεν μπορεί να είναι όχι-Α) συνεχίζουν να αποτελούν θεμελιώδεις νόμους της νόησης και της λογικής. Σύμφωνα με αυτούς τους νόμους, ο Bowie ήταν φασιστάκι και ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν τροτσκιστής.
Βέβαια από την εποχή που ο ο Πρόκλος βυθίστηκε στη μελέτη του Πλάτωνα κι αργότερα, από την εποχή που ο Χέγκελ βυθίστηκε στη μελέτη του Πρόκλου κι αργότερα, από την εποχή που ο Μαρξ βυθίστηκε στη μελέτη του Χέγκελ, ήρθε ο βασικός νόμος της διαλεκτικής να δηλώσει πως ναι, το Α είναι Α αλλά ταυτόχρονα δεν είναι Α. Το Α είναι Α αλλά είναι και κάτι άλλο. Το Α είναι Α όμως ταυτόχρονα εμπεριέχει την άρνηση του εαυτού του. Ο Bowie ήταν φασιστάκι αλλά και δεν ήταν φασιστάκι. Ο Παπανδρέου ήταν τροτσκιστής αλλά και δεν ήταν τροτσκιστής. Κι εσύ, ευγενέστατε αναγνώστη μου, είσαι αναγνώστης μου αλλά και δεν είσαι αναγνώστης μου -που λέει ο λόγος. Ωραίο το να είσαι οτιδήποτε, αλλά το μεγάλο ενδιαφέρον και ο μεγάλος χαβαλές βρίσκεται στο γίγνεσθαι.
Στο μυαλό του μέσου ανθρώπου, βέβαια, το γίγνεσθαι είναι κατάρα και ερμηνεύεται μόνο με σενάρια συνωμοσίας και προδοσίας -ο τάδε άλλαξε επειδή μας πούλησε. Στο μυαλό του μέσου ανθρώπου οι αντιφάσεις είναι κατάρα. Δεν μπορεί να τις αντιληφθεί ως κινητήρια δύναμη της ζωής και τις ξορκίζει. Ο τάδε θα πνιγεί μέσα στις αντιφάσεις του, σου λέει, λες και οι αντιφάσεις είναι κάτι σαν λυματολάσπη. Όποιος δεν είναι από δω είναι από κει, σου λέει.
Και δεν ξέρω αν είναι αιτία χαράς ή αιτία μελαγχολίας το να διαπιστώνει κάποιος ότι, απλά, όλοι είμαστε και από δω και από κει, πότε Βούδας πότε Κούδας style και η πολυπόθητη σταθερότητα των θέσεων και των ιδεών μας απλώς αποπειράται να μας τοποθετήσει στον σταθερό θρόνο ενός σύμπαντος που κάθε στιγμή αλλάζει -και του οποίου τέκνα είμαστε, και όπως όλα τα τέκνα επιθυμούμε να ξεπεράσουμε τους γονείς μας: εν προκειμένω να φανούμε ανώτεροι ως προς τη δική μας πολυπόθητη έλλειψη αντιφάσεων και αλλαγών.
Σα να ρωτάς:
Ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου τροτσκιστής?
Ήταν ο Ανδρέας Μικρούτσικος μαοϊκός?
Ήταν ο Θεόδωρος Τσουκάτος μαοϊκός?
Ήταν ο Μανώλης Ρασούλης τροτσκιστής?
Ήταν ο Πέτρος Τατούλης μαοϊκός?
Ήταν ο Κώστας Σημίτης βομβιστής?
Η απάντηση σε όλα τα παραπάνω είναι ένα μεγάλο ναι, κάποτε ήταν, συνοδευόμενο από ένα εξίσου μεγάλο να κι αν ήταν να κι αν δεν ήταν. Διότι μηδένα προ του τέλους μακάριζε και τα στερνά τιμούν τα πρώτα. Αφ' ενός.
Αφ' ετέρου το ζήτημα είναι βαθιά φιλοσοφικό, εφόσον -αριστοτελικά μιλώντας- ο "νόμος της ταυτότητας" (το Α είναι Α) αλλά και ο "νόμος της αντίφασης" (το Α δεν μπορεί να είναι όχι-Α) συνεχίζουν να αποτελούν θεμελιώδεις νόμους της νόησης και της λογικής. Σύμφωνα με αυτούς τους νόμους, ο Bowie ήταν φασιστάκι και ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν τροτσκιστής.
Βέβαια από την εποχή που ο ο Πρόκλος βυθίστηκε στη μελέτη του Πλάτωνα κι αργότερα, από την εποχή που ο Χέγκελ βυθίστηκε στη μελέτη του Πρόκλου κι αργότερα, από την εποχή που ο Μαρξ βυθίστηκε στη μελέτη του Χέγκελ, ήρθε ο βασικός νόμος της διαλεκτικής να δηλώσει πως ναι, το Α είναι Α αλλά ταυτόχρονα δεν είναι Α. Το Α είναι Α αλλά είναι και κάτι άλλο. Το Α είναι Α όμως ταυτόχρονα εμπεριέχει την άρνηση του εαυτού του. Ο Bowie ήταν φασιστάκι αλλά και δεν ήταν φασιστάκι. Ο Παπανδρέου ήταν τροτσκιστής αλλά και δεν ήταν τροτσκιστής. Κι εσύ, ευγενέστατε αναγνώστη μου, είσαι αναγνώστης μου αλλά και δεν είσαι αναγνώστης μου -που λέει ο λόγος. Ωραίο το να είσαι οτιδήποτε, αλλά το μεγάλο ενδιαφέρον και ο μεγάλος χαβαλές βρίσκεται στο γίγνεσθαι.
Στο μυαλό του μέσου ανθρώπου, βέβαια, το γίγνεσθαι είναι κατάρα και ερμηνεύεται μόνο με σενάρια συνωμοσίας και προδοσίας -ο τάδε άλλαξε επειδή μας πούλησε. Στο μυαλό του μέσου ανθρώπου οι αντιφάσεις είναι κατάρα. Δεν μπορεί να τις αντιληφθεί ως κινητήρια δύναμη της ζωής και τις ξορκίζει. Ο τάδε θα πνιγεί μέσα στις αντιφάσεις του, σου λέει, λες και οι αντιφάσεις είναι κάτι σαν λυματολάσπη. Όποιος δεν είναι από δω είναι από κει, σου λέει.
Και δεν ξέρω αν είναι αιτία χαράς ή αιτία μελαγχολίας το να διαπιστώνει κάποιος ότι, απλά, όλοι είμαστε και από δω και από κει, πότε Βούδας πότε Κούδας style και η πολυπόθητη σταθερότητα των θέσεων και των ιδεών μας απλώς αποπειράται να μας τοποθετήσει στον σταθερό θρόνο ενός σύμπαντος που κάθε στιγμή αλλάζει -και του οποίου τέκνα είμαστε, και όπως όλα τα τέκνα επιθυμούμε να ξεπεράσουμε τους γονείς μας: εν προκειμένω να φανούμε ανώτεροι ως προς τη δική μας πολυπόθητη έλλειψη αντιφάσεων και αλλαγών.
Τραγούδι.
Suffragette City
Δευτέρα, Ιανουαρίου 11, 2016
Σάββατο, Ιανουαρίου 09, 2016
Οι πόλεις και η μνήμη
Ο άντρας που ιππεύει για μέρες πολλές σε άγρια εδάφη ποθεί να συναντήσει μια πόλη. Κάποτε φτάνει στην Ισιδώρα, πόλη όπου τα μέγαρα έχουν κρεμαστές ελικοειδείς κλίμακες καλυμμένες από θαλάσσιους κοχλίες, πόλη όπου κατασκευάζονται με όλους τους κανόνες της τέχνης κιάλια και βιολιά, πόλη όπου όταν ο ξένος είναι αναποφάσιστος ανάμεσα σε δύο γυναίκες συναντάει πάντα μια τρίτη, πόλη όπου οι κοκορομαχίες εκφυλίζονται σε αιματηρούς καβγάδες ανάμεσα σ' αυτούς που βάζουν στοιχήματα. Όλα αυτά τα πράγματα σκεφτόταν κάθε φορά που ποθούσε μια πόλη. Η Ισιδώρα είναι επομένως η πόλη των ονείρων του. Με μια μόνο διαφορά: Ο ονειρεμένη πόλη τον εμπεριείχε νεαρό· στην Ισιδώρα φτάνει σε προχωρημένη ηλικία. Στην πλατεία είναι το πεζούλι των γέρων που κοιτάζουν τη νεολαία να περνά· βρίσκεται καθισμένος στη σειρά μαζί τους. Οι επιθυμίες έχουν ήδη γίνει μνήμες.
Από τις Αόρατες Πόλεις του Ίταλο Καλβίνο
Από τις Αόρατες Πόλεις του Ίταλο Καλβίνο
Παρασκευή, Ιανουαρίου 08, 2016
Ο γαλάζιος πίθηκος της Κνωσού και ο Τάλως του Λόγου
Στην Κνωσό οι σαύρες προσεύχονται στη σοφία του Μίνωα. Αινούν με την κοιλιά τους τη φλογισμένη δικαιοσύνη του Ραδάμανθυ. Ζητούν να σταματήσει η λαφυραγωγία της αγαπημένης τους Ευρώπης.
Ο γαλάζιος πίθηκος της Κνωσού, συλλέκτης ευγενών καρπών και ανθέων, οργισμένος ουρεί τους μεταλλαγμένους χρηματοπιστωτικούς πιθήκους. Αναζητεί αυθεντικότητα στην παράνοια των φρενιασμένων αγορών.
Τσακίζει τα πολυδαίδαλα σαγόνια των Χρηματιστηρίων. Πιάνει τους ιστόνες του χαλασμένου είδους να αντιστρέψει στο Φως τους σκοτεινούς ορίζοντες. Πίσω στη φύση του είδους, εμπρός στην Αρμονία Κοινωνίας - Φύσης.
Μπαινοβγαίνει στους συλλογισμούς της κατεστραμμένης ευτυχίας, ανασυγκροτεί τα ερείπια των στοχασμών στους Λαβυρίνθους των τεχνολογικών δικτύων.
Οι έννοιες των μεγάλων οραμάτων ανακλαδίζονται, μικρές πυρκαγιές ανάβουν στο φόκο των λέξεων. Αστράφτουν στα απρόσωπα-πρόσωπα. Ο χάλκινος Τάλως με τη μία φλέβα πηδά από κορφή σε κορφή της Κρήτης, πηδά από νησί σε νησί του Αιγαίου με τους γραμμένους νόμους του Μίνωα στην πλάτη του.
Ελευθερία, Δικαιοσύνη, Ισότητα, Αδερφοσύνη. Ο ξένος που δεν έχει κάνει φόνο είναι ικέτης των θεών. Ο πρόσφυγας είναι ιερό πρόσωπο στην Πολιτεία των πολιτών.
Τρέχει πάνω–κάτω ο Τάλως με την αγωνία του Ανθρώπου που αγωνίζεται για τον Άνθρωπο.
Ένα ρομπότ της Κοινωνίας των Πολιτών, αντίθετο στα ρομπότ των επιχειρηματικών και εξουσιολάγνων συμφερόντων, μάχεται για τον χαμένο Πολιτικό Ανθρωπισμό της Ευρώπης, μάχεται για τη χαμένη τιμή της Ανθρωπότητας. Χαϊδεύει τα ρημαγμένα όνειρα των προσφύγων, τυλίγει τους νεκρούς πρόσφυγες στα μουσικά πουκάμισα των ανέμων.
Τα κορμιά των πνιγμένων παιδιών γίνονται ωστικά κύματα αθωότητας στον διαχρονικό ύπνο του Επιμενίδη, παφλάζουν στην αφιλόξενη ακτή των Ευρωπαϊκών Κοινοβουλίων. Συνεγείρουν την ψυχή των υποταγμένων: ΑΝΤΙΣΤΑΘΕΙΤΕ ΜΕ ΣΥΝΕΙΔΗΤΗ ΑΘΩΟΤΗΤΑ.
Έλιωσε ο χαλύβδινος Τάλως από τα δάκρυα. Στην επιφάνεια των κυμάτων του Αιγαίου λικνίζεται ο σιωπηλός του Λόγος, σε έναν αέναο ρυθμό. Τα μάτια των ψαριών καθρεπτίζουν τον σφυγμό της μεγάλης του φλέβας.
Ραγίζει η παλιά και Νέα Τάξη Πραγμάτων. Ο Λόγος των κυμάτων του Αιγαίου, Λόγος του Ομήρου και των Προσωκρατικών Φιλοσόφων αποδομεί τη συσσωρευμένη Ύβρη των δολοφονηθέντων προσφύγων.
Τα πουλιά στην Κνωσό υψώνουν στα ράμφη τους τον μίτο του Λόγου τυλιγμένο στα δάκρυα και στον πόνο των καταφρονεμένων ψυχών. Είναι ο νέος Λόγος των αδυνάτων της Ανθρωπότητας.
Πέμπτη, Ιανουαρίου 07, 2016
Et in Arcadia ego
Η χασισοκαλλιέργεια και το εμπόριο κάνναβης στην Αρκαδία 1850-1930
H σχέση της ανθρωπότητας με το φυτό κάνναβη χάνεται στα βάθη της ιστορίας. Καλλιεργήθηκε από τα τέλη της νεολιθικής εποχής στην Κίνα, στην Ινδία, στη Μεσοποταμία, στην Αίγυπτο και στην Αρχαία Ελλάδα. Η παραγωγή και η χρήση της κάνναβης αποτελούσε ανέκαθεν φλέγον ζήτημα για τις κοινωνίες μας. Διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στη διατροφή, στην ιατρική, στις θρησκευτικές τελετουργίες, ως ψυχαγωγική ουσία και ως πρώτη ύλη στην παραγωγή προϊόντων. Σε αντίθεση με τον Ινδουισμό και τον Βουδισμό, ο Χριστιανισμός αρνείται κατηγορηματικά τη «θεϊκότητα» της κάνναβης.
Μετά τη σύσταση του Νεότερου Ελληνικού Κράτους ξεκίνησε η καλλιέργεια της κλωστικής κάνναβης για εμπορικούς σκοπούς, μέχρι την τελική απαγόρευσή της το 1957. Η χώρα μας μαζί με την Τουρκία και την Αίγυπτο αποτελούσαν σημαντικές εξαγωγικές δυνάμεις κάνναβης. Η χρήση ήταν ελεύθερη και καλλιεργείτο σε πρόσφορα και αποδοτικά εδάφη όπως αυτά της Πελοποννήσου. Το 1870 οι Νόμοι Αρκαδίας και Αργολίδας πρωτοστατούσαν στην καλλιέργεια της ευφορικής και κλωστικής κάνναβης.
Η Τρίπολη από τα μέσα του 19ου αιώνα αποτελούσε κέντρο καλλιέργειας και εμπορίας χασίς. Πρώτος εισήγαγε τους σπόρους του χασίς στην Τρίπολη ο Γεώργιος Μακρόπουλος, γαμπρός του τότε δημάρχου Τριπόλεως Αθανασίου Γρηγορόπουλου. Μετανάστες από την Ανατολή, την Αίγυπτο, την Κύπρο με υπουργική διαταγή, δίδαξαν στον Δήμο Ορχομενού Μαντινείας τη μεθοδολογία της καλλιέργειάς της. Η εφημερίδα της εποχής εκείνης «Μορέας» αναφέρει ότι το 1904 η παραγωγή στη Μαντινεία ανερχόταν στις 5.000.000 οκάδες. Το χασίς εξάγονταν στην Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή. Η φήμη του το κατέτασσε ανάμεσα στα καλύτερα του κόσμου. Οι περισσότερες κατασχέσεις στην Τύνιδα της Τυνησίας είχαν σφραγίδα ελληνικών εργοστασίων, με κυριότερο τον οίκο «Σταύρου Κοτσακέ εν Τριπόλει».
Υπήρχαν οι ποικιλίες καννάβι και ινδικό καννάβι. Διέφεραν ως προς το ότι το καννάβι δεν είχε καθόλου οσμή. Τα δενδρύλλια ορθώνονταν σε ύψος 1 με 2 μέτρα και είχαν πάχος 1 με 3 εκατοστά. Τα φύλλα ήταν στενά και στο τελείωμά τους σαν το πριόνι. Η σπορά γινόταν από το Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο με την ίδια διαδικασία της σποράς του σιταριού. Τα δενδρύλλια ωρίμαζαν μέχρι τον Αύγουστο, τα σκάλιζαν, έδιωχναν τα άγρια χόρτα, τα έκοβαν και τα άπλωναν στο χωράφι να ξεραθούν για 10 μέρες. Τελικά τα μάζευαν σε δεμάτια και τα αποθήκευαν. Χαρακτηριστικές αναφορές της επίδρασης κατά τη συγκομιδή τους είναι ότι οι νεαρές κοπέλες της περιοχής, όταν έφευγαν από το χωράφι καθ’ οδόν προς το σπίτι τους, ήταν πάντα εύθυμες αλλά και πειρακτικές, σε σημείο θράσους, απέναντι στους περαστικούς.
Στα εργαστήρια χασίς εργαζόταν πολύς κόσμος, μέχρι γυναίκες και παιδιά. Η κατεργασία πραγματοποιόταν το χειμώνα, εποχή ακατάλληλη για γεωργικές εργασίες. Ξεχώριζαν το ξύλο από τα φύλλα και τον σπόρο. Τα φύλλα τα έτριβαν αρχικά πάνω σε ειδικό συρμάτινο τελάρο με χοντρές τρύπες κι έπειτα σε τελάρα με πιο ψιλές τρύπες ώστε να απομονώνονται οι σπόροι. Τα φύλλα γίνονταν σκόνη, η οποία λόγω της ουσίας που περιείχαν σχηματιζόταν σε μία μάζα και κοβόταν σε πλάκες για κάπνισμα. Οι δε σπόροι πωλούνταν. Οι νοικοκυρές άπλωναν τους κορμούς των δενδρυλλίων στις αυλές των σπιτιών ή στα αλώνια και τους χτυπούσαν με ραβδί ώσπου να φύγουν τα υγρά από τον κορμό. Τη φλούδα του κορμού που απέμενε τη στέγνωναν στον ήλιο. Έπειτα σχημάτιζαν μπάλες (τουλούμπες), τις έγνεθαν με τη ρόκα κι έκαναν κλωστές.
Το χασίς το συσκεύαζαν σε χειροποίητα μικρά υφασμάτινα σακίδια, πάνω στα οποία τυπώνονταν με μαύρο ή κόκκινο μελάνι το σήμα του εργοστασίου, το όνομα και η διεύθυνση του εργοστασιάρχη. Κάθε παραγωγός διέθετε ξεχωριστό διακριτικό σήμα για το προϊόν του. Ο ελέφαντας ήταν σήμα του κτηματία Πέτρου Καραμάνου στο χωριό Στενό. Η ποιότητά του καθοριζόταν ανάλογα με τη χρονιά όπως στο κρασί.
Ο Γάλλος περιηγητής Henry de Monfreid επισκέφτηκε ο ίδιος την οικογενειακή επιχείρηση Καραμάνου στο Στενό για να εμπορευτεί χασίς. Αναφέρει ότι υπήρχε οργανωμένο δίκτυο Ελλήνων, οι οποίοι αναλάμβαναν να συνοδεύσουν τους υποψήφιους πελάτες και να πάρουν τις τελωνειακές άδειες. Στο δίκτυο αυτό συμμετείχαν όχι μόνο άνθρωποι του περιθωρίου αλλά και μορφωμένοι, της καλής κοινωνίας, άνδρες και γυναίκες, μαζί με τους απαραίτητους μεταφραστές και τα ανάλογα τηλεγραφήματα. Από το Στενό θα φόρτωναν την παραγγελία του στον σιδηρόδρομο και από τον Πειραιά με ελληνικό ατμόπλοιο θα μεταφερόταν στη Μασσαλία.
Ο περιηγητής δεν παρέλειψε να θαυμάσει την εργατικότητα, το πνεύμα οικονομίας, τη μυστικότητα, τη φιλοξενία των Ελλήνων και την ομορφιά της ελληνικής φύσης. Ο πελάτης είχε δικαίωμα δοκιμής του καπνού του χασίς. Το μέγεθος της φλόγας ήταν ανάλογο της ποιότητάς του. Η σοδειά είχε αποθηκευτεί σε σκοτεινό υπόγειο, όπου εργάτες χτυπούσαν με τα μπαστούνια τους σάκους για να κονιορτοποιήσουν το περιεχόμενο. Μετά φυλάσσονταν ολονυχτίς σε σιταποθήκη μέχρι το πρωί. Ακολουθούσε το κοσκίνισμά του από τις γυναίκες σε ειδικό τραπέζι και οι άντρες το τοποθετούσαν σε λεκάνες για να ομογενοποιηθεί. Μια υδραυλική πρέσα σχημάτιζε ομοιόμορφα μικρά σακίδια προς πώληση.
Υπήρχαν πολλά εργαστήρια στην Τρίπολη όπως του Αγγελίδη , Β. Βαφειόπουλου με 15 εργάτες στην οδό Σπετσεροπούλου και Νικηταρά, ο Κ. Θαλασσινός, του Γεωργίου Σ. Κωτσάκη με 20 εργάτες στην οδό Ταξιαρχών, του Π. Καράκαλου με 25 εργάτες, ο Τ. Καρακάλος, ο Σ. Καραμάνος, ο Γ. Καραχάλιος, ο Π. Καραχάλιος, ο Π. Λυμπερόπουλος, ο Δ. Ματζαγριωτάκης, ο Ι. Μαυρόγιαννης, ο Κ. Μικρούλης, ο Γ. Μουτσόπουλος, ο Ν. Μουτσόπουλος, ο Γ. Μπακόπουλος, ο Δ. Ματζαγριωτάκης, ο Κ. Μαυρόγιαννη, ο Μιχ. Κουγιούφας, ο Πέτρος Καραμάνος, ο Μ. Πετρόπουλος, ο Αργύρης Παπαοικονόμου, ο Γ. Σπορίδης, ο Κ. Σπορίδης.
Η καλλιέργεια σταμάτησε εξαιτίας επίμονων πιέσεων της βρετανικής διπλωματίας ότι δεν θα αγόραζαν εις το εξής ελληνική σταφίδα, αν δεν έπαυε η καλλιέργεια κι η εξαγωγή χασίς. Δύο εκδοχές αιτιολογούν την εκβιαστική πίεση των Άγγλων. Η πρώτη, ότι αντιμετώπιζαν μεγάλο πρόβλημα στην Αίγυπτο λόγω του ότι οι Αιγύπτιοι εργάτες κάπνιζαν πολύ χασίς με συνέπεια τη μείωση της ντόπιας παραγωγής. Η δεύτερη εκδοχή είναι ότι με την κυκλοφορία του ινδικού χασίς θα αποκόμιζαν τεράστια οικονομικά οφέλη, αφού η Ινδία ήταν δική τους αποικία. Ως αποτέλεσμα της εξωτερικής πολιτικής, η Ελληνική Κυβέρνηση το 1906 επέβαλε φόρο στην καλλιέργεια χασίς και τελωνειακούς περιορισμούς.
Το 1919 η Συνθήκη των Βερσαλλιών είχε θέσει ως όρο να καταργηθεί η καλλιέργεια και εμπορία χασίς λόγω εθισμού κι επιβλαβών επιπτώσεων στην υγεία. Η Ελλάδα ακολούθησε τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη και με το νομοθετικό διάταγμα της 7/11/1925 θεσπίστηκε η απαγόρευση εμπορίου χασίς για δέκα χρόνια, έως την 1η Ιανουαρίου 1936. Σκοπός ήταν να εξαντληθούν τα αποθέματα και να διατεθούν στο εξωτερικό, ώστε να μην ζημιωθούν οικονομικά. Κατά συνέπεια άρχισε να μειώνεται το εργατικό δυναμικό στα χασισοεργαστήρια και οι καλλιεργητές στη Μαντινεία άρχισαν να καλλιεργούν άλλα είδη.
Μετά την δικτατορία του Μεταξά επεβλήθησαν σκληρά μέτρα με αποτέλεσμα να σταματήσει οριστικά η καλλιέργεια κι εμπορία χασίς. Στις εκλογές του 1920, όταν ήρθε στην Τρίπολη για την προεκλογική περιοδεία ο Λεβιδαίος Αλέξανδρος Παπαναστασίου, υπουργός της Κυβέρνησης Βενιζέλου, οι συμπατριώτες του τον παρακάλεσαν να βοηθήσει στην αναστολή της απόφασης του νόμου της απαγόρευσης καλλιέργειας χασίς. Ο διακεκριμένος πολιτικός όχι μόνο δεν ενήργησε θετικά στο αίτημα των συμπατριωτών του, αλλά συνέστησε στον Νομάρχη να επιβάλει πιο αυστηρά μέτρα.
Το 1932 το Ελληνικό Κράτος απαγορεύει την καλλιέργεια και κατοχή ινδικής καννάβεως. Ο δήμαρχος Ορχομενού Μαντινείας Γ. Κ. Μακρής αναφέρει ότι από τις αποζημιώσεις των καλλιεργητών παρακρατήθηκε ένα ποσοστό και ότι αυτά τα κρατικά έσοδα στήριξαν έργα υποδομής στην Πελοπόννησο.
ΧΡΗΣΤΟΣ Η. ΜΗΤΣΙΑΣ
Σημείωση prkls:
Την παραπάνω εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορική μελέτη την αντέγραψα από το arcadiaportal.gr, την ηλεκτρονική πύλη της Αρκαδίας.
Τετάρτη, Ιανουαρίου 06, 2016
Τεράστιες οι μειώσεις στις συντάξεις
Ο πασόκος Γ. Κουτρουμάνης, τέως συνδικαλιστής και συνδημιουργός μαζί με τον Α. Λοβέρδο (υπουργός και υφυπουργός Εργασίας, αντίστοιχα) των αντιασφαλιστικών νόμων 3863 και 3865 του 2010, εμφανίζεται μεν επικριτικός προς το σχέδιο Κατρούγκαλου, την ίδια στιγμή όμως βάζει πλάτη στην επιχείρηση εξαπάτησης των εργαζόμενων. Πώς; Παρουσιάζοντας σημαντικά μικρότερες τις απώλειες που θα έχουν οι συντάξεις.
Αυτό δεν το κάνει μόνο για να στηρίξει τη νέα αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση, αλλά και επειδή έχει τη φωλιά του λερωμένη. Αν έλεγε την αλήθεια, τότε θα φαινόταν ότι και οι δικοί του νόμοι προκαλούν τεράστιες απώλειες στις συντάξεις (γύρω στο 80%). Μάλιστα, επειδή το σχέδιο Κατρούγκαλου προβλέπει ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης σε σχέση με τους νόμους Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, θα φαινόταν ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι πιο… γενναιόδωρη!
Πρέπει, βέβαια, να σημειώσουμε ότι το σχέδιο που διέρρευσε ο Κατρούγκαλος είναι καθαρά προπαγανδιστικό. Δεν πρόκειται να πάνε σε καμιά… πολεμικού τύπου διαπραγμάτευση με την τρόικα. Οι βασικές κατευθύνσεις της νέας αντιασφαλιστικής ανατροπής είναι ήδη συμφωνημένες και αποτυπωμένες στο Μνημόνιο. Για παράδειγμα, έχουν συμφωνήσει σε «στενότερη σύνδεση εισφορών με παροχές», που σημαίνει μείωση των συντάξεων κάτω από τα άθλια επίπεδα του νόμου Λοβέρδου-Κουτρουμάνη. Εχουν ακόμα συμφωνήσει για «εξοικονόμηση» 1% του ΑΕΠ (περίπου 1,8 δισ. ευρώ) το 2016. Αυτό το ποσό δε βγαίνει, αν δεν κόψουν τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις. Επομένως, η προαναγγελλόμενη… αιματηρή διαπραγμάτευση με την τρόικα θα είναι ένα ακόμα θέατρο. Οπως έγινε το περασμένο καλοκαίρι, όπως έγινε με τα «κόκκινα» δάνεια, όπως έγινε με την ιδιωτικοποίηση των 14 αεροδρομίων (και όχι μόνο).
Το νομοσχέδιο που θα πάει για ψήφιση στη Βουλή θα είναι εφιαλτικότερο από το εφιαλτικό σχέδιο που διέρρευσε ο Κατρούγκαλος, «γλυκαίνοντας» κάποιες πλευρές καθαρά για προπαγανδιστικούς λόγους.
Ο Κουτρουμάνης, λοιπόν, αποφάσισε να βάλει πλάτη για να περάσει το νέο ασφαλιστικό, που αποτελεί απλώς χειροτέρευση του νόμου που ο ίδιος με τον Λοβέρδο πέρασαν το 2010. Και επαναλαμβάνει μια απάτη που είχε επιχειρήσει και το 2010. Μοίρασε στα άσχετα παπαγαλάκια του αστικού Τύπου κάποιους πίνακες, οι οποίοι υποτίθεται ότι δείχνουν τις απώλειες που θα υποστούν οι συντάξεις με το σχέδιο Κατρούγκαλου. Και τα παπαγαλάκια, πρώτον επειδή είναι εντελώς άσχετα (τους λες «λαγός-κυνηγός-δάσος» και με δυσκολία σχηματίζουν πρόταση) και δεύτερον επειδή δεν έχουν καμιά διάθεση να ψάξουν την αλήθεια και να την πουν στους εργαζόμενους, πήραν το έτοιμο υλικό του Κουτρουμάνη και το σερβίρουν.
Ας πάρουμε έναν από τους πίνακες του Κουτρουμάνη, που αφορά ασφαλισμένο με 20 (πλήρη) έτη ασφάλισης. Στην πρώτη στήλη φαίνονται οι συντάξιμες αποδοχές, στη δεύτερη στήλη η σύνταξη με το παλιό σύστημα και στην τρίτη η σύνταξη με το σχέδιο Κατρούγκαλου (σύμφωνα με τον Κουτρουμάνη).
Οπως φαίνεται από τον πίνακα, η μείωση στη σύνταξη δεν είναι και τόσο δραματική. Ξεκινά από 18 ευρώ για όποιον έχει συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ και φτάνει μέχρι 50 ευρώ για όποιον έχει συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ. Οπότε, μπορεί σε κάποιους εργαζόμενους, που σκέπτονται καιενεργούν μοιρολατρικά, να περάσει η αντίληψη: «τι να κάνουμε, θα το υποστούμε κι αυτό, μικρό το κακό τελικά».
Ολος αυτός ο πίνακας, όμως, είναι ένα απατηλό κατασκεύασμα. Από την αρχή μέχρι το τέλος. Σε τι συνίσταται η απάτη; Στο ότι παίρνει τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές με το παλιό και με το νέο σύστημα, ενώ υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ τους. Ας πάρουμε το παράδειγμα αυτού που στον πίνακα φαίνεται να έχει συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ. Με το παλιό ασφαλιστικό σύστημα, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονταν με το μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας (παλιότερα ίσχυε ο μέσος όρος της τελευταίας διετίας και ακόμα πιο παλιά ο τελευταίος μισθός). Με το νέο σύστημα, όμως, δηλαδή και με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη και με το σχέδιο Κατρούγκαλου, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται με το μέσο όρο ολόκληρου του ασφαλιστικού βίου. Επομένως, εκείνος που με βάση την πενταετία είχε συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ, με βάση ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο θα έχει πολύ μικρότερες συντάξιμες αποδοχές και όχι 800 ευρώ. Οταν, λοιπόν, κάνεις υπολογισμούς βάζοντας τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές στο παλιό και το νέο σύστημα και πολλαπλασιάζοντας με τα κατά περίπτωση ποσοστά αναπλήρωσης, για να υπολογίσεις τη σύνταξη, διαπράττεις απάτη ολκής.
Πόσο μικρότερες θα είναι οι συντάξιμες αποδοχές δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια. Γιατί η μείωση γίνεται με δύο τρόπους. Πρώτον, με τον υπολογισμό του μέσου όρου όλου του εργασιακού βίου, αντί της τελευταίας πενταετίας, που οδηγεί σε μεγάλη μείωση. Δεύτερον, με τη μείωση των συντελεστών αναπροσαρμογής, με τους οποίους αναπροσαρμόζονται οι συντάξιμες αποδοχές κάθε χρόνου, για να υπολογιστεί μετά ο μέσος όρος. Το σχέδιο Κατρούγκαλου δεν μας δίνει καμιά ιδέα για το πώς θα διαμορφωθούν οι συντελεστές αναπροσαρμογής. Με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, όμως, οι συντελεστές αναπροσαρμογής μειώθηκαν σε σχέση με αυτούς που ίσχυαν παλιά, με αποτέλεσμα οι συντάξιμες αποδοχές να μειωθούν ακόμα πιο πολύ.
Παραθέτουμε έναν πίνακα που φαίνεται καθαρά πόσο μειώνονταν οι συντάξεις με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη (από μελέτη που κάναμε το 2010 και δημοσιεύτηκε τότε στην «Κόντρα»). Το παράδειγμα αφορά εργαζόμενους που αμείβονταν με τα βασικά (πριν το μνημονιακό πετσόκομμά τους) και θα έβγαιναν στη σύνταξη με 4.800 ένσημα. Από τον πίνακα μπορεί κανείς να διαπιστώσει πόσο μειώνονται οι συντάξιμες αποδοχές (μεταξύ 26% και 29%, ανάλογα με την περίπτωση) και πόσο μειώνεται η σύνταξη (περίπου 80%!).
Αυτή την τεράστια μείωση θέλει να κρύψει ο Κουτρουμάνης και γι’ αυτό έβαλε τους ανθρώπους του να φτιάξουν τους πίνακες της απάτης και να τους μοιράσουν στα παπαγαλάκια, για να παίξουν το παιχνίδι της εξαπάτησης των εργαζόμενων, καθησυχάζοντάς τους με τις δήθεν μικρές μειώσεις, για να μην υπάρξει αγωνιστικό ξέσπασμα. Ο ίδιος ο Κουτρουμάνης ομολόγησε στο πρωινάδικο του Mega στις 6 Γενάρη, ότι με το νέο σύστημα οι συντάξιμες αποδοχές μειώνονται και δεν παραμένουν οι ίδιες.
Οταν κάποιος από το πάνελ μίλησε για συντάξιμες αποδοχές ύψους 2.000 ευρώ, τον διέκοψε για να πει ότι με βάση υπολογισμού ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο δεν υπάρχει περίπτωση να βγουν συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ. Το είπε για τις ανάγκες της στιγμής, ενώ οι απατηλοί πίνακές του εξακολουθούν να κυκλοφορούν και να μιλούν για συντάξιμες αποδοχές ακόμη και ύψους 2.000 ευρώ!
Δε θα δίνεται ολόκληρη η «εθνική σύνταξη»
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Κουτρουμάνης κάνει μια ακόμη απάτη. Στους πίνακές του ενσωματώνει στη νέα σύνταξη (τρίτη στήλη) ολόκληρη τη λεγόμενη εθνική σύνταξη (384 ευρώ), ενώ ξέρει πολύ καλά ότι δε θα δίνεται ολόκληρη παρά μόνο σε όσους έχουν 40 χρόνια ασφάλισης και έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους. Ολοι οι υπόλοιποι θα παίρνουν κλάσμα της εθνικής σύνταξης.
Η μείωση γίνεται με δυο τρόπους. Πρώτον, με μείωση 1/40 για κάθε ένα χρόνο ασφάλισης λιγότερο από τα 40. Δεύτερο, με μείωση κατά 1/200 για κάθε μήνα ηλικίας συνταξιοδότησης μικρότερης από τα 67 χρόνια. Ετσι, ένας ασφαλισμένος που βγαίνει στη σύνταξη στα 63 χρόνια του και με 15 (πλήρη) χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 51,84 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 144 ευρώ). Στα 63 και με 20 χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 115,20 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 192 ευρώ). Στα 63 και με 25 χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 147,84 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 240 ευρώ).
Ο Κατρούγκαλος στο προπαγανδιστικό σχέδιό του περιλαμβάνει τη δεύτερη μείωση (1/200 για κάθε μήνα πριν από τα 67), ενώ την πρώτη μείωση τη συνδέει με το κριτήριο της διαμονής στην Ελλάδα (μειώνεται κατά 1/40 για κάθε χρόνο διαμονής στην Ελλάδα μικρότερο από τα 40 χρόνια, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας του ασφαλισμένου). Αυτό πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι θα αλλάξει στην τελική μορφή του νέου Ασφαλιστικού. Δηλαδή, η εθνική σύνταξη δε θα είναι για όλους η ίδια, αλλά θα συνδέεται με τα έτη ασφάλισης. Πλήρης θα δίνεται μόνο για 40 έτη ασφάλισης, ενώ για λιγότερα έτη ασφάλισης θα μειώνεται κατά 1/40 το χρόνο. Αυτή είναι η φιλοσοφία χορήγησης αυτής της περιβόητης εθνικής (ή βασικής) σύνταξης, όπως φαίνεται καθαρά από το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, που η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τον έχει αποδεχτεί ως βάση (αυτή η αποδοχή αναφέρεται και στο τρίτο Μνημόνιο, αλλά και στην πρόταση που είχε υποβάλει στους ιμπεριαλιστές δανειστές ο ίδιος ο Τσίπρας στις 22.6.2015).
Στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του νόμου 3863/2010 προβλέπεται ρητά ότι «η βασική σύνταξη υπολογίζεται αναλογικά, με βάση τα έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξής προς το συνολικό χρόνο ασφάλισης». Πρέπει, λοιπόν, να θεωρείται σίγουρο ότι αυτή η θεμελιώδης διάταξη θα εισαχθεί και στο νομοσχέδιο Κατερούγκαλου, όταν αυτό θα πάει στη Βουλή (αφού δοθεί η σύμφωνη γνώμη της τρόικας). Γιατί αυτή η διάταξη υλοποιεί τη φιλοσοφία αυτού του νέου (αντι)ασφαλιστικού συστήματος. Μάλιστα, η σχετική διάταξη θα γίνει χειρότερη, γιατί ο νόμος Λοβέρδου-Κουτρουμάνη προέβλεπε πλήρη σύνταξη με 35ετία και στο 65ο έτος της ηλικίας, ενώ το σχέδιο Κουτρουμάνη προβλέπει 40ετία και στο 67ο έτος της ηλικίας. Αρα, για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων αυτή η περιβόητη εθνική σύνταξη θα είναι ένα φιλανθρωπικό βοήθημα 100-150 ευρώ (αν βγουν στη σύνταξη στα 67).
Το τελικό συμπέρασμα είναι πως οδηγούμαστε σε σφαγιασμό της σύνταξης. Κάποτε το εργατικό κίνημα αγωνιζόταν για να γίνει η κατώτερη σύνταξη του ΙΚΑ ίση με 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη. Κατάφερε να το κατακτήσει. Με τις πρώτες αντιασφαλιστικές ανατροπές (αρχές δεκαετίας του ’90), η κατώτερη σύνταξη άρχισε να μειώνεται. Πλέον δε θα μιλάμε για κατώτερη σύνταξη, που την έπαιρνε ο εργαζόμενος με 15 πλήρη έτη ασφάλισης, αλλά για ένα φιλανθρωπικό βοήθημα της τάξης των 200 ευρώ (συνολικά, εθνική+ανταποδοτική σύνταξη). Σ’ αυτό το άθλιο επίπεδο σκοπεύουν να στριμώξουν την πλειοψηφία των εργαζόμενων, που μετά βίας θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν 4.500 ένσημα (15 πλήρη χρόνια ασφάλισης) στα 67 τους χρόνια.
Είναι φανερό ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για δεύτερες σκέψεις. Πρέπει να υπάρξει γενικός εργατικός ξεσηκωμός για να μην περάσει αυτό το έκτρωμα.
Αυτό δεν το κάνει μόνο για να στηρίξει τη νέα αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση, αλλά και επειδή έχει τη φωλιά του λερωμένη. Αν έλεγε την αλήθεια, τότε θα φαινόταν ότι και οι δικοί του νόμοι προκαλούν τεράστιες απώλειες στις συντάξεις (γύρω στο 80%). Μάλιστα, επειδή το σχέδιο Κατρούγκαλου προβλέπει ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης σε σχέση με τους νόμους Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, θα φαινόταν ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι πιο… γενναιόδωρη!
Πρέπει, βέβαια, να σημειώσουμε ότι το σχέδιο που διέρρευσε ο Κατρούγκαλος είναι καθαρά προπαγανδιστικό. Δεν πρόκειται να πάνε σε καμιά… πολεμικού τύπου διαπραγμάτευση με την τρόικα. Οι βασικές κατευθύνσεις της νέας αντιασφαλιστικής ανατροπής είναι ήδη συμφωνημένες και αποτυπωμένες στο Μνημόνιο. Για παράδειγμα, έχουν συμφωνήσει σε «στενότερη σύνδεση εισφορών με παροχές», που σημαίνει μείωση των συντάξεων κάτω από τα άθλια επίπεδα του νόμου Λοβέρδου-Κουτρουμάνη. Εχουν ακόμα συμφωνήσει για «εξοικονόμηση» 1% του ΑΕΠ (περίπου 1,8 δισ. ευρώ) το 2016. Αυτό το ποσό δε βγαίνει, αν δεν κόψουν τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις. Επομένως, η προαναγγελλόμενη… αιματηρή διαπραγμάτευση με την τρόικα θα είναι ένα ακόμα θέατρο. Οπως έγινε το περασμένο καλοκαίρι, όπως έγινε με τα «κόκκινα» δάνεια, όπως έγινε με την ιδιωτικοποίηση των 14 αεροδρομίων (και όχι μόνο).
Το νομοσχέδιο που θα πάει για ψήφιση στη Βουλή θα είναι εφιαλτικότερο από το εφιαλτικό σχέδιο που διέρρευσε ο Κατρούγκαλος, «γλυκαίνοντας» κάποιες πλευρές καθαρά για προπαγανδιστικούς λόγους.
Ο Κουτρουμάνης, λοιπόν, αποφάσισε να βάλει πλάτη για να περάσει το νέο ασφαλιστικό, που αποτελεί απλώς χειροτέρευση του νόμου που ο ίδιος με τον Λοβέρδο πέρασαν το 2010. Και επαναλαμβάνει μια απάτη που είχε επιχειρήσει και το 2010. Μοίρασε στα άσχετα παπαγαλάκια του αστικού Τύπου κάποιους πίνακες, οι οποίοι υποτίθεται ότι δείχνουν τις απώλειες που θα υποστούν οι συντάξεις με το σχέδιο Κατρούγκαλου. Και τα παπαγαλάκια, πρώτον επειδή είναι εντελώς άσχετα (τους λες «λαγός-κυνηγός-δάσος» και με δυσκολία σχηματίζουν πρόταση) και δεύτερον επειδή δεν έχουν καμιά διάθεση να ψάξουν την αλήθεια και να την πουν στους εργαζόμενους, πήραν το έτοιμο υλικό του Κουτρουμάνη και το σερβίρουν.
Ας πάρουμε έναν από τους πίνακες του Κουτρουμάνη, που αφορά ασφαλισμένο με 20 (πλήρη) έτη ασφάλισης. Στην πρώτη στήλη φαίνονται οι συντάξιμες αποδοχές, στη δεύτερη στήλη η σύνταξη με το παλιό σύστημα και στην τρίτη η σύνταξη με το σχέδιο Κατρούγκαλου (σύμφωνα με τον Κουτρουμάνη).
Οπως φαίνεται από τον πίνακα, η μείωση στη σύνταξη δεν είναι και τόσο δραματική. Ξεκινά από 18 ευρώ για όποιον έχει συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ και φτάνει μέχρι 50 ευρώ για όποιον έχει συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ. Οπότε, μπορεί σε κάποιους εργαζόμενους, που σκέπτονται καιενεργούν μοιρολατρικά, να περάσει η αντίληψη: «τι να κάνουμε, θα το υποστούμε κι αυτό, μικρό το κακό τελικά».
Ολος αυτός ο πίνακας, όμως, είναι ένα απατηλό κατασκεύασμα. Από την αρχή μέχρι το τέλος. Σε τι συνίσταται η απάτη; Στο ότι παίρνει τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές με το παλιό και με το νέο σύστημα, ενώ υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ τους. Ας πάρουμε το παράδειγμα αυτού που στον πίνακα φαίνεται να έχει συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ. Με το παλιό ασφαλιστικό σύστημα, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονταν με το μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας (παλιότερα ίσχυε ο μέσος όρος της τελευταίας διετίας και ακόμα πιο παλιά ο τελευταίος μισθός). Με το νέο σύστημα, όμως, δηλαδή και με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη και με το σχέδιο Κατρούγκαλου, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται με το μέσο όρο ολόκληρου του ασφαλιστικού βίου. Επομένως, εκείνος που με βάση την πενταετία είχε συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ, με βάση ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο θα έχει πολύ μικρότερες συντάξιμες αποδοχές και όχι 800 ευρώ. Οταν, λοιπόν, κάνεις υπολογισμούς βάζοντας τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές στο παλιό και το νέο σύστημα και πολλαπλασιάζοντας με τα κατά περίπτωση ποσοστά αναπλήρωσης, για να υπολογίσεις τη σύνταξη, διαπράττεις απάτη ολκής.
Πόσο μικρότερες θα είναι οι συντάξιμες αποδοχές δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια. Γιατί η μείωση γίνεται με δύο τρόπους. Πρώτον, με τον υπολογισμό του μέσου όρου όλου του εργασιακού βίου, αντί της τελευταίας πενταετίας, που οδηγεί σε μεγάλη μείωση. Δεύτερον, με τη μείωση των συντελεστών αναπροσαρμογής, με τους οποίους αναπροσαρμόζονται οι συντάξιμες αποδοχές κάθε χρόνου, για να υπολογιστεί μετά ο μέσος όρος. Το σχέδιο Κατρούγκαλου δεν μας δίνει καμιά ιδέα για το πώς θα διαμορφωθούν οι συντελεστές αναπροσαρμογής. Με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, όμως, οι συντελεστές αναπροσαρμογής μειώθηκαν σε σχέση με αυτούς που ίσχυαν παλιά, με αποτέλεσμα οι συντάξιμες αποδοχές να μειωθούν ακόμα πιο πολύ.
Παραθέτουμε έναν πίνακα που φαίνεται καθαρά πόσο μειώνονταν οι συντάξεις με το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη (από μελέτη που κάναμε το 2010 και δημοσιεύτηκε τότε στην «Κόντρα»). Το παράδειγμα αφορά εργαζόμενους που αμείβονταν με τα βασικά (πριν το μνημονιακό πετσόκομμά τους) και θα έβγαιναν στη σύνταξη με 4.800 ένσημα. Από τον πίνακα μπορεί κανείς να διαπιστώσει πόσο μειώνονται οι συντάξιμες αποδοχές (μεταξύ 26% και 29%, ανάλογα με την περίπτωση) και πόσο μειώνεται η σύνταξη (περίπου 80%!).
Αυτή την τεράστια μείωση θέλει να κρύψει ο Κουτρουμάνης και γι’ αυτό έβαλε τους ανθρώπους του να φτιάξουν τους πίνακες της απάτης και να τους μοιράσουν στα παπαγαλάκια, για να παίξουν το παιχνίδι της εξαπάτησης των εργαζόμενων, καθησυχάζοντάς τους με τις δήθεν μικρές μειώσεις, για να μην υπάρξει αγωνιστικό ξέσπασμα. Ο ίδιος ο Κουτρουμάνης ομολόγησε στο πρωινάδικο του Mega στις 6 Γενάρη, ότι με το νέο σύστημα οι συντάξιμες αποδοχές μειώνονται και δεν παραμένουν οι ίδιες.
Οταν κάποιος από το πάνελ μίλησε για συντάξιμες αποδοχές ύψους 2.000 ευρώ, τον διέκοψε για να πει ότι με βάση υπολογισμού ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο δεν υπάρχει περίπτωση να βγουν συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ. Το είπε για τις ανάγκες της στιγμής, ενώ οι απατηλοί πίνακές του εξακολουθούν να κυκλοφορούν και να μιλούν για συντάξιμες αποδοχές ακόμη και ύψους 2.000 ευρώ!
Δε θα δίνεται ολόκληρη η «εθνική σύνταξη»
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Κουτρουμάνης κάνει μια ακόμη απάτη. Στους πίνακές του ενσωματώνει στη νέα σύνταξη (τρίτη στήλη) ολόκληρη τη λεγόμενη εθνική σύνταξη (384 ευρώ), ενώ ξέρει πολύ καλά ότι δε θα δίνεται ολόκληρη παρά μόνο σε όσους έχουν 40 χρόνια ασφάλισης και έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους. Ολοι οι υπόλοιποι θα παίρνουν κλάσμα της εθνικής σύνταξης.
Η μείωση γίνεται με δυο τρόπους. Πρώτον, με μείωση 1/40 για κάθε ένα χρόνο ασφάλισης λιγότερο από τα 40. Δεύτερο, με μείωση κατά 1/200 για κάθε μήνα ηλικίας συνταξιοδότησης μικρότερης από τα 67 χρόνια. Ετσι, ένας ασφαλισμένος που βγαίνει στη σύνταξη στα 63 χρόνια του και με 15 (πλήρη) χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 51,84 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 144 ευρώ). Στα 63 και με 20 χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 115,20 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 192 ευρώ). Στα 63 και με 25 χρόνια ασφάλισης θα πάρει εθνική σύνταξη 147,84 ευρώ (αν βγει στα 67 θα πάρει 240 ευρώ).
Ο Κατρούγκαλος στο προπαγανδιστικό σχέδιό του περιλαμβάνει τη δεύτερη μείωση (1/200 για κάθε μήνα πριν από τα 67), ενώ την πρώτη μείωση τη συνδέει με το κριτήριο της διαμονής στην Ελλάδα (μειώνεται κατά 1/40 για κάθε χρόνο διαμονής στην Ελλάδα μικρότερο από τα 40 χρόνια, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας του ασφαλισμένου). Αυτό πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι θα αλλάξει στην τελική μορφή του νέου Ασφαλιστικού. Δηλαδή, η εθνική σύνταξη δε θα είναι για όλους η ίδια, αλλά θα συνδέεται με τα έτη ασφάλισης. Πλήρης θα δίνεται μόνο για 40 έτη ασφάλισης, ενώ για λιγότερα έτη ασφάλισης θα μειώνεται κατά 1/40 το χρόνο. Αυτή είναι η φιλοσοφία χορήγησης αυτής της περιβόητης εθνικής (ή βασικής) σύνταξης, όπως φαίνεται καθαρά από το νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, που η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τον έχει αποδεχτεί ως βάση (αυτή η αποδοχή αναφέρεται και στο τρίτο Μνημόνιο, αλλά και στην πρόταση που είχε υποβάλει στους ιμπεριαλιστές δανειστές ο ίδιος ο Τσίπρας στις 22.6.2015).
Στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του νόμου 3863/2010 προβλέπεται ρητά ότι «η βασική σύνταξη υπολογίζεται αναλογικά, με βάση τα έτη ασφάλισης από 1.1.2011 και εφεξής προς το συνολικό χρόνο ασφάλισης». Πρέπει, λοιπόν, να θεωρείται σίγουρο ότι αυτή η θεμελιώδης διάταξη θα εισαχθεί και στο νομοσχέδιο Κατερούγκαλου, όταν αυτό θα πάει στη Βουλή (αφού δοθεί η σύμφωνη γνώμη της τρόικας). Γιατί αυτή η διάταξη υλοποιεί τη φιλοσοφία αυτού του νέου (αντι)ασφαλιστικού συστήματος. Μάλιστα, η σχετική διάταξη θα γίνει χειρότερη, γιατί ο νόμος Λοβέρδου-Κουτρουμάνη προέβλεπε πλήρη σύνταξη με 35ετία και στο 65ο έτος της ηλικίας, ενώ το σχέδιο Κουτρουμάνη προβλέπει 40ετία και στο 67ο έτος της ηλικίας. Αρα, για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων αυτή η περιβόητη εθνική σύνταξη θα είναι ένα φιλανθρωπικό βοήθημα 100-150 ευρώ (αν βγουν στη σύνταξη στα 67).
Το τελικό συμπέρασμα είναι πως οδηγούμαστε σε σφαγιασμό της σύνταξης. Κάποτε το εργατικό κίνημα αγωνιζόταν για να γίνει η κατώτερη σύνταξη του ΙΚΑ ίση με 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη. Κατάφερε να το κατακτήσει. Με τις πρώτες αντιασφαλιστικές ανατροπές (αρχές δεκαετίας του ’90), η κατώτερη σύνταξη άρχισε να μειώνεται. Πλέον δε θα μιλάμε για κατώτερη σύνταξη, που την έπαιρνε ο εργαζόμενος με 15 πλήρη έτη ασφάλισης, αλλά για ένα φιλανθρωπικό βοήθημα της τάξης των 200 ευρώ (συνολικά, εθνική+ανταποδοτική σύνταξη). Σ’ αυτό το άθλιο επίπεδο σκοπεύουν να στριμώξουν την πλειοψηφία των εργαζόμενων, που μετά βίας θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν 4.500 ένσημα (15 πλήρη χρόνια ασφάλισης) στα 67 τους χρόνια.
Είναι φανερό ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για δεύτερες σκέψεις. Πρέπει να υπάρξει γενικός εργατικός ξεσηκωμός για να μην περάσει αυτό το έκτρωμα.
Πηγή: Εδώ
Τρίτη, Ιανουαρίου 05, 2016
Η θέση μου για τη χρονολόγηση όσων αφηγείται η Οδύσσεια
Το ζήτημα ξεκίνησε με (αυτό εδώ) το άρθρο της Καθημερινής, το οποίο φέρει τον όχι ιδιαίτερα εντυπωσιακό τίτλο Ο Όμηρος "ακολούθησε" τα άστρα.
Πολλοί εντυπωσιάστηκαν από τις αναφορές στους χάρτες της NASA, με αποτέλεσμα το άρθρο να αναπαραχθεί στο ίντερνετ έχοντας κάποιες φορές εντυπωσιακούς τίτλους του στυλ H NASA επιβεβαιώνει τον Όμηρο, με αποτέλεσμα το ζήτημα να συζητηθεί ακόμα και στα καφενεία και στα κουρεία, με αποτέλεσμα τα κανάλια να μυριστούν ψητό και ν' αρχίσουν τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ για το θέμα, με αποτέλεσμα να πληροφορηθεί το ζήτημα και ο πλέον απληροφόρητος, με αποτέλεσμα το ζήτημα να αποτελεί μια ακόμα πηγή εθνικής περηφάνιας -που δεν ξέρω αν είναι περηφάνια για τη NASA ή για τον Όμηρο ή για τους Έλληνες επιστήμονες.
Βέβαια η ίδια η NASA δεν θέλει να έχει σχέση με τέτοιες χρήσεις των πινάκων και χαρτών της, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Το τωρινό θέμα έχει να κάνει περισσότερο με το ότι λίγοι, ελάχιστοι, πρόσεξαν τις πρώτες λέξεις του άρθρου: "Μια νέα απόπειρα χρονολόγησης των ομηρικών επών...", ώστε μέσω του "νέα απόπειρα" εξαρχής και οι πλέον αδαείς να γνωρίζουν πως έχουν προηγηθεί κι άλλες απόπειρες. Τώρα αν οι περισσότεροι δεν το πρόσεξαν, αυτό δε σημαίνει πως δεν υπήρξαν κι άλλες απόπειρες.
Άπειρες.
Ερασιτεχνικές κι επαγγελματικές, επιστημονικές και κομπογιαννίτικες, άσχετες και σχετικές.
Από τον τέταρτο αιώνα προ χριστού, όπου κάποιος Πόντιος μελετητής των επών (κυριολεκτώ: ο μελετητής ήταν Πόντιος) πρωτοανακάλυψε ότι ο Θεοκλύμενος στην Οδύσσεια προανήγγειλε έκλειψη ηλίου, πολύς κόσμος προσπάθησε να βρει πότε έγινε αυτή η έκλειψη. Κι αυτό διότι εκεί γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ. ο Σάρος (που κρατάει περίπου όσο μια Ιλιάδα και μια Οδύσσεια μαζί), ή μάλλον ακόμα περισσότερο ο εξελιγμός που λέγανε και οι αρχαίοι, είχε ήδη αρχίσει να γίνεται ευρέως γνωστός και δε χρειαζόταν πολύ μυαλό για να σκεφτεί ο άλλος ότι απλά, αν χρησιμοποιήσεις σωστά τα κατάλληλα εργαλεία, μπορείς με ακρίβεια να βρεις πότε έγιναν εκλείψεις στο παρελθόν και κατά προέκταση μπορείς να βρεις πότε έγινε η έκλειψη που σε ενδιαφέρει, ως εκ τούτου μπορείς να χρονολογήσεις τα γεγονότα που σ' ενδιαφέρουν.
Βέβαια, για να το κάνεις αυτό θα πρέπει να έχεις εκ των προτέρων υπ' όψιν σου ένα εύρος χρονικό που να το θεωρείς εύλογο. Για παράδειγμα, αυτό που λένε οι επιστήμονες του πρόσφατου άρθρου: «Από το 1300 π.Χ. ώς το 1130, που είναι τα χρόνια στα οποία τοποθετούνται τα δύο έπη, έγιναν 14 εκλείψεις ηλίου. Ορατές στο Ιόνιο ήταν μόνο πέντε και δύο από αυτές είχαν ποσοστό απόκρυψης του ηλίου 2%, επομένως δεν έγιναν αντιληπτές. Αλλη μία έγινε με τη Δύση του ηλίου, επομένως μας αφορούν μόνο δύο».
Ήτοι κάθε σκέψη που θα αφορούσε το 1420 ή το 930 π.Χ ας πούμε, απορρίπτεται επιστημονικώς.
Έτσι τώρα οι επιστήμονες καταλήγουν στις 30 Οκτωβρίου 1207 π.Χ, πριν λίγα χρόνια είχαν καταλήξει στις 16 Απριλίου 1178 π.Χ (Εφημερίς "Το Βήμα" εναντίον εφημερίδος "Καθημερινή"), άλλοι επιμένουν στο 1143 που αναφέρεται στο άρθρο, άλλοι μετατοπίζουν την Ιθάκη και καταλήγουν αλλού, όλα μέσα σε ένα προκαθορισμένο χρονικό πλαίσιο.
Αντίθετα, ο μέσος ελληναράς χουβαρντάς κομπογιαννίτης δεν ικανοποιείται με λιγότερα από δύο χιλιάρικα και προτείνει χρονολογίες αρκετά μεγαλύτερες από το 2000 ή το 3000 π.Χ και τέτοια, άλλοι -ανθέλληνες και τσιγκούνηδες αυτοί- προτείνουν εθνικώς ντροπιαστικές ημερομηνίες γύρω στο 1000 ή στο 950 π.Χ, βγαίνοντας αμφότεροι έξω από το επιστημονικώς αποδεκτό χρονικό εύρος.
Και η ζωή συνεχίζεται, βέβαια, κι όρεξη να 'χεις.
Θέλω να πω ότι κι εγώ στο ζήτημα έχω ήδη αναφερθεί προ διετίας έχοντας μια σωστή ή λάθος (διαφορετική πάντως από εκείνη της ομάδας επιστημόνων) δική μου άποψη [άποψη, όχι ημερομηνία, δε μ' αρέσουν οι ημερομηνίες] (κλικ εδώ για την αποψάρα μου), όμως η δική μου άποψη δεν είναι παρά η άποψη ενός ερασιτέχνη κομπογιαννίτη. Απλώς να σημειώσω ότι προ τριετίας περίπου ανέτρεξα κι εγώ στους πίνακες της NASA και -προς μεγάλη μου έκπληξη- βρέθηκαν ημερομηνίες που κάλυπταν τα δικά μου κριτήρια και τις οποίες ως εκ τούτου θα μπορούσα να προτείνω κι εγώ (κομπογιαννίτικω τω τρόπω, βεβαίως - εφ' όσον επιστήμων κάθε άλλο παρά είμαι) .
Όμως το βασικό πρόβλημα δεν είναι η χρονολόγηση όσων αφηγείται το έπος. Το βασικό πρόβλημα είναι ο εναγκαλισμός του έπους και του μύθου αφ' ενός και αφ' ετέρου ο εναγκαλισμός της επικής διήγησης με λαϊκά εκφραστικά μοτίβα της εποχής που γράφτηκαν τα έπη. Μέσα σε αυτούς τους εναγκαλισμούς δύσκολα ξεχωρίζει η κυριολεξία από την παρομοίωση και η αλληγορία από το γεγονός. Το βασικό πρόβλημα, δηλαδή, είναι η ίδια η κατανόηση του έπους και το ξεσκαρτάρισμα των σημείων όπου ο μύθος προκειμένου να διαιωνιστεί χρησιμοποιεί ως εργαλείο του το έπος από τα σημεία όπου το έπος προκειμένου εκφραστικά ν' απογειωθεί χρησιμοποιεί ως εργαλείο του τον μύθο.
Για παράδειγμα, τόσο στην Ιλιάδα όσο και στην Οδύσσεια οι οιωνοί δίνουν και παίρνουν: Που λέει ο λόγος, οι πρωταγωνιστές των επών κάθε πουλί πετούμενο (δες εδώ κάτι σχετικό και δες εδώ κάτι άλλο σχετικό) το υποψιάζονται ως οιωνό. Και άριστα πράττουν, αφού αυτό ήταν ένα κομμάτι της θρησκευτικής τους καθημερινότητας.
Το ερώτημα είναι αν εμείς έχουμε το δικαίωμα να τους μετατρέψουμε από έντιμους θρησκευτές σε αστρονόμους και παπατζήδες αστρολόγους, υποψιαζόμενοι πως όλοι οι οιωνοί που αναφέρονται στα έπη ήταν στην πραγματικότητα βροχές διαττόντων και ουράνια φαινόμενα για τα οποία έδιναν εξηγήσεις διάφοροι αστρολόγοι της εποχής. Όπως ο Θεοκλύμενος, για παράδειγμα, για τον οποίο μαθαίνουμε πως πέρα από το να προβλέψει μια έκλειψη (θυμόμαστε τον Σάρο και το ανεχόμαστε ως όχι κατ' ανάγκην υπερφυσικώς αλλά και φυσικώς εφικτό), μόλις βλέπει μια βροχή διαττόντων σπεύδει ως επαγγελματίας αστρολόγος να κάνει αστρολογική πρόβλεψη στον Τηλέμαχο. Και για να μας κάτσει ο συλλογισμός ταυτίζουμε το πουλί κίρκος με τον αστερισμό του Κόρακα και καταλήγουμε ότι ο μάντης δεν έβλεπε έναν κίρκο αλλά εναν αστερισμό ως έμπειρος αστρολόγος που ήταν -ενώ από πουλιά δε σκάμπαζε (βλ. Οδύσσεια ο: 525-535).
Θα μου πεις, βέβαια, άραγε θα ήταν εντιμότερο αν ο μάντης έκανε πρόβλεψη με βάση το ξεπουπούλιασμα ενός αγριοπερίστερου από έναν κίρκο?
Δεν ξέρω.
«Το γεράκι που περιγράφει ο Ομηρος, το οποίο είναι αδύνατον να είδε με λεπτομέρεια μέσα στο σκοτάδι, και μάλιστα από μακριά, τοποθετείται στη θέση που βρίσκεται ο αστερισμός Κόρακας. Βρίσκεται ανατολικά (δεξιά το βλέπει) και είναι αγγελιοφόρος του Απόλλωνα, σύμφωνα με τον Ερατοσθένη. Στα πόδια του –δηλαδή αντιδιαμετρικά από τον Κόρακα– βρίσκεται το σμήνος των πλειάδων (πελειάδες στα αρχαιοελληνικά, που σημαίνει αγριοπεριστέρες), που βρίσκονται στον αστερισμό του Ταύρου. Από εκεί λέει ότι πέφτουν πούπουλα, δηλαδή αστέρια, μια ποιητική περιγραφή του ουρανού και της πορείας του ταξιδιού», λέει πάντως στο άρθρο η κ. Πρέκα-Παπαδήμα.
Και τι γίνεται με το αντίστοιχο γεγονός που είχε συμβεί στον Τηλέμαχο μόλις λίγες δεκάδες ώρες πριν (υπάρχει σε λινκ λίγο πιο πάνω) και αν θέλουμε να είμαστε επιστημονικώς συνεπείς θα πρέπει να βρούμε μια νέα βροχή διαττόντων ή κάτι σχετικό προκειμένου με τον ίδιο τρόπο να εξηγήσουμε κι εκείνο το γεγονός?
Κι άϊντε και τη βρήκαμε κι εκείνη την άλλη βροχή διαττόντων λίγες ώρες πριν.
Μήπως σε μια τέτοια περίπτωση απλώς θα έχουμε προσβάλλει τη μνήμη ενός θρησκευτικοπολιτικού συστήματος που είναι πανθομολογούμενο ότι έδινε σημασία -και μεγάλη μάλιστα- στους οιωνούς ως πουλιά πετούμενα? Μήπως δηλαδή έχοντας ως αφετηρία τον θαυμασμό μας για τον Όμηρο και τις υποτιθέμενες αστρολογικές του αναφορές (διότι καθαρή αστρολογία και ουχί αστρονομία είναι η οιωνοσκόπηση των διαττόντων), μήπως λέω καταλήγουμε να εκφράζουμε τον αποτροπιασμό μας για τους απλοϊκούς αρχαίους -μεταξύ των οποίων ήταν και ο Όμηρος- που παρατηρούσαν τα πουλιά και σημείωναν κι έψαχναν να βρουν το θεϊκό μήνυμα πίσω από το πέταγμα των πουλιών?
Δεν ξέρω.
Το μόνο που ξέρω είναι ότι τέτοιου είδους εγχειρήματα όπως είναι η απόπειρα χρονολόγησης των γεγονότων που αναφέρονται στην Οδύσσεια ή στην Ιλιάδα, σπανιότατα και με πολλή τύχη, μία στο δισεκατομμύριο, που λένε, ενδέχεται να πάρουν τον μπακάλη και μούτσο Ερρίκο και να τον κάνουν κύριο Ερρίκο Σλήμαν με τ' όνομα.
Για τους λίγους και τους τυχερούς αυτά.
Οι υπόλοιποι, όμως, "πλούσιοι και φτωχοί, τσιγγάνοι κι επιστήμονες σε τούτη τη ζωή" που λέει κι ο ποιητής, ακόμα κι αν δεν φτάσουμε σε μια αξιοπρεπή πολυπόθητη χρονολόγηση των γεγονότων που εξιστορούνται στα ομηρικά έπη, μεσα από την εις βάθος μελέτη και κατανόηση των επών ίσως μπορέσουμε κάποτε (άμποτε!) να γίνουμε καλύτεροι ποιητές και -γιατί οχι?- να γίνουμε και καλύτεροι άνθρωποι (δύο φορές άμποτε!).
Πολλοί εντυπωσιάστηκαν από τις αναφορές στους χάρτες της NASA, με αποτέλεσμα το άρθρο να αναπαραχθεί στο ίντερνετ έχοντας κάποιες φορές εντυπωσιακούς τίτλους του στυλ H NASA επιβεβαιώνει τον Όμηρο, με αποτέλεσμα το ζήτημα να συζητηθεί ακόμα και στα καφενεία και στα κουρεία, με αποτέλεσμα τα κανάλια να μυριστούν ψητό και ν' αρχίσουν τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ για το θέμα, με αποτέλεσμα να πληροφορηθεί το ζήτημα και ο πλέον απληροφόρητος, με αποτέλεσμα το ζήτημα να αποτελεί μια ακόμα πηγή εθνικής περηφάνιας -που δεν ξέρω αν είναι περηφάνια για τη NASA ή για τον Όμηρο ή για τους Έλληνες επιστήμονες.
Βέβαια η ίδια η NASA δεν θέλει να έχει σχέση με τέτοιες χρήσεις των πινάκων και χαρτών της, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Το τωρινό θέμα έχει να κάνει περισσότερο με το ότι λίγοι, ελάχιστοι, πρόσεξαν τις πρώτες λέξεις του άρθρου: "Μια νέα απόπειρα χρονολόγησης των ομηρικών επών...", ώστε μέσω του "νέα απόπειρα" εξαρχής και οι πλέον αδαείς να γνωρίζουν πως έχουν προηγηθεί κι άλλες απόπειρες. Τώρα αν οι περισσότεροι δεν το πρόσεξαν, αυτό δε σημαίνει πως δεν υπήρξαν κι άλλες απόπειρες.
Άπειρες.
Ερασιτεχνικές κι επαγγελματικές, επιστημονικές και κομπογιαννίτικες, άσχετες και σχετικές.
Από τον τέταρτο αιώνα προ χριστού, όπου κάποιος Πόντιος μελετητής των επών (κυριολεκτώ: ο μελετητής ήταν Πόντιος) πρωτοανακάλυψε ότι ο Θεοκλύμενος στην Οδύσσεια προανήγγειλε έκλειψη ηλίου, πολύς κόσμος προσπάθησε να βρει πότε έγινε αυτή η έκλειψη. Κι αυτό διότι εκεί γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ. ο Σάρος (που κρατάει περίπου όσο μια Ιλιάδα και μια Οδύσσεια μαζί), ή μάλλον ακόμα περισσότερο ο εξελιγμός που λέγανε και οι αρχαίοι, είχε ήδη αρχίσει να γίνεται ευρέως γνωστός και δε χρειαζόταν πολύ μυαλό για να σκεφτεί ο άλλος ότι απλά, αν χρησιμοποιήσεις σωστά τα κατάλληλα εργαλεία, μπορείς με ακρίβεια να βρεις πότε έγιναν εκλείψεις στο παρελθόν και κατά προέκταση μπορείς να βρεις πότε έγινε η έκλειψη που σε ενδιαφέρει, ως εκ τούτου μπορείς να χρονολογήσεις τα γεγονότα που σ' ενδιαφέρουν.
Βέβαια, για να το κάνεις αυτό θα πρέπει να έχεις εκ των προτέρων υπ' όψιν σου ένα εύρος χρονικό που να το θεωρείς εύλογο. Για παράδειγμα, αυτό που λένε οι επιστήμονες του πρόσφατου άρθρου: «Από το 1300 π.Χ. ώς το 1130, που είναι τα χρόνια στα οποία τοποθετούνται τα δύο έπη, έγιναν 14 εκλείψεις ηλίου. Ορατές στο Ιόνιο ήταν μόνο πέντε και δύο από αυτές είχαν ποσοστό απόκρυψης του ηλίου 2%, επομένως δεν έγιναν αντιληπτές. Αλλη μία έγινε με τη Δύση του ηλίου, επομένως μας αφορούν μόνο δύο».
Ήτοι κάθε σκέψη που θα αφορούσε το 1420 ή το 930 π.Χ ας πούμε, απορρίπτεται επιστημονικώς.
Έτσι τώρα οι επιστήμονες καταλήγουν στις 30 Οκτωβρίου 1207 π.Χ, πριν λίγα χρόνια είχαν καταλήξει στις 16 Απριλίου 1178 π.Χ (Εφημερίς "Το Βήμα" εναντίον εφημερίδος "Καθημερινή"), άλλοι επιμένουν στο 1143 που αναφέρεται στο άρθρο, άλλοι μετατοπίζουν την Ιθάκη και καταλήγουν αλλού, όλα μέσα σε ένα προκαθορισμένο χρονικό πλαίσιο.
Αντίθετα, ο μέσος ελληναράς χουβαρντάς κομπογιαννίτης δεν ικανοποιείται με λιγότερα από δύο χιλιάρικα και προτείνει χρονολογίες αρκετά μεγαλύτερες από το 2000 ή το 3000 π.Χ και τέτοια, άλλοι -ανθέλληνες και τσιγκούνηδες αυτοί- προτείνουν εθνικώς ντροπιαστικές ημερομηνίες γύρω στο 1000 ή στο 950 π.Χ, βγαίνοντας αμφότεροι έξω από το επιστημονικώς αποδεκτό χρονικό εύρος.
Και η ζωή συνεχίζεται, βέβαια, κι όρεξη να 'χεις.
Θέλω να πω ότι κι εγώ στο ζήτημα έχω ήδη αναφερθεί προ διετίας έχοντας μια σωστή ή λάθος (διαφορετική πάντως από εκείνη της ομάδας επιστημόνων) δική μου άποψη [άποψη, όχι ημερομηνία, δε μ' αρέσουν οι ημερομηνίες] (κλικ εδώ για την αποψάρα μου), όμως η δική μου άποψη δεν είναι παρά η άποψη ενός ερασιτέχνη κομπογιαννίτη. Απλώς να σημειώσω ότι προ τριετίας περίπου ανέτρεξα κι εγώ στους πίνακες της NASA και -προς μεγάλη μου έκπληξη- βρέθηκαν ημερομηνίες που κάλυπταν τα δικά μου κριτήρια και τις οποίες ως εκ τούτου θα μπορούσα να προτείνω κι εγώ (κομπογιαννίτικω τω τρόπω, βεβαίως - εφ' όσον επιστήμων κάθε άλλο παρά είμαι) .
Όμως το βασικό πρόβλημα δεν είναι η χρονολόγηση όσων αφηγείται το έπος. Το βασικό πρόβλημα είναι ο εναγκαλισμός του έπους και του μύθου αφ' ενός και αφ' ετέρου ο εναγκαλισμός της επικής διήγησης με λαϊκά εκφραστικά μοτίβα της εποχής που γράφτηκαν τα έπη. Μέσα σε αυτούς τους εναγκαλισμούς δύσκολα ξεχωρίζει η κυριολεξία από την παρομοίωση και η αλληγορία από το γεγονός. Το βασικό πρόβλημα, δηλαδή, είναι η ίδια η κατανόηση του έπους και το ξεσκαρτάρισμα των σημείων όπου ο μύθος προκειμένου να διαιωνιστεί χρησιμοποιεί ως εργαλείο του το έπος από τα σημεία όπου το έπος προκειμένου εκφραστικά ν' απογειωθεί χρησιμοποιεί ως εργαλείο του τον μύθο.
Για παράδειγμα, τόσο στην Ιλιάδα όσο και στην Οδύσσεια οι οιωνοί δίνουν και παίρνουν: Που λέει ο λόγος, οι πρωταγωνιστές των επών κάθε πουλί πετούμενο (δες εδώ κάτι σχετικό και δες εδώ κάτι άλλο σχετικό) το υποψιάζονται ως οιωνό. Και άριστα πράττουν, αφού αυτό ήταν ένα κομμάτι της θρησκευτικής τους καθημερινότητας.
Το ερώτημα είναι αν εμείς έχουμε το δικαίωμα να τους μετατρέψουμε από έντιμους θρησκευτές σε αστρονόμους και παπατζήδες αστρολόγους, υποψιαζόμενοι πως όλοι οι οιωνοί που αναφέρονται στα έπη ήταν στην πραγματικότητα βροχές διαττόντων και ουράνια φαινόμενα για τα οποία έδιναν εξηγήσεις διάφοροι αστρολόγοι της εποχής. Όπως ο Θεοκλύμενος, για παράδειγμα, για τον οποίο μαθαίνουμε πως πέρα από το να προβλέψει μια έκλειψη (θυμόμαστε τον Σάρο και το ανεχόμαστε ως όχι κατ' ανάγκην υπερφυσικώς αλλά και φυσικώς εφικτό), μόλις βλέπει μια βροχή διαττόντων σπεύδει ως επαγγελματίας αστρολόγος να κάνει αστρολογική πρόβλεψη στον Τηλέμαχο. Και για να μας κάτσει ο συλλογισμός ταυτίζουμε το πουλί κίρκος με τον αστερισμό του Κόρακα και καταλήγουμε ότι ο μάντης δεν έβλεπε έναν κίρκο αλλά εναν αστερισμό ως έμπειρος αστρολόγος που ήταν -ενώ από πουλιά δε σκάμπαζε (βλ. Οδύσσεια ο: 525-535).
Θα μου πεις, βέβαια, άραγε θα ήταν εντιμότερο αν ο μάντης έκανε πρόβλεψη με βάση το ξεπουπούλιασμα ενός αγριοπερίστερου από έναν κίρκο?
Δεν ξέρω.
«Το γεράκι που περιγράφει ο Ομηρος, το οποίο είναι αδύνατον να είδε με λεπτομέρεια μέσα στο σκοτάδι, και μάλιστα από μακριά, τοποθετείται στη θέση που βρίσκεται ο αστερισμός Κόρακας. Βρίσκεται ανατολικά (δεξιά το βλέπει) και είναι αγγελιοφόρος του Απόλλωνα, σύμφωνα με τον Ερατοσθένη. Στα πόδια του –δηλαδή αντιδιαμετρικά από τον Κόρακα– βρίσκεται το σμήνος των πλειάδων (πελειάδες στα αρχαιοελληνικά, που σημαίνει αγριοπεριστέρες), που βρίσκονται στον αστερισμό του Ταύρου. Από εκεί λέει ότι πέφτουν πούπουλα, δηλαδή αστέρια, μια ποιητική περιγραφή του ουρανού και της πορείας του ταξιδιού», λέει πάντως στο άρθρο η κ. Πρέκα-Παπαδήμα.
Και τι γίνεται με το αντίστοιχο γεγονός που είχε συμβεί στον Τηλέμαχο μόλις λίγες δεκάδες ώρες πριν (υπάρχει σε λινκ λίγο πιο πάνω) και αν θέλουμε να είμαστε επιστημονικώς συνεπείς θα πρέπει να βρούμε μια νέα βροχή διαττόντων ή κάτι σχετικό προκειμένου με τον ίδιο τρόπο να εξηγήσουμε κι εκείνο το γεγονός?
Κι άϊντε και τη βρήκαμε κι εκείνη την άλλη βροχή διαττόντων λίγες ώρες πριν.
Μήπως σε μια τέτοια περίπτωση απλώς θα έχουμε προσβάλλει τη μνήμη ενός θρησκευτικοπολιτικού συστήματος που είναι πανθομολογούμενο ότι έδινε σημασία -και μεγάλη μάλιστα- στους οιωνούς ως πουλιά πετούμενα? Μήπως δηλαδή έχοντας ως αφετηρία τον θαυμασμό μας για τον Όμηρο και τις υποτιθέμενες αστρολογικές του αναφορές (διότι καθαρή αστρολογία και ουχί αστρονομία είναι η οιωνοσκόπηση των διαττόντων), μήπως λέω καταλήγουμε να εκφράζουμε τον αποτροπιασμό μας για τους απλοϊκούς αρχαίους -μεταξύ των οποίων ήταν και ο Όμηρος- που παρατηρούσαν τα πουλιά και σημείωναν κι έψαχναν να βρουν το θεϊκό μήνυμα πίσω από το πέταγμα των πουλιών?
Δεν ξέρω.
Το μόνο που ξέρω είναι ότι τέτοιου είδους εγχειρήματα όπως είναι η απόπειρα χρονολόγησης των γεγονότων που αναφέρονται στην Οδύσσεια ή στην Ιλιάδα, σπανιότατα και με πολλή τύχη, μία στο δισεκατομμύριο, που λένε, ενδέχεται να πάρουν τον μπακάλη και μούτσο Ερρίκο και να τον κάνουν κύριο Ερρίκο Σλήμαν με τ' όνομα.
Για τους λίγους και τους τυχερούς αυτά.
Οι υπόλοιποι, όμως, "πλούσιοι και φτωχοί, τσιγγάνοι κι επιστήμονες σε τούτη τη ζωή" που λέει κι ο ποιητής, ακόμα κι αν δεν φτάσουμε σε μια αξιοπρεπή πολυπόθητη χρονολόγηση των γεγονότων που εξιστορούνται στα ομηρικά έπη, μεσα από την εις βάθος μελέτη και κατανόηση των επών ίσως μπορέσουμε κάποτε (άμποτε!) να γίνουμε καλύτεροι ποιητές και -γιατί οχι?- να γίνουμε και καλύτεροι άνθρωποι (δύο φορές άμποτε!).
Κυριακή, Ιανουαρίου 03, 2016
Nice to meat you
Κι εκεί που κοιτάς το μενού
προκειμένου να δεις τι θα παραγγείλεις, σου τυχαίνει αυτό:
Όπου η δεν ξέρω πως λέγεται στα εγγλέζικα πανσέτα
έρχεται και τυλίγεται
ζουμερή-ζουμερή
γύρω από μια παραδοσιακά μαγειρεμένη λάμπα
κι εσύ αντί να φας
γυρνάς και φωνάζεις
να 'σαι καλά εστιάτορα με το μεταφραστικό σου team, μου'φτιαξες τη μέρα.
Σάββατο, Ιανουαρίου 02, 2016
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις
(
Atom
)