ΠΡΩΚΤΙΚΟ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΣΟΥ...
(τελειωμό δεν έχει)

Διότι έτσι είναι μάγκα μου: Το σαράκι της δημοσογραφίας, ή το έχεις ή δεν το'χεις. Και άματις τυχόν είσαι και ευσεβής χριστιανός, εκεί το πράγμα έρχεται και δενει με τη μεγαλοβδομαδιάτικη ατμόσφαιρα χαρμολύπης εν όψει της επικείμενης "ανάστασης εκ νεκρών", και άστα να πάνε...

Για να μας μπάσει λοιπόν εις το κλίμα των ημερών, το δυσλόγιον "Πρωκτικό" εδημοσίευσεν προψές μια συγκλονιστική πλεροφορία. Την εξής:

Όμως, ο αναστηθείς κύριος τινών, επενέβη και έκανε το θαύμα της αναστάσεως.
Ήτοι, την ακριβώς επόμενη ημέρα, χτες δηλαδή...
γκαγκάν-γκαγκάάάν:


Να'σαι καλά ρε πρωκτικέ για την ποιότητα ενημέρωσης που παρέχεις.
Να 'ναι καλά και τα παιδιά του ινδυμηδίου -απ' όπου αλίευσα τις φωτό.
Ε, να 'ναι καλά και τα παιδιά του "Λες Μαλακίες", τα οποία υποθέτω ότι θα αφιερώσουν νέους διθύραμβους για το νέο σου ενημερωτικό επίτευγμα (που φρονώ πως ξεπερνάει όλα τα προηγούμενα).

ΠΟΙΟΣ ΔΕ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΑΜΠΡΗ

Ποιός δε μιλά για τη Λαμπρή, ποιός φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ, ποιός σε έχει φιλημένη και στα χείλη δαγκωμένη, ποιός, ποιός, ποιός μωρό μου ποιός...
Ρώτησα χτες ένα χασάπη πως πάνε οι πωλήσεις και οι παραγγελίες αμνοεριφίων. "Ψόφια πράγματα" μου απάντησε.

Για να ανεβάσω λοιπόν το κλίμα, βάζω το άζμα "ποιός δε μιλά για τη λαμπρή". Ξύπνησα προ ολίγου, έφτιαξα καφέ και μέχρι να γίνει ο καφές το ψιλομουρμούραγα... Μέρες που είναι...

PAJERO ΚΑΙ ΞΕΡΟ ΨΩΜΙ

Και ναι μεν ο Βολφ Κλιντς ανακοίνωσε τις προάλλες ότι η Ελλάδα είναι η χώρα με τις υψηλοτερες κατά κεφαλήν πωλήσεις Πόρσε Καγιέν... Και ναι μεν αυτό ως είδηση μου είναι εντελώς αδιάφορο...
Και ναι μεν αυτή η είδηση οδήγησε το ευλόγιον "πορτατίφ" να συνθέσει μια πανέμορφη ανάρτηση... και πέραν τούτου το ζήτημα των Πόρσε Καγιέν δεν θα με ενδιέφερε να το σχολιάσω...

Αλλά ρε παιδί μου, όλοι για αυτη την είδηση μιλάνε.

Οπότε κι εγώ, ως ευφυολόγημα, τους συνιστώ να ξεχάσουν τα Πόρσε καγιέν, διότι δεν είναι αντιπροσωπευτικά της ψυχοσύνθεσης και της ιδιοσυγκρασίας του νεοέλληνα. Αντίθετα, τους συνιστώ να αγοράσουν ένα όμορφο και αστραφτερό Mitsubishi Pajero!!! Όχι, πες μου κι εσύ τη γνώμη σου βρε αντικίτς αναγνώστη μου: Δεν είναι γαμάτο? Δεν ξεχειλίζει νεοπλουτισμό και βαρβατίλα?

(για την ιστορία να σημειώσω ότι στην μακρινή και εξωτική Ισπανία, το Mitsubishi Pajero κυκλοφορεί ως Μιτσουμπίσι Μοντέρο, διά τον απλούστατον λόγον ότι η ισπανική (ισπανικότατη) λέξις Pajero (προφέρεται "παχέρο) σημαίνει απλώς "μαλάκας". Ναι αναγνώστη μου, παχέρο σημαίνει μαλάκας, κι αν δε με πιστεύεις,ρώτα κανέναν ισπανόφωνο να σου εξηγήσει τι εστί πάχα και ποίος εστι ο παχέρο.

Επομένως, το εν λόγω τουτού θα ταίριαζε μια χαρά με την ψυχοσύνθεση και την όλη φάση αφασίας που ζώμεν γύρωθεν ημών).

ΑΙ ΤΥΧΕΡΑΙ ΠΑΡΘΕΝΑΙ
Το κς' κεφάλαιον ενός πνευματικού κειμένου.

1. Και τότε ο Συντ Ακατανόμαστος έφτασε στην Καπερναούμ κι έκατσε να πιει ένα ρακόμελο. 2.Και εσυνάχθη πλήθος έξωθεν του ρακομελάδικου και ζητούσαν να ακούσουν τον Συντ Ακατανόμαστο. 3. Και αυτός τους είπε να μαζευτούν στην πλατεία. 4. Οι δε κολλητοί του ρώτησαν αυτόν: “Πως θα τους ποτίσουμε όλους αυτούς”? 5. Και εκείνος τους είπε: “Έχουμε κάνα μπιρόνι μαζί μας?” 6. Και εκείνοι του απάντησαν: “Έχουμε μόνο δυο μικρές άμστελ και ένα καραφάκι τσίπουρο” 7. Και εκείνος τους απάντησε: “Οκέϋ, αρχίστε να τα μοιράζετε στα πλήθη”. 8. Και εκείνοι μοίραζαν, μοίραζαν και μοιρασμό δεν είχαν 9. Σύντομα τα πλήθη είχαν γίνει κουρούμπελα, και όλοι θαύμασαν τον πολλαπλασιασμό των μπιρονιών και του τσίπουρου και έλεγαν μεταξύ τους: “Μέγας είσαι κύριε”. 10. Τότε ο Συντ Ακατανόμαστος τρικλίζοντας ανέβηκε σ' ενα παγκάκι και λέγει: 11. “Ήταν κάποτε δώδεκα παρθένες που ήθελαν να πάνε να βρουν έναν νυμφίο ο οποίος τις περίμενε στη σουίτα ενός ξενοδοχείου. 12. Ω, ναι, έπρεπε να πάνε να βρουν τον νυμφίο! 13. Ήταν επιτέλους ώρα κάποιος να τις καλαφατίσει 14. Να τους μάθει πως το τρίβουν το πιπέρι 15. Να τους δείξει πως το κανελώνουν το ριζόγαλο. 16. Να τις εκπαιδεύσει πως το γυαλίζουν το πόμολο. 17. Να τις μάθει τι εστί βερίκοκο. 18. Να τους δείξει πως την κουνάνε την αχλαδιά 19. Ω, ναι! Πόσο ήθελαν να πάνε στη σουϊτα να συναντήσουν τον νυμφίο! 20. Αποφάσισαν να πάρουν το μετρό για να είναι όλες μαζί 20. Και ξεκίνησαν οι ξαναμμένες παρθένες, ζουμερές και λαχταριστές. 21. Όμως οι εργαζόμενοι του μετρό έκαναν απεργία και ως εκ τούτου δεν υπήρχε μετρό. 22. Έπρεπε να πάρουν ταξί. 23. Οι έξι πρώτες, πήραν ανά τρεις από ένα ταξί και ξεκίνησαν. 24. Οι έξι επόμενες περίμεναν να περάσει επόμενο ταξί, αλλά προς μεγάλη τους έκπληξη πέρασε μια μικρή πορεία αναρχικών και ταραχοποιών στοιχείων 25. με αποτέλεσμα να διακοπεί η κυκλοφορία, οπότε δεν μπορούσαν να βρούνε ταξί. 26. Εν τω μεταξύ, ο νυμφίος με τις έξι τυχερές παρθένες, στη σουίτα είχαν ξεκινήσει τα νταχτιρντί και τα ωχαμαναμάν. 27. Κι όταν επί τέλους βρήκαν ταξί και οι άτυχες παρθένες, ήταν πλέον αργά. 28. Ο νυμφίος ήταν εξαντλημένος και δεν μπορούσε να πάρει τα πόδια του. 29. Το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας που σας είπα, είναι ότι πρέπει να λέμε πάλι καλά που υπάρχουν αναρχικά και ταραχοποιά στοιχεία. 30. Αν δεν υπήρχαν, ο νυμφίος θα ξεκίναγε το νταχτιρντί και με τις δώδεκα παρθένες μαζί και θα τον χάναμε τον άνθρωπο. 31. Ως εκ τούτου πρέπει να σέβεστε τα αναρχικά και ταραχοποιά στοιχεία”. 32. Και όλοι εθαύμασαν τα σοφά λόγια του και είπαν: “Συντάκο, τι πρέπει να κάνω για να γίνω κι εγώ αναρχικό και ταραχοποιό στοιχείο?” 33. Και εκείνος άρχισε να τους λέει την παραβολή της μουσμουλιάς. 34. Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια μουσμουλιά. 35. Ο γεωργός που την είχε, πήγε μια μέρα να κόψει μούσμουλα, αλλά η μουσμουλιά δεν είχε ούτε ένα μούσμουλο. 36. Τότε ο γεωργός πήρε ανάποδες και πήγε στο καφενείο και πλακώθηκε στα τσίπουρα και στο τάβλι. 37. Μετά, γύρισε στο σπίτι του και κοιμήθηκε. 38. Την επόμενη μέρα ξύπνησε και άρχισε να ασχολείται κανονικά με τις δουλειές του. 39. Πιστεύει κανένας σας ότι αυτός ο γεωργός ήταν αναρχικό και ταραχοποιό στοιχείο? 40. Και όλοι απάντησαν: “Όχι ρε Συντάκο, μόνο ταραχοποιός δεν ήταν”. 41. Και εκείνος τους είπε: “Επομένως, φροντίστε κι εσείς να μη γίνετε σαν εκείνο το γεωργό”. 42. Και εκείνοι εθαύμασαν τις πνευματικές συμβουλές του Συντάκου.

(Την πλήρη μορφή του παραπάνω κειμένου -δηλαδή ολόκληρο το κείμενο, που αποτελείται από 143 κεφάλαια- τη βρήκα σε χειρόγραφο γραμμένο από κάποιο χέρι που έγραφε με το δικό μου γραφικό χαρακτήρα. Το χειρόγραφο ήταν ακουμπισμένο, δήθεν τυχαία, πάνω στο τραπέζι μου.
Δεν μπορώ να εγγυηθώ την ιστορική ορθότητα των αφηγήσεων, πάντως βρίσκω εντυπωσιακές τις ηθικές και πνευματικές αρχές που διέπουν το κείμενο).

Και μια άσχετη εικόνα, λόγω της ημέρας:

ΣΗΚΩ ΧΟΡΕΨΕ ΚΟΥΚΛΙ ΜΟΥ ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ
(Ανιχνεύοντας Ομηρικές, Πυθαγόρειες και Πλατωνικές επιδράσεις στο λαϊκό τραγούδι)

Μέρος Β – Ο Όμηρος κι ο Πλάτωνας τα δυό βουνά μαλώναν...

Είδαμε λοιπόν στο προηγούμενο μέρος (δηλαδή εδώ) την Ομηρική επίδραση στον Στέλιο Καζαντζίδη (και στον μπαρμπα-Γιάννη, βεβαια).
Στην παρούσα συνέχεια, λέω να εξετάσουμε τη σύγχυση στην οποία έχει πέσει το ελληνικό τραγούδι εξαιτίας του αρχαίου φιλόσοφου Πλάτωνα.

Στον πλατωνικό διάλογο "Φαίδων", σε κάποια δόση ο Σωκράτης μιλάει σ' έναν τυπάκο που λεγόταν Σιμμίας, και φέρεται να λέει στον τυπάκο το Σιμμία τα εξής:
"Λογίζεται (σσ: η ψυχή) δε γε που τότε κάλλιστα, όταν αυτήν τούτων μηδέν παραλυπή: μήτε ακοή, μήτε όψις, μήτε αλγηδών, μηδέ τις ηδονή, αλλ' ότι μάλιστα αυτή καθ' αυτήν γίγνηται εώσα χαίρειν το σώμα, και καθ' όσον δύναται μη κοινωνούσα αυτώ μηδ' απτομένη ορέγηται του όντος"

που μέσες-άκρες στη ρεμπέτικη διάλεκτο πάει να πει:

"Η ψυχή την καταβρίσκει στον υπέρτατο βαθμό, όταν δεν έχει τίποτα να την στενοχωρεί: ούτε την ακοή, ούτε την όραση, ούτε τον πόνο, ούτε την ηδονή (!!!) και την καταβρίσκει ακόμα περισσότερο η ψυχή όταν επιτέλους μένει μόνη της, αποχαιρετώντας το σώμα, όταν πλέον είναι σε θέση να μην έχει παρτίδες με το σώμα, όταν μπορεί να μην περιορίζεται από τις αισθήσεις προκειμένου να πλησιάσει το ον (την αλήθεια, την πραγματικότητα, το υπέρτατο ον, το σούπερ-ντούπερ ον) παραχωρώντας τον εαυτό της στο ον".

Όμως, διαπιστώνουμε ότι αυτή η πλατωνική άποψη, έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ομηρική άποψη -όπως την είδαμε στο προηγούμενο μέρος να εκφράζεται με τα λόγια του νεκρού υπερ-ήρωα Αχιλλέα. Ο Αχιλλέας λέει το αντίθετο: Η ψυχή μετά το θάνατο, είναι για τα μπάζα εφόσον δεν έχει σώμα.

Επομένως, παρατηρείται μια αγεφύρωτη μεταθανάτια αντίθεση μεταξύ του Ομήρου και του Πλάτωνα, και μόνο ο Στέλιος Καζαντζίδης καταφέρνει να γεφυρώσει τα αγεφύρωτα, όταν αφήνει κατά μέρος το ομηρικό “Σήκω χόρεψε κουκλί μου” και πιάνει το πλατωνικό

Η ζωή μου όλη είναι ένα τσιγάρο
που δεν το γουστάρω κι όμως το φουμάρω
κι όταν γίνει γόπα κέρασμα στο χάρο
όταν έρθει η ώρα και τονε τρακάρω

Το έχουν αυτό οι μεγάλοι καλλιτέχνες όπως ξανα-είπαμε: Στο έργο τους χωράνε τις πιο αντιθετικές παραμέτρους.

Αντίθετα, οι μικρότερης εμβέλειας καλλιτέχνες, μπερδεύονται άσχημα.
Ενδεικτική περίπτωση αποτελεί το γνωστό ρεμπέτικο με τον τίτλο “Τον Χάρο τον αντάμωσαν”, το οποίο εξιστορεί τη συνάντηση που είχαν 5-6 χασικλήδες με τον Χάροντα. Οι χασικλήδες, δραττόμενοι της ευκαιρίας που τους επαρουσιάσθη άμα τη συναντήσει του Χάροντος, άρχισαν -σε ένα τραγούδι που θυμίζει έντονα πλατωνικό διάλογο- να ερωτούν τον Χάροντα ερωτήσεις καθαρώς πνευματικού και μεταφυσικού περιεχομένου, όπως οι κατωτέρω:


Πες μας βρε Χάρε, να χαρείς το μαύρο σου σκοτάδι:
Βρίσκουν χασίσι? Έχουν λουλά οι βλάμηδες στον Άδη?
Πες μας αν έχουν μπαγλαμά μπουζούκια και γλεντάνε.
Έχουν τεκέδες? Έχουν τσαρδί που παν' και την τραβάνε?
Πες μας αν έχουν γκόμενες μανίτσες και γουστάρουν
τον ναργιλέ να κάνουνε ντουζένι να φουμάρουν.
Πες μας βρε Χάρε να χαρείς: Τι κάνουνε τ' αλάνια?
Βρίσκουν νταμίρα? Έχουν λουλά, γιά κάθουνται χαρμάνια?
Και όσοι μαχαιρώθηκαν και πήγανε στον Άδη
για πές μας: Γιατρευτήκανε ή λιώσαν στο σκοτάδι?
Κι όσοι από καρασεβντά τρελάθηκαν και πάνε
πες μας τους πέρασ' ο νταλγκάς, ή ακόμα αγαπάνε?
Και διάφορες άλλες τέτοιες ερωτήσεις σχετικά με το επέκεινα και με τον διαχωρισμό ψυχής και σώματος.

Είναι εξόχως λογικές οι απορίες που θέτουν στον Χάροντα οι ερωτώντες: Διότι αν τα πράγματα είναι όπως τα περιγράφει ο Όμηρος, τότε αναμφιβόλως οι “βλάμηδες” θα έχουν και εκεί όσα είχαν εδώ. Αν όμως τα πράγματα είναι όπως τα περιγράφει ο θείος Πλάτων, τότε οι “βλάμηδες” θα έχουν χαρμανιάσει άσχημα στην αγκαλιά του όντος...
Αν όμως τα πράγματα είναι όπως τα περιγράφει ο Όμηρος, τότε οι βλάμηδες ναι μεν θα έχουν απ' όλα, όμως ενδέχεται να μην φτιάχνουν κεφάλι με τίποτα... Ενώ αν τα μετά θάνατον πράγματα έχουν μορφή ορφικοπυθαγόρεια, τότε οι βλάμηδες θα έχουν βρει το πιο καλό σταφ και θα 'ναι Αληπασάδες στα Γιάννενα.
Γι' αυτό ρωτάνε οι 5-6 ερωτώντες του τραγουδιού.
Όμως από τα συμφραζόμενα του τραγουδιού, καταλαβαίνουμε πως του Χάρου δύσκολα του παίρνεις απαντήσεις. Ενώ αν συναντούσαν τον Ερμή τον ψυχοπομπό, ο οποίος είναι και Λόγιος Ερμής, υποθέτω βάσιμα ότι θα έπαιρναν περισσότερες απαντήσεις... Ας μείνουμε όμως στο τραγούδι: Μη βγάζοντας άκρη, οι 5-6 ερωτώντες αποφασίζουν να κάνουν το καλό, κι ας πέσει στο γιαλό. Αποχαιρετώντας τον Χάροντα, του λένε (κι εμείς φανταζόμαστε το απορημένο ύφος του Χάροντα όταν του μιλάνε με τόσο φόβο και δέος -επίσης φανταζόμαστε το ύφος, το κλείσιμο του ματιού και τη χειρονομία του χουβαρντά που μιλάει στο Χάρο αποχαιρετώντας τον και του λέει) :

“Πάρε δυο δράμια προυσαλιό και πέντε μυρωδάτο
και δώσε να φουμάρουνε τ' αδέρφια μας κει κάτω.
Κι όσο για τους πρεζάκηδες που χάθηκαν κι εκείνοι,
πάρε να δώσεις και σ' αυτούς λιγάκι κοκαϊνη”

Και υποθέτουμε βάσιμα ότι οι ερωτώντες ναι μεν έφυγαν με ήσυχη τη συνείδηση τους πως έκαναν το καλύτερο για τ' αδέρφια τους, τους βλάμηδες τους, όμως οι μεταφυσικές τους απορίες δεν απαντήθηκαν. Και γι' αυτό υπεύθυνος είναι αποκλειστικά ο Πλάτων!
Διότι, μια χαρά πήγαινε ο Ελληνισμός όσο καιρό ακολουθούσε την ομηρική μεταφυσική: Είχε κάνει τη Μεσόγειο να μοιάζει με λίμνη όπου στις όχθες της καθόντουσαν οι Έλληνες όπως κάθονται στην όχθη μιας λίμνης τα βατράχια -έτσι λέει κάπου ο ίδιος ο Πλάτων.
Τι το θες λοιπόν βρε μπουμπούνα και σκαλίζεις την ομηρική μεταφυσική?
Αντικειμενικώς εισάγεις καινά δαιμόνια, και τσούπ! Θα πλακώσουν οι ανατολίτες με θεωρίες δικές τους περί ψυχής, και τότε καληνύχτα ελληνισμέ.

Διότι ο Πλάτων (ή έστω, ο Σωκράτης), όχι απλώς είχε άλλη άποψη από τον Όμηρο, αλλά το πήγαινε κι ένα βήμα παραπέρα: Στα έργα του Πλάτωνος, έρχεται και επανέρχεται -διατυπωμένη ή εκμαιευμένη από τον Σωκράτη- η ιδέα ότι πρέπει να απαγορευτεί ο Όμηρος.
Τα ομηρικά έπη που εμείς τα θαυμάζουμε ως ύψιστα μεγαλουργήματα, για τον Σωκράτη-Πλάτωνα αποτελούσαν ένα μάτσο ανακρίβειες επικίνδυνες για την κοινωνία και την παλιο-Πολιτεία την πλατωνική.

Ειδικά εκείνη τη σκηνή που περιγράφει ο Όμηρος (στη θ ραψωδία της Οδύσσειας, στίχοι 275 έως 380 -δηλαδή 105 ολόκληροι στίχοι, όχι αστεία...) ότι ο Ήφαιστος έχει πιάσει στα δίχτυα τη γυναίκα του, την Αφροδίτη, αγκαλιά με τον εραστή της τον Άρη, και ειδικότερα τη σκηνή όπου οι άρρενες θεοί μαζεύονται να δουν το παράνομο ζευγάρι πιασμένο στα δίχτυα, και ο Απόλλων σκουντάει τον Ερμή και του λέει “Να σου πω: Θα δεχόσουν να πηδήξεις την Αφροδίτη κι ας ήταν να ζήσεις κι εσύ τη ντροπή που ζει τώρα ο Άρης?” κι ο Ερμής απαντάει γελαστά: “βρε ας ήταν να πηδήξω κι εγώ την Αφροδίτη, και δεν θα κόλωνα σε τέτοιες ντροπές...”, και τέλος πάντων ο μόνος σοβαρός σε όλη τη σκηνή είναι ο πάντοτε σοβαρός Ποσειδώνας, ο οποίος τελικά δίνει και τη λύση του όλου ζητήματος.... ειδικά τη σκηνή αυτή, λοιπόν, ο Πλάτων τη θεωρεί εντελώς περιττό σκουπίδι.
Τη μισεί.
Τη σιχαίνεται.
Του χαλάει τη σούπα -την οποία εν πολλοίς βιώνουμε σήμερα.
Για τον Πλάτωνα-Σωκράτη, αυτοί οι 105 στίχοι της Οδύσσειας πρέπει να ριχτούν στην πυρά.
Και αποφασίζει ο Πλάτων-Σωκράτης, ότι στην ιδανική πολιτεία, η κυκλοφορία των ομηρικών επών θα ήταν αν μη τι άλλο αυστηρά λογοκριμένη (λίγο χειρότερα από τις μέρες μας δηλαδή).

Αλλά κι ένας άλλος μεγάλος αρχαίος φιλόσοφος, ο σκοτεινός Ηράκλειτος, είχε δηλώσει σε κάποια πρες κόνφερανς (ή κάτι τέτοιο) πως πολύ θα γούσταρε να πλακώσει στα χαστούκια τον Όμηρο αλλά και τον Αρχίλοχο.

Οι αρχαίοι, ως μεγάλους ποιητές θεωρούσαν τέσσερις: Όμηρο, Ησίοδο, Πίνδαρο, Αρχίλοχο. Μυστηριωδώς, ο σοφός Ηράκλειτος θέλει να πλακώσει στις μάπες δύο από τους τέσσερις μεγάλους ποιητές. Μπορεί εμείς εδώ να καθόμαστε και να θαυμάζουμε τον Όμηρο, τον Πλάτωνα και τον Αρχίλοχο και τον Ηράκλειτο, και να λέμε πόσο μεγάλοι είναι και οι τέσσερις, και την ίδια στιγμή αυτοί μπορεί να είναι στον Άδη και να παίζουν κλωτσοπατινάδα με λαβές ζίου ζίτσου και χτυπήματα μάι τάι, με τους υπόλοιπους πεθαμένους να είναι γύρω και να βάζουν στοιχήματα ποιός θα νικήσει τελικά...Ή μπορεί και να τα'χουν βρει -δεν ξέρω.

Αυτό που ξέρω είναι ότι γύρω μας υπάρχουν πολλοί ζώντες, οι οποίοι θαυμάζουν εξίσου και τους τέσσερις, θεωρώντας ότι και οι τέσσερις είχαν δίκιο. Πάντως οι ίδιοι όσο ζούσαν μάλλον θα διαφωνούσαν με αυτή την άποψη των συγχρόνων μας.

Πρέπει επίσης, να παρατηρήσουμε ότι καταπώς φαίνεται, ενδέχεται οι ποιητές να είναι σε μια διαρκή κόντρα με τους φιλοσόφους, πράγμα που γίνεται φανερό αν αναλογιστούμε πόσοι φιλόσοφοι υπήρξαν και ποιητές: Μετρημένοι στα δάχτυλα (και περισσεύουν και δάχτυλα, πιθανότατα). Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Αριστοτέλης: ένα ποιηματάκι έγραψε όλο κι όλο, το θρυλικό “Αρετά πολύμοχθε γένει βροτείω θήραμα κάλλιστον βίω κλπ κλπ”, και κόντεψαν να τον κεράσουν κώνειο οι Αθηναίοι που τον είχαν άχτι επειδή ήταν δάσκαλος του καταχτητή τους.

Σου λέει “Μπαγασάκο, τόσα χρόνια ως φιλόσοφος κατάφερνες να ξεγλιστράς με φιλοσοφικά κόλπα... τώρα που την είδες ποιητής, σε στριμώξαμε. Άντε, γιατί μας γαμήσατε οι δύο κορυφαίοι φιλόσοφοι: Ο ένας είχε για μαθητές τους Τριάκοντα τυράννους -συνεργάτες των κατακτητών, ο άλλος το Μεγαλέξαντρο τον κατακτητή μας... τη γαμήσατε τη δημοκρατία μας με τις φιλοσοφίες σας. Πάρτε το χαμπάρι ρε: Η δημοκρατία είναι χαρούμενο πολίτευμα, δεν είναι δημιούργημα της γκλάβας σκυθρωπών στοχαστικών φιλοσόφων αποκομμένων από τη χαρά της ζωής”.
Κι έτσι ο Αριστοτέλης δεν ξανασχολήθηκε με την ποίηση, παρά μόνο ως θεωρητικός της: Έφυγε από την Αθήνα -επειδή το κώνειο δεν ήταν του γούστου του- και πήγε στη Χαλκίδα ν' αγναντεύει τα νερά του Ευρίπου και ν' αναλογίζεται μπας και οι Αθηναίοι έχουν δίκιο που τον σούταραν.

Πάντως εγώ που υπό μίαν έννοια είμαι φιλήσυχος άνθρωπος και δε μ' αρέσουν οι διαμάχες, στη διαμάχη ποιητών και φιλοσόφων τείνω να υποστηρίξω τους ποιητές, για το λόγο ότι αυτοί, τουλάχιστον, έχουν και μια Μούσα στο πλευρό τους να τους εμπνέει. Ενώ δε νομίζω να υπάρχει Μούσα της φιλοσοφίας -ο φιλόσοφος χρησιμοποιεί τη γκλάβα του -αν και όσο είναι γεμάτη. Επομένως, ο φιλόσοφος ενδέχεται να λέει μπούρδες -ο ποιητής, ο αληθινός ποιητής, ποτέ!

Αλλά ας μην ξεφεύγουμε απ' το θέμα μας -το οποίο είναι οι ορφικές, πλατωνικές, ομηρικές και λοιπές επιρροές στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι.

(θα συνεχιστεί)

ΕΞΟΧΟΝ!!!

Εκ του ευλογίου nonews-news.blogspot.com μανθάνω ότι εν όψει της Κυριακής των Βαϊων έλαβε χώραν το εξής σκηνικόν:

Ξαφνικά όρμησαν με τις μοτοσυκλέτες, με αναμμένα τα φώτα, με μεγάλες ταχύτητες, με κορναρίσματα, χειρονομίες και σήματα στους οδηγούς των διερχομένων Ι.Χ. αυτοκινήτων, σαν να επρόκειτο για μια άγρια συμμορία. Σχεδόν όλοι έφεραν πολιτική περιβολή, με κουκούλες και τζάκετ και μόνο αν πρόσεχε κανείς το Ε.Α. στον αριθμό κυκλοφορίας της μοτοσυκλέτας, καταλάβαινε πως επρόκειτο για αστυνομικούς. Όπως μας πληροφόρησαν αναγνώστες μας, που βρίσκονταν, γύρω στις 7 το βράδυ, στην Αττική οδό, στο ύψος των εξόδων Ηρακλείου, Κύμης, Κηφισίας και Περιφερειακής Υμμητού, οι 2.000 μοτοσυκλετιστές είχαν δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα τρόμου. "Μας κορνάριζαν, μας άναβαν τα μεγάλα φώτα, κάποιοι μας έκαναν σήματα να κάτσουμε στην άκρη και κάποιοι άλλοι με ακατανόητα σήματα και χειρονομίες μας έκαναν να τρομάζουμε" , μας γράφουν. Όπως μάθαμε, επρόκειτο πράγματι για 2.000 αστυνομικούς, που είχαν παραλάβει το απόγευμα τις μοτοσυκλέτες από την Αμυγδαλέζα και διήλθαν στη συνέχεια από την Αττική οδό. Πρόκειται για τις ομάδες που θα αναλάβουν αυτές τις μέρες την αστυνόμευση της πρωτεύουσας.

Τώρα τι σχέση έχει η Κυριακή των Βαϊων, η θρυλική Palm Sunday?
Ε, δεν ξέρω, έτσι μου'ρθε και το'γραψα, μάλλον παρασυρμένος από αυτή την εκπληκτική απόκρυφη εικόνα που αλίευσα εκ του εξαιρέτου ευλογίου LOL GOD:

ΔΥΟ “ΛΥΤΑ” ΕΓΓΡΑΦΑ
εν είδει αφιερώματος στην 25η Μαρτίου

Βρισκόμαστε στο 1822. Οι Έλληνες έχουν ξεσηκωθεί, προσπαθούν να βρουν έσοδα για τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα τους, και όπως πάντα σ' αυτές τις περιπτώσεις, κάποιοι καραδοκούν να τα κονομήσουν. Στις 26 Μαρτίου 1822, οι έφοροι των Θηβών στέλνουν επιστολή προς το βουλευτή θηβών Σωτήριο Μπακάλη, όπου του εξηγούν τη φτώχεια της περιοχής τους που δεν της έχουν μείνει και πολλά οικονομικά αποθέματα να συνεισφέρει στον αγώνα. Το δεύτερο μισό της επιστολής των εφόρων, λέει:

“Εγράψαμεν και τη υπερτάτη Βουλή έν γράμμα, διά το ηκτιζάμι του Ταραμαργιού, όπου είχαν πέρσυ πάρη ο Χατζή Μελάτη Γιάννης και ο του οσίου Μελετίου ηγούμενος καθώς το ηξεύρητε πολλά καλά και μόνος σου. Αυτοί πέρνοντές το από τον εδώ εξουσιάζοντα Τούρκον, έδωσαν τότε εις αυτόν μερικά γρόσσια, μα πόσα δεν ιξεύρομεν. Τώρα δε με αυτά μόνον τα δωθέντα γρόσσια υπερασπίζονται και τραβούν να πάρουν τον συναχθέντα καρπόν του Νταραμαργιού, το οποίον δεν πρέπει να αφήσωμεν ημείς να γίνη, και μάλιστα εν ώ έχομεν μεγαλοτάτην ένδειαν από στάρι, και αυτοί με τα ολίγα εκείνα γρόσσια όπου έχουν δώσει να πάρουν, οπού είναι συναγμένα σιταρίου κιλά 440 και χωριστά το κριθάρι. Είναι άπρεπον. Και με αυτό ημείς γινόμεθα ηνταρέ εις τας κατεπείγουσας ανάγκας. Διά τούτο λοιπόν αναφέραμεν και προς την Υπερτάτην Βουλήν οπού να τους προστάξη επιτρέπουσα να παραιτηθούν από αυτό το ηκτιζάμι, και να ειπούν κατά Θεόν τα γρόσια οπού έχουν δώσει, να τους τα δώσωμεν, ομού και αν ευρεθή εύλογον και το διάφορόν τους και να πάρωμεν το σιτάρι και κριθάρι εις το βιλιαέτι διά να προσθασθώμεν, και να έχη τέλος πάντων η επαρχία μας αυτήν την ολίγην συνεισφοράν και διάφορον του ηκτιζαμιού και όχι οι Κουντουργιώται. Όθεν ιδού οπού έρχεται ο ίδιος Αναγνώστης Φαρμάκης, παρά του οποίου πληροφορήσθε πλατύτερον τα πάντα. Διό να πασχίσης όσον δυνατόν να ομιλήσης διά αυτήν την υπόθεσιν, ομού και διά κάθε άλλην της πατρίδος αναγκαίαν υπόθεσιν.”

Ο βουλευτής, προωθεί την επιστολή στον αρμόδιο υπουργό (μινίστρο) των εσωτερικών, με την εξής σημείωση:

“Βλέποντας τα γράμματα οπού σου στέλνο είναι από την θήβα να τα παραστήσης εις την Υπερτάτην Βουλήν το σπαηλίκι του Ταραμαργιού το έκαμε ζάπει ο ηγούμενος του Αγίου Μελετίου και ο ηγούμενος λέει το αγόρασε και το χοργιό λέει δεν το'χει αγορασμένο και σου έχω ρετζά να μηλήσοις εις την Υπερτάτην Βουλήν να το δώση ο ηγούμενος του Αγίου Μελετίου εις την πολητείαν μας οπού έχει έληψη και καταλαμβένης από τα γραφούμενα”.

Δυστυχώς μου λείπει ο επόμενος τόμος και δεν ξέρω τη συνέχεια της υποθέσεως. Ιδέα άλλωστε δεν έχω που στην ευχή πέφτει το “ηκτιζάμι του Ταραμαργιού” ή έστω το “σπαηλίκι του Ταραμαργιού”. Υποθέτω ότι είναι κάπου στη Θήβα.
Αναρωτιέμαι σε τίνος την ιδιοκτησία πέρασε τελικά. Υποψιάζομαι βέβαια, αλλά θα ήθελα να το επιβεβαιώσω κιόλας...

Πιο απλή μοιάζει μια άλλη υπόθεση: Μια “μαρτυρική κατάθεση για κλοπή χρημάτων” που στέλνουν στην πρώτη Βουλή της ελεύθερης Ελλάδας οι έφοροι του Πραστού στις 20 Μαίου 1822.
Το κείμενο έχει ως εξής:

“Μαρτυρική κατάθεση για κλοπή χρημάτων
Ίσον μαρτυρικού των εφόρων Πραστού εσφραγισμένο με την βούλα της κοινότης και με τας ιδίας υπογραφάς των.
Εφορία Πραστού. Παρόντων όλων των εφόρων έρευνα της καλογραίας του Μοναστηρίου του Εγκληστουρίου περί της κλοπής των δύο χιλιάδων ταλάρων οπού παρά του οσπητίου του Δημητρίου Χ''Κώστα εκλάπησαν. Ένδον της καγκελαρίας τη 20ή Μαϊου 1822.
Ύστερον από τόσας έρευνας οπού επί καγγελαρίας και κατά μέρος εξ αυτής έγινον, η οποία πάντοτε έλεγεν τα κάτωθεν, ομοίως και σήμερον προς το εσπέρας φέροντες αυτήν επί τη ώδε καγγελαρία εν φόβω θεού είπεν ότι: Εις το μοναστήρι ώντας με έδειξεν ο ηγούμενος μίαν σακούλαν με τάλαρα λέγωντάς μου ότι αυτό το εμμανέτι με το έστειλεν η Ευφροσύνη, δούλη του Δημήτρη Χ''Κώστα από το Λενίδι. Εγώ του είπα ότι: Δεν είναι καλό αυτό που έκαμες, και ότι εγώ ανέτελη να είμαι και δεν ανακατώνομαι εις παρόμοια. Και αυτός με λέγει ότι: Το ζεγκέλι να σε βάλουν εις το στόμα, να μην μαρτηρίσης ούτε να ειπής τίποτας και να κοιτάζης την δουλείαν σου. Ώντας εις φυλακήν εδώ η καλογραία έδοσεν την ιδίαν μαρτυρίαν και ούτως εβλήθη και ο ηγούμενος εις φυλακήν. Και τότε λέγει της καλογραίας: Μην είπες τίποτες; Και αυτή του λέγει ότι: Τα είπα. Τότε της λέγει: Πήγαινε και πάσχισε να ψεύσης εκείνο οπού είπες. Εισέτι προ ημερών ώντας εδώ ο ηγούμενος επήρε τον ημέτερον αστυνόμον και επήγεν εις την καλογραίαν και της λέγει: Τι σου είπα εγώ και πότε σου έδειξα τάλαρα; Και αυτή λέγει: Δόστα τα έρημα, δόστα. Και ο ηγούμενος λέγει ότι: Δεν με ζητούν μόνον χίλια τάλαρα, αλλά με γυρεύουν πολλά και που να τα εύρω τόσα πουγγιά άσπρα. Ούτως λέγει η καλογραία με θεόν μου με ψυχήν μου εις τούτον τον κόσμον και εις τον άλλον. Ούτως ηκούσαμεν σήμερον εκ στόματος αυτής εν βάρει της ημών συνειδήσεως και υποσημειούμεθα.

Μανώλης Χ(ατζής)
Αναγνώστης Τροχάνης
Χ''Γιάννης Οικονόμου
Χ''Νικόλαος Μπεκίρος
Κώνστας Χ''Παναγιώτου

Τα αποσπάσματα είναι από τα “Αρχεία της ελληνικής παλιγγενεσίας 1821-1832”, “Λυτά Έγγραφα Α' και Β' Βουλευτικής περιόδου”, τόμος Έβδομος, Μέρος Α-Β: Πελοπόννησος, Στερεά Ελλάς, Νήσοι.
Έκδοση της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα 2001.

Τελειώνοντας αυτό το μικρό αφιέρωμα στην εθνική επέτειο, μην ξεχάσω να σε στείλω, φιλόπατρι αναγνώστη μου, να επισκεφτείς και το ευλόγιον του Φώντα, για να διαβάσεις κι εκεί μια άλλη πτυχή του νεοελληνικού οικονομικού θαύματος!

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ

Εντάξει, να σχολιάσω την προκήρυξη των ατόμων που αυτοπροσδιορίζονται ως κατά τη γνώμη τους επαναστάτες.
Αλλά τι να σχολιάσω?

“Το νέο αντάρτικο πόλης, οργανωμένο με αντιεξουσιαστικές υποδομές, με έντονη αντικοινωνική κριτική”.

Την τρέλα μου μέσα, τι να σχολιάσω όταν τα άτομα μπερδεύουν τις δομές με τις υποδομές (πάλι καλά που δεν ανακατεύουν και τις οικοδομές), όταν τα άτομα μπερδεύουν την κοινωνική κριτική και την αντικοινωνική κριτική?
Άστα να πάνε στο διάολο. Αναρωτιέμαι πως στα κομμάτια συνεννοούνται στους κύκλους τους. Πάντως σε διάλεξή τους δεν θα πήγαινα, αλλά θα έκανα απέξω απεργία πείνας με το αίτημα “ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ”.

“Δεν έχουμε καμία de facto συμπάθεια ή αντιπάθεια σε άτομα λόγο μόνο της φυλής ή της ταξικής τους θέσης. Τα κριτήρια που καθορίζουν τον επαναστάτη είναι η αντίληψη και η συνείδηση του, οι επιλογές και οι αρνήσεις του και τέλος η συνολική ρήξη με το σύστημα. Έτσι οι ατομικές επιλογές που καθορίζεις εσύ και όχι απαρχαιωμένοι συστημικοί διαχωρισμοί σε κάνουν αυτό που θέλεις να γίνεις”.

Τι να σχολιάσω δηλαδή? Να σχολιάσω ομορφιές σαν την παραπάνω? Όπου -χωρίς να το καταλαβαίνουν- τα άτομα κηρύσσουν το τέλος του ταξικού πολέμου?
(Πράγμα ενδεχομένως λογικό: πιθανότατα ο ταξικός πόλεμος δεν τους πολυσυμφέρει ταξικά, διότι μπορεί να γίνει καμιά στραβή και να νικήσει η εργατική τάξη... Ίσως).
Τι να σχολιάσω δηλαδή? Τον ιδεαλισμό που έχουν μέσα στην κεφάλα τους, ο οποίος τους κάνει να πιστεύουν ότι ο επαναστάτης “είδε το φως το αληθινό”, ότι ο επαναστάτης είχε “θεία επιφοίτηση” και γι' αυτό έγινε επαναστάτης? Επομένως οι επαναστάτες είναι και θα είναι λίγοι και εκλεκτοί, με ανεπτυγμένη συνείδηση που την απέκτησε με μυστηριακό τρόπο και παπαριές μαρίτσα μου?
Πλάκα κάνουμε? Αυτές τις αηδίες να σχολιάσω?

“Ο δήθεν αντικαθεστωτικός χαρακτήρας της Χρυσής Αυγής ξεχάστηκε γρήγορα χάριν αυτών των φιλοδοξιών και μετατράπηκε σε ένα καθαρά νόμιμο πολιτικό κόμμα, όπως τους αρέσει να αυτοπροσδιορίζονται χωρίς ίχνος ντροπής και να συμμετέχουν στο εκλογικό πανηγύρι”.

Τι να σχολιάσω, γαμώ την καταδίκη μου?
Ότι στα μυαλά των ατόμων που θεωρούν τους εαυτούς τους επαναστάτες, υπήρχε -έστω και μία στο εκατομμύριο- περίπτωση η Χρυσή Αυγή να είναι μια αντικαθεστωτική οργάνωση?
Ότι στα μάτια τους (και στην κεφάλα τους) η Χρυσή Αυγή για το μόνο που πρέπει να ντρέπεται είναι το ότι συμμετέχει στις εκλογές?
Ότι στα μάτια και στην κεφάλα τους ο ναζισμός φαντάζει σαν αντικαθεστωτική ιδεολογία?
Ότι νιώθουν συγγενείς -προδομένοι συγγενείς- των βούρλων της Χρυσής Αυγής?
Ότι δεν έχουν καν σκεφτεί “τι στον πούτσο είναι ο ναζισμός”?

“Το τελευταίο χρονικό διάστημα εμφανίστηκε μια νέα τάση εκτός Χρυσής Αυγής, σαφώς υποδεέστερη από άποψη δυναμικής, η οποία προσπάθησε να αποτάξει τον παρακρατικό χαρακτήρα που έχει προσδοθεί λόγω της Χρυσής Αυγής στον ακροδεξιό χώρο. Οικειοποιούνται συνθήματα και έως ένα μικρό βαθμό πρακτικές του τρόπου δράσης αναρχικών και αντιεξουσιαστών προτάσσοντας ένα είδος εθνικιστικής αυτονομίας. Η φαινομενικά “τίμιων” προθέσεων κίνηση σε σύντομο χρονικό διάστημα αυτοαναιρέθηκε με τον πιο καταφανή τρόπο”.

Τι να σχολιάσω χωρίς να ξεράσω?
Το ότι δηλώνουν ανοιχτά και φανερά συγγενείς με ένα (υποθετικό) μελλοντικό ρεύμα εθνικιστικής αυτονομίας -αρκεί να είναι “τίμιων προθέσεων”?
Πως να σχολιάσω την ειλικρίνεια των ατόμων κι αυτά που ομολογούν χωρίς να το θέλουν?
Πως να σχολιάσω όσα ομολογούν ξετσίπωτα?
Και τι να σχολιάσω, γαμώ την καταδίκη μου? Να σχολιάσω το παρακάτω απόσπασμα, όπου -με απόλυτη σαφήνεια- διατρανώνουν ότι κάτι πίνουν και δε μας δίνουν?
Να, αν δε με πιστεύεις, καλέ μου αναγνώστη, διάβασε μόνος σου:

“Ακόμα και να εμφανιστούν στο μέλλον εθνικοσοσιαλιστές απαλλαγμένοι από παρακρατικό έλεγχο και με αντικαθεστωτικό χαρακτήρα, οι διαφορές μας μαζί τους θα παραμείνουν μεγάλες. Το βασικό χαρακτηριστικό της ιδεολογίας τους ,παραμένει η αναγνώριση σαν επαναστατικό υποκείμενο κομματιών της κοινωνίας με μοναδική σύνδεση μεταξύ τους την κοινή φυλετική καταγωγή. Κριτήριο που θυμίζει την εξίσου άτοπη υπαγωγή του προλεταριάτου, λόγω μιας δήθεν ταξικής συνείδησης, ως το ιδανικό επαναστατικό υποκείμενο. Αυτές οι απόψεις είτε για φυλές είτε για προλετάριους , είναι άκαιρες στις πολυφυλετικές κοινωνίες του 21ου αιώνα.Σήμερα η εργασιακή ανέλιξη και η επαγγελματική “επιτυχία” είναι η νέα “θρησκεία” που έχει οπαδούς σε όλες τις εθνικότητες και σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Έτσι ανεξαρτήτως φυλετικής και ταξικής καταγωγής μπορεί να είσαι δουλοπρεπής και υποτακτικός ή αρνητής και επαναστάτης. Οι σύντροφοι και οι εχθροί μας ανήκουν σε όλες τις φυλές και σε όλες τις τάξεις”.

Σύντροφε βιομήχανε, ακούς?
Εσύ σύντροφε τραπεζίτη και μεγαλοχρηματιστή, ακούς?
Άκου κι εσύ σύντροφε εφοπλιστή.
Γίνε αρνητής και επαναστάτης, κι όλα θα πάνε καλά.
Τα παιδιά το λένε καθαρά: Οι σύντροφοί τους ανήκουν σε όλες τις τάξεις, διότι η κοινωνία σήμερα είναι πολυφυλετική. Γάμα τα δηλαδή...
Κάτι τέτοια διάβαζε ο Μαρξ και πέθανε, μη αντέχοντας να διαβάζει μαλακίες...

Η μεγαλύτερη εξυπνάδα του μικροαστού, είναι ότι προσπαθεί να βάλει στο επίκεντρο όλους τους άλλους (ανεξαρτήτως τάξης) μπας και μπορέσει να μπει κι ο ίδιος στο επίκεντρο.
Βράσε ρύζι. Ό,τι να'ναι. Όλοι οι καλοί χωράνε.
Αλλά ο μικροαστός ξέρει ότι ΔΕ ΜΠΟΡΕΙ να μπει στο επίκεντρο, δεν έχει πρόταση, δεν έχει σενάριο. Και τρελαίνεται. Και μισεί τους πάντες. Και το μίσος του το ονομάζει επανάσταση.
Είναι για γέλια.

“Επιθυμούμε την καταστροφή κάθε φυλακής γιατί θεωρούμε ότι η αυτοδικία είναι κομμάτι των επαναστατικών πρακτικών”.

Ω θεοί, τι όμορφο κοινωνικό όραμα! Τι μεγαλειώδες! Τι εμπνευσμένο!
Αυτοδικία παντού -το όραμα που αναμένεται να συγκλονίσει γενιές και γενιές!
Ο μικροαστός, στριμωγμένος από παντού, τα παίζει όλα για όλα: όντας χαμένος από χέρι, ονειρεύεται την επιστροφή στο δίκαιο του ισχυρότερου, με την ελπίδα ότι ίσως κάποτε να είναι με τους ισχυρότερους μπας και βρει το δίκιο του.

Τι τραβάμε κι εμείς οι χορεύτριες, μάγκα μου...
Ακούς εκεί να σχολιάσω... Ουδέν σχόλιον. Δεν αξίζει τον κόπο να σχολιάσω ιδεαλιστικές μαλακίες εκφρασμένες στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι αιώνες πέρασαν, οι ιδεαλιστικές μαλακίες των μικροαστών έμειναν, ως δικλείδα ασφαλείας του συστήματος σε καιρούς κρίσης. Και να μερικοί από τους κληρονόμους των ιδεαλιστικών μαλακιών.
Τι άλλο να σχολιάσω.

Άντε, το πολύ να υπενθυμίσω τα λόγια του Ρώσου επαναστάτη με την εκνευριστική μουτράκλα:
“ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΧΩΡΙΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ”.
Ήτοι, αν δε γνωρίζεις για ποιό λόγο επαναστάτησες κυρ επαναστάτη, κι αν δε γνωρίζεις ενάντια σε τι στον πούτσο επαναστάτησες, κι αν δε γνωρίζεις (στο περίπου, έστω) τι ονειρεύεσαι να συμβεί αν με το καλό πετύχει η επανάστασή σου... Κι αν δε γνωρίζεις πως και πότε αλλάζει η κοινωνία, κι αν δε γνωρίζεις πως λειτουργεί η φύση... . Τότε άστα να πάνε στο διάολο: Αδίκως θα πάρεις κόσμο στο λαιμό σου κι είναι κρίμα.

Τεσπα, για όποιον έχει ώρα για σκότωμα, οι τελευταίες μεγαλοφυείς απόψεις των ατόμων που αυτοχαρακτηρίζονται ως κατά τη γνώμη τους επαναστάτες, τερορίστες και τα μυαλά στο σέϊκερ, υπάρχουν στο διαδίκτυο -ενδεικτικά εδώ.


(Και μην ακούσω αυτό που ακούω όλο και συχνότερα, ότι δηλαδή “χρειάζονται κι αυτά για να σφίγγουν λίγο οι κώλοι”. Διότι εδώ ο κόσμος καίγεται, οπότε το ζήτημα δεν είναι το αν είναι σφιχτοί οι χαλαροί οι κώλοι, το ζήτημα είναι μπας και γίνει κάτι με τον κόσμο που καίγεται. Έτσι το βλέπω και το να σφίξουν οι κώλοι δε με αφορά -όλη η κατάσταση γύρω μας είναι κώλος, οπότε το να σφίξει κι άλλο ή όχι, δεν πρόκειται να με ενθουσιάσει).

ΤΙΤΛΟΙ

Δεν ξέρω βρε αναγνώστη μου πως διάολο μου έχει συμβεί αυτό το κακό, πάντως τώρα που το σκέφτομαι, διαπιστώνω ότι εδώ και ενάμισι χρόνο καταφέρνω και επιβιώνω χωρίς τηλεόραση!
Σ' αυτό τον ενάμισι χρόνο, μόνο καμιά εικοσαριά ματσάκια έχω παρακολουθήσει τηλεοπτικώς (από δω κι από κει), συν καμιά δεκαριά δελτία ειδήσεων και κάτι ψιλά μεσημεριανάδικα.
Βολεύομαι με ραδιοφωνική ενημέρωση -τρίχες δηλαδή, μόνο “στο κόκκινο” ακούω κι αυτό μεχρι να μεσημεριάσει.
Τα περίπτερα μ' έχουν χάσει -μόνο για καπνό τα επισκέπτομαι- μιας κι οι εφημερίδες που διαβάζω ως επί το πλείστον δεν πουλιούνται στα περίπτερα (οκέϋ, τώρα τελευταία αγοράζω και τον Δρόμο).

Όπως καταλαβαίνεις, για την ενημέρωσή μου εμπιστεύομαι το ίντερνετ.
Ωστόσο, όποτε περνάω από περίπτερο ή ψιλικατζίδικο με απλωμένες εφημερίδες, κάθομαι και χαζεύω τους τίτλους. Έχουν την πλάκα τους.

Τώρα τελευταία λοιπόν, με αφορμή την οικονομική κρίση, διαπιστώνω ότι οι τίτλοι των πολιτικών εφημερίδων τείνουν να πλησιάσουν τη νοοτροπία των τίτλων που έχουν οι αθλητικές εφημερίδες το καλοκαίρι:

Στις 12 Ιουλίου, ας πούμε, βγαίνει μια αθλητική με τίτλο: Ο ΘΡΥΛΟΣ ΧΤΥΠΑΕΙ ΓΡΥΛΩΦ!!!
Την επόμενη μέρα, ο τίτλος (μεταλλαγμένος) υπάρχει και στις υπόλοιπες αθλητικές:
“Τι θέλουν οι Ρώσοι για τον Γρύλωφ” λέει η μία,
“Πότε έρχεται ο Γρύλωφ” λέει η άλλη,
“Παιχταράς ο Γρύλωφ” λέει μια τρίτη.
Τη μεθεπόμενη, 14 Ιουλίου, αρχίζουν οι αναλύσεις:
“Ποιός είναι ο Γρύλωφ” λέει η μία,
“Νέος Μαραντόνα ο Γρύλωφ” λέει η άλλη,
“Λεμονής: Το 10 το καλό ο Γρύλωφ” λέει μια άλλη.
Στις 15 Ιουλίου κανένα πρωτοσέλιδο δε μιλάει για το Γρύλωφ.
Στις 16, αρχίζουν οι μουρμούρικοι τίτλοι:
“Που σκαλώνει του Γρύλωφ” εξηγεί η μία,
“Σφήνα η Άντερλεχτ για Γρύλωφ” λέει μια άλλη,
“Μόλις 50 εκατομμύρια χωρίζουν το Γρύλωφ από τον Ολυμπιακό” αποκαλύπτει μια τρίτη.
Στις 17 Ιουλίου, όλες οι αθλητικές έχουν την πρωτοσέλιδη είδηση:
“Μαλαπέρδα παίρνει ο Θρύλος!!!” λέει η μία,
“Στο λιμάνι ο στράϊκερ της Αναγέννησης Φιλατρών Μαλαπέρδας” λέει μια άλλη,
“Κόκκινος ο Μαλαπέρδας” λέει μια τρίτη,
και όλες σε μια εσωτερική σελίδα (κάπου ανάμεσα σε διαφημίσεις στριπτιζάδικων) έχουν την είδηση ότι τελικά ο γρύλωφ υπέγραψε στη Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ έναντι του ευτελούς ποσού των 3,6 δισεκατομμυρίων.

Τα διαβάζει ο αγνός φίλαθλος και μονολογεί “βρε δε γαμιέστε εσείς κι ο Γρύλωφ σας...”

Παρατηρώ λοιπόν ότι τελευταία οι πολιτικές εφημερίδες έχουν αποχτήσει τη νοοτροπία να έχουν τίτλους εμπνεόμενους από τις καλοκαιρινές αθλητικές. Μέρκελ, Σαρκοζί, Ομπάμα και κάτι άλλοι παιχταράδες, αναμένεται να ενισχύσουν την ελληνική οικονομία, αλλά το θέμα πάει από διάψευση σε διάψευση.
Ως εκ τούτου, φίλαθλε αναγνώστη μου, μπορείς να είσαι σίγουρος ότι οσονούπω επίκειται ο τίτλος:
“Μαλαπέρδα παίρνει η Ελλάδα!”

ΚΑΓΚΕΛΑΡΙΟΣ ΣΥΝΤ

Παλιά που πήγαινα στον παλιό ιππόδρομο, την αράζαμε με τους άλλους ομόσταυλους στο κάγκελο, ως εκ τούτου αλληλοπροσεφωνούμεθα “καγκελάριοι”. Ύστερα τα οικονομικά μου άρχισαν να σταθεροποιούνται στην κατάσταση που γνωρίζουν όσοι με γνωρίζουν (περίπου τρία πατώματα κάτω από το επίσημο επίπεδο φτώχειας, δηλαδή), μεταφέρθηκε και ο ιππόδρομος τρία στενά πιο πέρα από του διαόλου τη μάνα, οπότε σταμάτησα να πηγαίνω και είχα αρκετό καιρό να νιώσω καγκελάριος.
Μέχρι χτες.
Χτες ξανάνιωσα καγκελάριος, άσε που μπήκα και στην ψυχολογία της εν καγκελαρία συναδέλφου Άνγκελας Μέρκελ.
Η φάση έγινε απλά: Εκεί που καθόμασταν και λιαζόμασταν γευόμενοι φραπεδιά κάπου κεντρικά, μας πλησίασε ένα τζάνκι. Μας κοίταξε διερευνητικά και με ύφος Παπανδρέου (του τρίτου του μακρύτερου) απευθύνθηκε σε μένα, εκθέτοντάς μου το δημοσιονομικό του πρόβλημα: “Φιλαράκο, έχεις κάνα ψιλό να γίνω?”
Κοιταχτήκαμε με τους υπόλοιπους, κάνοντας ένα νοηματικό Εκοφίν, μια συνοδο κορυφής με νοήματα και αποφασίσαμε ότι ο μάγκας θα έπρεπε να κάνει διαρθρωτικές αλλαγές στη ζωή του προκειμένου να εξασφαλίσει την οικονομική μας στήριξη, αλλιώς όσα κι αν του δίναμε, θα έπεφταν σε μια χοάνη των κερδοσκόπων της ματαιότητας και θα πήγαιναν χαμένα. Αποφασίσαμε να τηρήσουμε αυστηρή στάση, πράγμα που του το ξεκαθάρισε ένας στην παρέα που φατσικά έμοιαζε κάπως με τον Σαρκοζί, μιλώντας ως εκπρόσωπος της Μπούντεσμπανκ ένα πράμα.
Ο τζάνκης ατάραχος, απευθύνθηκε πάλι σε μένα, πιθανόν αναγνωρίζοντας την καγκελαριακή μου ιδιότητα του άφραγκου καγκελάριου και μου είπε κάτι σε στυλ “καλά, από τους άλλους δεν περίμενα τίποτα... τέλος πάντων, σ' ευχαριστώ για την πολιτική στήριξη που μου παρείχες”. Και με ύφος Έλληνα πρωθυπουργού, απήλθεν άπρακτος και προχώρησε προς την επόμενη παρέα.

Εύχομαι να μην πέσει ο ταλαίπωρος στα νύχια του Διεθνούς νομισματικού πρεζοταμείου, του οποίου -όπως αργότερα πληροφορήθηκα από αυτήν εδώ την είδηση- μερικά εν Θεσσαλονίκη γκόλντεν μπόϊς συνελήφθησαν επί το έργον... Και ως γνωστόν, η παροιμία λέει “όταν δεις έναν, ψάξε για τον δεύτερο”... επομένως, νηφάλιε αναγνώστη μου, φαντάσου για πόσους πρέπει να ψάξεις όταν δεις δύο-τρεις. Μακάρι να μην πέσει στα νύχια τους ο ταλαίπωρος νεαρός, αν και βέβαια είτε είναι εξαρτημένος έτσι είτε είναι εξαρτημένος γιουβέτσι, η εξάρτηση πάντα είναι εξάρτηση. Απλά μερικές μορφές της είναι το άκρον άωτον του εξευτελισμού.

ΥΠΟ ΕΡΓΟΝ

ΜΑΡΜΑΙΡΕΙ ΔΕ ΜΕΓΑΣ ΔΟΜΟΣ
ΧΑΛΚΩΙ, ΠΑΙΣΑ Δ' ΑΡΗΙ ΚΕΚΟΣΜΗΤΑΙ ΣΤΕΓΑ
ΛΑΜΠΡΑΙΣΙΝ ΚΥΝΙΑΙΣΙ, ΚΑΤ
ΤΑΝ ΛΕΥΚΟΙ ΚΑΤΕΠΕΡΘΕΝ ΙΠΠΙΟΙ ΛΟΦΟΙ
ΝΕΥΟΙΣΙΝ, ΚΕΦΑΛΑΙΣΙΝ ΑΝΔΡΩΝ ΑΓΑΛΜΑΤΑ.
ΧΑΛΚΙΑΙ ΔΕ ΠΑΣΣΑΛΟΙΣ
ΚΡΥΠΤΟΙΣΙΝ ΠΕΡΙΚΕΙΜΕΝΑΙ
ΛΑΜΠΡΑΙ ΚΝΑΜΙΔΕΣ, ΑΡΚΟΣ ΙΣΧΥΡΩ ΒΕΛΕΟΣ,
ΘΟΡΡΑΚΕΣ ΤΕ ΝΕΩ ΛΙΝΩ
ΚΟΙΛΑΙ ΤΕ ΚΑΤ ΑΣΠΙΔΕΣ ΒΕΒΛΗΜΕΝΑΙ.
ΠΑΡ ΔΕ ΧΑΛΚΙΔΙΚΑΙ ΣΠΑΘΑΙ,
ΠΑΡ ΔΕ ΖΩΜΑΤΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΚΥΠΑΣΣΙΔΕΣ.
ΤΩΝ ΟΥΚ ΕΣΤΙ ΛΑΘΕΣΘ', ΕΠΕΙ ΔΗ
ΠΡΩΤΙΣΘ' ΥΠΟ ΕΡΓΟΝ ΕΣΤΑΜΕΝ ΤΟΔΕ

που πα να πει

Λάμπει η μεγάλη αίθουσα
από χάλκινα όπλα. Όλη η στέγη έχει στολιστεί για χάρη του Άρη
με λαμπρές περικεφαλαίες.
Από την κορυφή τους λευκές φούντες από αλογότριχες
γέρνουν προς τα κάτω, στις κεφαλές των ανδρών
όμορφα στολίδια, καμωμένες από χαλκό,
τοποθετημένες ολόγυρα, κρύβουν ξυλόκαρφα
οι ωραίες περικνημίδες, αμυντήριο όπλο για χτύπημα ισχυρό
κι ακόμα θώρακες από καινούργιο λινό ύφασμα
και κοίλες ασπίδες αφημένες κατά γης.
Δίπλα χαλκιδικές σπάθες
και πολλές περισκελίδες και χιτώνες κοντοί.
Αυτά δεν είναι δυνστόν να τα ξεχάσουμε, αφού
τώρα πια αναλάβαμε αυτό τον αγώνα.

Αλκαίος φίλε αναγνώστη. Από τη Λέσβο. Σύγχρονος της Σαπφούς και του Πιττακού -με τον οποίο πάντως ήταν πολιτικοί αντίπαλοι. Το ανωτέρω ποίημα ανήκει στα “στασιωτικά” του ποιήματα, τα οποία είναι ό,τι η λέξη “στασιωτικά” εννοεί.

“Από την περιγραφή των όπλων εικάζεται από τους μελετητές ότι το ποίημα γράφτηκε στις παραμονές κάποιας μάχης...
...Από την περιγραφή απουσιάζουν τελείως τα “τηλέμαχα όπλα”. Το πρόσεξαν αυτό ήδη οι φιλόλογοι και δίνουν τη δική τους ερμηνεία. Αν πράγματι έλειπαν απ' την αίθουσα τα τηλέμαχα όπλα ή πρόκειται για έναν ποιητικό τρόπο προβολής της πολεμικής αρετής του ίδιου του ποιητή, που προτιμά να μάχεται “εκ του συστάδην”, στήθος με στήθος, με μόνο φονικό όπλο τη χαλκιδική σπάθα του, μόνο να το εικάσουμε μπορούμε. Το βέβαιο είναι ότι ο ποιητής είναι άνδρας του “έργου”, νέος γεμάτος ορμή, ανήσυχος και δραστήριος. Κάνει λόγο για τον δικό του οπλισμό, που τον κοιτάζει με χαρά και διάθεση αγωνιστική. Αφού το περιεργάσθηκε είναι έτοιμος να φορέσει και πάλι την πανοπλία του, συνεπής προς τον αγώνα που έχει αναλάβει μαζί με άλλους. Έτσι έζησε ο Αλκαίος: Παρών στην επικαιρότητα και συμμέτοχος σε σημαντικές στιγμές της πόλης του”.

(Η τελευταία παράγραφος, όπως και η μετάφραση του ποιήματος, είναι του Ιωάννη Μπάρμπα, από το βιβλίο του “Λυρική ποίηση – Λυρικών λόγος και ιστορική πράξη” των εκδόσεων “Ζήτρος”).

ΑΜΠΟΥΓΚΡΑΪΜΠΕΙΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Α, τι ωραία, καλέ μου αναγνώστη!
Σαν σήμερα, 20 Μαρτίου του 2003, ξεκίνησε η Γκουαντανάμειος Δημοκρατία να εξάγεται εις το μακρινό και εξωτικό Ιράκ. Εξαχθείσα δε εκεί, ρίζωσε για τα καλά (όπως όλοι γνωρίζομεν) μετεξελιχθείσα εις Αμπουγκραϊμπειον Δημοκρατίαν!

Ελπίζω, καλέ μου αναγνώστη, να μην ανήκεις σε εκείνους εκεί τους οπισθοδρομικούς που ισχυρίζονται (με περίσσιο θράσος) ότι "εκεί που τα ΑμπουΓκραϊμπ γίνονται ο νόμος τους, η αντίσταση γίνεται το καθήκον μας".
Ελπίζω να ανήκεις σε εμάς, τους δυτικόφρονες προοδευτικούς, που θεωρούμε τη σημερινή επέτειο ως μια ευτυχή ημέρα η οποία μας γιομίζει χαρά!
Weapons of mass destruction μπορεί να μη βρήκαμε στο Ιράκ, αλλά δημιουργήσαμε ένα mass destruction δημοκρατικού τύπου, να γλύφεις τα δάχτυλά σου!
Δεν ξέρω προς τα που θα συνεχιστεί η επέλαση της δημοκρατίας μας, ξέρω όμως -εμπνεόμενος από τη σημερινή επέτειο- ότι η δημοκρατία μας θα επιβληθεί παντού με σιδερένια πυγμή! Όλη η γη θα γεμίσει Γκουανταναμο και Αμπου Γκραϊμπ και Μακντόναλντς, και όλοι θα περνάμε καλά κι αυτοί καλύτερα.

ΚΟΙΜΗΘΗΚΑ ΛΙΓΟ
κι άκουγα αυτό στον ύπνο μου. (Περίεργο πράμα...)
Κι επειδή τελευταία τείνω να πιστέψω στα όνειρα, αλλά κι επειδή είναι ωραίο άζμα, το βάζω εδώ να υπάρχει. Φλεβάρης 1848.

ΣΗΚΩ ΧΟΡΕΨΕ ΚΟΥΚΛΙ ΜΟΥ ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ
(Ανιχνεύοντας Ομηρικές, Πυθαγόρειες και Πλατωνικές επιδράσεις στο λαϊκό τραγούδι)

Μέρος Α - Ο μπαρμπα-Γιάννης σαν ποθάνει

Πάντα με απασχολούσε το γεγονός ότι οι μεγάλοι καλλιτέχνες κάνουν τέχνη -δεν κάνουν "στρατευμένη τέχνη". Καταφέρνουν στο έργο τους να χωρέσουν τα πλέον αντιτιθέμενα στοιχεία, χωρίς το καλλιτεχνικό τους έργο να παίρνει σαφή θέση υπέρ του ενός ή υπέρ του άλλου: Είναι οι μαίτρ της διαλεκτικής -εκθέτουν όλες τις παραμέτρους του ζητήματος, όλες του τις αντιφάσεις και αφήνουν στους μικρότερης εμβέλειας καλλιτέχνες να πάρουν θέση.

Για να γίνει κατανοητό τι λέω, ας πάρουμε για παράδειγμα τον Στέλιο Καζαντζίδη. Μελετώντας το φιλοσοφικό μεγαλείο των τραγουδιών του, μαθαίνουμε πως:

"μια φορά μονάχα ζούμε μες τον ψεύτη το ντουνιά,
πρέπει λίγο να χαρούμε νινανάϊ γιαβρούμ νιναναϊνάϊ"

λέει σε κάποιο του έργο -και εμείς επικεντρωνόμαστε στο "μια φορά μονάχα ζούμε"
και το συγκρίνουμε με το

"Θεέ μου, τη δεύτερη φορά που θα'ρθω για να ζήσω
όσο η καρδιά κι αν λαχταρά, δεν θα ξαναγαπήσω"

στο οποίο αλλάζει τη φιλοσοφική - μεταφυσική του άποψη, υποστηρίζοντας πλέον πως "μες τον ψεύτη το ντουνιά" ζούμε περισσότερες φορές από "μια φορά μονάχα".

Με αυτό τον τρόπο όμως, εμείς τα "νινανάϊ γιαβρούμ", μπερδευόμαστε:
Πότε δηλαδή έχει δίκιο ο καλλιτέχνης? Όταν λέει πως "μια φορά μονάχα ζούμε" ή όταν το αναιρεί και μιλάει για μετενσάρκωση?

Πρόκειται για ζήτημα γνωστό από την εποχή των αρχαίων μας προγόνων -με χαρακτηριστικότερους εκπροσώπους των δύο απόψεων, τον Όμηρο και τον Πυθαγόρα. [Βασισμένοι σε αυτό, μπορούμε να πούμε ότι στο πρώτο απόσπασμα, ο Καζαντζίδης "ομηρίζει", ενώ στο δεύτερο απόσπασμα "πυθαγορίζει"].

Αλλά ας δούμε το ζήτημα αναλυτικά:
Στη λ ραψωδία της Οδύσσειας (τη ραψωδία που είναι γνωστή ως "Νέκυια". Μέσες-άκρες, "νέκυια" θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι κάτι σαν τελετή ένα πράμα, όπου σκοπό έχει την επικοινωνία με τους νεκρούς προγόνους και φίλους, προκειμένου κάποιος να μάθει από τους προσφιλείς νεκρούς πράγματα σχετικά με το μέλλον του -το οποίο αναμφιβόλως είναι να πεθάνει. Η λέξη "νέκυια" πηγάζει από τη ρίζα "νεκ", από την οποία πηγάζει-αναβλύζει και το νέκταρ, ενδεχομένως. Γενικά, η ρίζα "νεκ" έχει να κάνει τόσο με το θάνατο, όσο και με την ανάγκη... και μη γελάμε όταν ακούμε την ηχητικώς γελοία λέξη necessary, οκέϋ? Γενικά, στον παλιόκοσμο που ζούμε, ο θάνατος είναι αναγκαίο να συμβεί, υπό την έννοια ότι θα συμβεί, δεν πα να χτυπιόμαστε κάτω. Παιδιά της γης είμεθα, όπως τα ροδάκινα και τα μαρούλια, τα οποία αποθνήσκουσι για να γεννηθώσι νέα ροδάκινα και μαρούλια. Υπό αυτή την έννοια, η φράση "καλή αντάμωση στα γουναράδικα" είναι αντικειμενικώς ορθή).

Στη λ ραψωδία της Οδύσσειας λοιπόν, ένα από τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα είναι η Κίρκη.

Η Κίρκη δεν είναι απλώς μια άσχημη παλιο-μάγισσα εκεί πέρα (όπως κακώς νομίζουν ορισμένοι), αλλά είναι μια πανέμορφη νύμφη-θεά, νύμφη που παναπεί νεόμφη, που όλο και κάτι νέον φαίνει, δηλαδή, αλλά επίσης όλο και κάτι νέον ομφαίνει (όπως όλες οι νύμφες-νεόμφες, άλλωστε).
Στην περίπτωση της συνάντησής της με τον Οδυσσέα, το νέον που του έδειξε ήταν το να του πει να πάει μέχρι τον Άδη και να συναντήσει τους πεθαμένους και τέτοια... Αν ο Οδυσσέας δεν πάει στον Άδη να συναντήσει τους πεθαμένους, δεν πρόκειται να γυρίσει στην Ιθάκη: Ο δρόμος για την Ιθάκη περνάει ξώφαλτσα από τον Άδη.
Αυτή ήταν η βασική βοήθειά της στον κατα-ταλαιπωρημένο λαθρομετανάστη Οδυσσέα.

(κάνας-δυό κουλουράδες στην Ομόνοια -αλλά και κάτι σαλεπιτζήδες, απ' όσο ξέρω, υποστηρίζουν την άποψη ότι αυτό είναι και το κεντρικό μήνυμα της Οδύσσειας:
ότι ο δρόμος προς την Ιθάκη, περνάει ξώφαλτσα από τον Άδη... Ότι η πληροφόρηση για τη μετά θάνατον τύχη συγγενών και φίλων πεθαμένων και η μετάγγιση της περί θανάτου πείρας τους, είναι βασικός σταθμός του δρόμου προς την Ιθάκη.
Ότι "Ιθάκη" είναι το να είσαι. Η κατάσταση όπου είσαι και ίστασαι, μάγκας και θαρραλέος, ας πούμε.
Το να μη φοβάσαι το θάνατο, είναι βασική προϋπόθεση για να ζήσεις, πάντα όμως σε συνδυασμό με την επίγνωση του γεγονότος ότι εδώ έχουμε κάποιες χαρές που δεν υπάρχουν στον Άδη...
Μου φαίνεται πως έχουν δίκιο όσοι τη βλέπουν έτσι τη φάση με την Οδύσσεια.

Και ναι μεν ο άγνωστος λαϊκός μουσουργός έχει σκαρώσει το διάλογο:

-Μπαρμπα-Γιάννη σαν ποθάνεις,
το λουλά τι θα τον κάνεις?
-Θα τον βάλω προσκεφάλι
να φουμέρνω και στον Άδη

όμως αυτό φαίνεται ότι αποτελεί απλώς επιθυμία του μπαρμπα-Γιάννη: Ο μυθικός ήρως Αχιλλεύς, στη Νέκυια της Οδύσσειας, πιθανότατα ανατρέπει, όπως θα δούμε στη συνέχεια, τα όνειρα του μπαρμπα-Γιάννη, βυθίζοντας τον μπαρμπα-Γιάννη στη δυστυχία...
Διότι στη Νέκυια της Οδύσσειας, ναι μεν όσοι εμφανίζονται φαίνεται πως συνεχίζουν να έχουν τις ιδιότητες και τις ασχολίες που είχαν κι εδώ στη ζωή -επομένως ο μπαρμπα-Γιάννης μπορεί να ελπίζει ότι θα "φουμέρνει και στον Άδη"- αλλά τα λόγια του Αχιλλέα υπαινίσσονται ότι ο μπαρμπα-Γιάννης ναι μεν θα φουμέρνει, αλλά δεν θα μαστουριάζει με τίποτα... Πράγμα που απειλεί να ρίξει το μπαρμπα-Γιάννη στη μαύρη δυστυχία...
Δυστυχία από την οποία θα τον βγάλουν μόνο οι ορφικοπυθαγόρειες εικασίες, όπως θα δούμε σε επόμενη συνέχεια).

Εγώ που υπό μία έννοια είμαι συντηρητικός άνθρωπος, πιστεύω ότι αυτό, δηλαδή η λ ραψωδία της οδύσσειας, είναι ένα κόλπο της Μούσας του Όμηρου, ώστε πλαγίως να μας πει "τι γνώμη πρέπει να έχουμε για τη ζωή".
Δηλαδή θέλει να μας πει -να μας μυήσει στην ιδέα- ότι πρέπει να αγαπάμε τη ζωή.
Ότι πρέπει να αγαπάμε το κορμί μας (και τα κορμιά δίπλα μας), ότι πρέπει να εκτιμούμε κάθε κρασοκατάνυξη που συμμετέχουμε, κάθε απόλαυση, κάθε καλό τσιμπούσι, κάθε κραιπάλη, κάθε έρωτα, κάθε μάχη, κάθε ηλιοβασίλεμα, κάθε ρακόμελο στο ορειβατικό καταφύγιο, κάθε αισθησιασμό, κάθε τι.
Να απολαμβάνουμε τη στιγμή, και όχι να το ρίχνουμε στη μεταφυσική μπουρδολογία και στην ηθικολογία.
Είπαμε:
"Μια φορά μονάχα ζούμε μες τον ψεύτη το ντουνιά,
πρέπει να την καταβρούμε, νινανάϊ γιαβρούμ νιναναϊνάϊ".

Για να μας πείσει, η Μούσα μετέρχεται το εξής τέχνασμα:
Βάζει τον νεκρό υπερ-ήρωα Αχιλλέα, να λέει στον Οδυσσέα:

"Για το θάνατο μη με παρηγορήσεις
Θα προτιμούσα να 'μαι ζωντανός κι ας ήμουν χωρικός και δούλος
σε αφέντη άκληρο, φτωχό και με λίγο βιος,
παρά να είμαι εδώ στον Άδη,
ακόμα κι αν ήμουν εδώ ο βασιλιάς των πεθαμένων".

Τον τσαντίζει τον Αχιλλέα το ότι πλέον είναι μόνο μια σκιά και δεν έχει σώμα -θυμάται που στην Τροία είχε φρικάρει όταν πήγε ν' αγκαλιάσει το φάντασμα του φιλαράκου του, του Πάτροκλου, αλλά δε μπορούσε να τον αγκαλιάσει γιατί ο νεκρός πάτροκλος δεν είχε σώμα, και ξέρει πως πλέον οι θνητοί δεν θα μπορούν να τον αγγίξουν, κι αυτό τον πειράζει. Θεωρεί αφόρητο το να ζει δίχως σωματικές απολαύσεις.

Ακριβώς αυτό τον ενοχλεί, διότι:
Οι θνητοί είναι που μετράνε γι' αυτόν.
Τα σώματα μετράνε γι' αυτόν, όχι οι ψυχές.
Δεν μετράνε τα νεφελώματα, αλλά οι καμπύλες.
Ό,τι αγγίζεται, ότι ζουλιέται, ό,τι είναι ζουμερό, ό,τι είναι γιάμ!-γιάμ!, ό,τι βογγάει ερωτικά στο κρεβάτι, έχει άλλη χάρη.
Καλές είναι και οι σκιές, αλλά δεν έχουν τα παραπάνω χαρίσματα.
Έτσι σκέφτεται ο Αχιλλεύς, που -ως νεκρός- είναι σε θέση να ξέρει καλύτερα.
Και αρχίζει να ρωτάει για τους δικούς του πίσω στη Φθία, αγωνιά γι' αυτούς, θεωρώντας εμφανέστατα εξαιρετικά σημαντικό πράγμα το να ζει κάποιος μέσα σ' ένα σώμα. Αυτόν που ζει μέσα σ' ένα σώμα, τον θεωρεί απείρως σημαντικότερο από έναν -όπως ο ίδιος- που δεν έχει σώμα.
Ενδιαφέρεται για τους ενσώματους συγγενείς του. Θέλει να τους βοηθήσει. Θέλει να παρατήσει τον Άδη και τα καλά του (ποιά καλά του δηλαδή, πόσο καλό μπορεί να είναι το σκοτάδι και οι σκιές...) και να πάει πίσω στην πατρίδα του να φροντίσει τους δικούς του.

Βέβαια εγώ δεν τα πιστεύω αυτά -είπαμε, υπό μία έννοια θα μπορούσα να χαρακτηριστώ συντηρητικός πολίτης. Πιστεύω ότι απλώς η Μούσα θέλει να μας πει ότι είναι υπέροχο πράμα να αγαπάμε τη ζωή, και να μην ακούμε τους ηλίθιους που υπόσχονται πιλάφια και γκόμενες και παραδείσους -αλλά και μετενσαρκώσεις- μετά θάνατον. Να μάθουμε πως η ζωή είναι γλυκό όμορφο πράμα, κι ο θάνατος είναι μαυρίλα, αλλά και πως στη μαυρίλα θα συνεχίσουμε να κάνουμε αυτά που κάνουμε εδώ:
Πεθάναμε στη διάρκεια του "κάλλιο είναι μίας μιας ώρας ελεύθερη ζωή",
ή στη διάρκεια του "παρά σαράντα χρόνους σκλαβιά και φυλακή"?
Ε! αναλόγως θα ζούμε και στο επέκεινα, ως ελεύθεροι αγωνιστές ή ως φυλακισμένοι σκλάβοι.
Πεθάναμε επειδή έπεσε και μας πλάκωσε ένας ογκόλιθος που σπρώχναμε στον ανήφορο?
Ε! ογκόλιθους στον ανήφορο θα σπρώχνουμε αιωνίως, για να μάθουμε να αφήνουμε ήσυχους τους ογκόλιθους και να την πέφτουμε στα γκομενάκια.
"Πρέπει λίγο να χαρούμε, νινανάϊ γιαβρούμ νιναναϊνάϊ"
που λέει κι ο Στελλάρας σιγοντάροντας τη Μούσα.

Η οποία, πρέπει να παραδεχτούμε πως Μούσα είναι, όσο να 'ναι περισσότερα κοννέ έχει, στα ολύμπια δώματα συχνάζει, θεούς βλέπει, θεούς συναναστρέφεται, όλο και κάτι παραπάνω θα ξέρει...

(στο επόμενο:
"μην πιείς νερό και με ξεχάσεις,
μην πιείς νερό της λησμονιάς")

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
(επανεφευρίσκοντας τον τροχό)

"Καθ' εκάστην μεν γαρ αποτομήν της γης, άλλων άλλη πατρίς εστιν, κατά δε την όλην περιοχήν τούδε του κόσμου μία πάντων πατρίς εστιν η πάσα γη και εις ο κόσμος οίκος"

μ' άλλα λόγια:

"Κάθε φορά που διαιρείται η γη με σύνορα, ο ένας βρίσκεται να έχει διαφορετική πατρίδα από τον άλλο. Αν όμως δούμε τον κόσμο συνολικά, τότε μία είναι η πατρίδα όλων μας: Η γη. Και ένα είναι το σπίτι όλων μας: Ο κόσμος".

Αλήθειες γνωστές και διατυπωμένες από τον δεύτερο αιώνα π.Χ. Διογένης Οινοανδέας.

Βρε ήταν ωραίοι οι αρχαίοι σου λέω!!!
Σε αντίθεση με τους σύγχρονους, που δε λένε να κατανοήσουν το αυτονόητο...

ΤΟ ΑΝΗΨΑΚΙ ΜΟΥ


Η Ρουρού.
Από τις πλέον cult σκυλίσιες φιγούρες των Εξαρχείων. Η Ρουρού, η οποία τυγχάνει ανηψιά μου. Ως καλός θείος, της έχω μάθει να χορεύει τανγκό, βαλς και φοξ-τροτ, και την πιέζω φορτικά να μάθει και ποντιακούς χορούς, αλλά δεν της αρέσουν, λέει. Σχολείο δεν έχει πάει, όμως της έχω μάθει κάμποσα παιδικά τραγουδάκια -και συνεχίζω να της μαθαίνω.
Το τελευταίο που της μαθαίνω και πολύ της αρέσει, πάει κάπως έτσι:

Δεν είμαστε ούτε πειρατές, δεν είμαστε Μογγόλοι
Μπορούμε όμως να βάλουμε φωτιά σ' αυτή την πόλη
Μπορούμε σε μια νύχτα να την κάνουμε χωράφι
Και δε πα να ουρλιάξουν όλοι οι δημοσιογράφοι
(Για-χού!!!)
Τα πάντα θα τα δώσουμε για τον αφανισμό σας
Γιατί είμαστε απολίτιστοι για τον πολιτισμό σας
Μια μέρα θα νικήσουμε, το πήρατε χαμπάρι?
Και ας μη μπορεί κανένας μας τα πόδια του να πάρει
(Για-χού!!!)
Σβήστε μας απ' το χάρτη σας,
Δεν κάνουμε για πάρτι σας
Ήρθαμε απ' άλλη εποχή
και σας χαλάμε τη γιορτή
(Ποιά γιορτή?)

Τρελαίνεται να το τραγουδάει λέμε. Τι σου είναι τα ζώα, ειτε τα ζώα προς εξαφάνιση, είτε τα υπόλοιπα...

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ

Μεγαλον πράγμα η επιστημονική έρευνα.
Τυπικόν παράδειγμα, το Καυλί φαουντέϊσον.

The Kavli Foundation is dedicated to advancing science for the benefit of humanity, promoting public understanding of scientific research, and supporting scientists and their work.

ΤΑ ΣΤΑΥΡΩΤΑ ΓΙΑΤΑΓΑΝΙΑ


Διαβάζω στο άρτι κυκλοφορήσαν φύλλο της εφημερίδας "ΗΕLLHNΩΝ ΛΟΓΟΣ" τα σχολιάκια του Ικτίνου, και πέφτω πάνω στο εξής σχολιάκιον (που αναμφιβόλως είναι ενδιαφέρον):

"Να θυμίσουμε σε όλα τα κόμματα της Βουλής και ιδίως στον Τσιπροκορδάτο και την Παπαρηγοκωλέτη ότι αυτή την "πολυπολιτισμικότητα" που ευαγγελίζονται ο λαός την έχει χεσμένη. Μαζί μ' αυτούς και ο δήμαρχος Αθηναίων ξεχνάει ότι πριν 200 χρόνια είχαμε στη χώρα μας πολυπολιτισμικότητα. Αιγύπτιοι, Αλγερινοί, Μαροκινοί, Αραπάδες, Εβραίοι κλπ είχανε καθήσει με τη βοήθεια του Ιησού στο σβέρκο μας. Το 1821 ξεσηκωθήκαμε και τους πήρε ο "διάολος" τον πατέρα. Τώρα πως το βλέπετε; Ν' αρπάξουμε πάλι τα γιαταγάνια;"

Και μονολόγησα:
Α, ώστε έτσι... Οι επαναστάτες του 1821 ήταν αντίθετοι στην πολυ-πολιτισμικότητα... Τσκ-τσκ-τσκ... Τι μαθαίνει κανείς... Δηλαδή, οι επαναστάτες του 1821, όταν κατάρτισαν το Πρώτο ελληνικό Σύνταγμα (γνωστότερο ως Σύνταγμα της Επιδαύρου") ήταν εχθροί της πολυπολιτισμικότητας, και ακριβώς εξαιτίας αυτής της έχθρας τους προς την πολυ-πολιτισμικότητα, εις το Τμήμα Β', παράγραφος Ε' του Συντάγματος της Επιδαύρου, έβαλαν -για να πολεμήσουν την πολυπολιτισμικότητα- την εξής όμορφη αντι-πολυπολιτισμική διατύπωση:

«Η Διοίκησις θέλει φροντίσει να εκδώση προσεχώς νόμον περί πολιτογραφήσεως των ξένων, όσοι έχουσι την επιθυμία να γίνωσιν Ελληνες»

Οπότε, αν τυχόν κάποιος αρπάξει σήμερα τα γιαταγάνια, πιθανότατα θα πρέπει πρώτα να αποκεφαλίσει τους επαναστάτες του 1821. Έτσι νομίζω...
Ωρέ κατακαημένοι οπλαρχηγοί, τι μέλλετε να πάθετε από τα γιαταγάνια ημών των τιμούντων το αστρονομικό σύμβολο των Ελλήνων εδώ και 50.000 χρόνια...

ΕΜΠΡΑΚΤΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Ο κάτωθι εικονιζόμενος προστάτης του πολίτη, φωτογραφηθείς εν ώρα προστασίας των πολιτών, αποτελεί μίαν συνήθη εικόνα δι' όσους εξ ημών είμεθα εξοικειωμένοι με τας διαδηλώσεις. Όμως δημοσιεύω την ενδεικτικήν φωτογραφίαν δι' όσους εξ υμών αποφεύγετε τας διαδηλώσεις, με αποτέλεσμα να συνεχίζετε να απορείτε πόθεν πηγάζει η αντιπάθεια των διαδηλωτών προς τα -εξίσου με τον εικονιζόμενον ευγενέστατα- αστυνομικά όργανα.
Τίτλος του κάτωθι πορτραίτου, θα ημπορούσε να είναι ο εξής:
"Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΟΖΑΡΕΙ"

Η φωτογραφία είναι από το ευλόγιον των Πειρατών Του Ονείρου.

Επί τη ευκαιρία, ας ακονισωμε ολίγον την παρατηρητικότητάν μας:
Καλείσαι, παρατηρητικέ μου αναγνώστη, να εντοπίσεις τας ομοιότητας μεταξύ του άνωθεν εικονιζομένου προστάτου σου, και του κάτωθι εικονιζομένου κυρίου τινών Ιησού χριστού.

Ο ευρών τας ομοιότητας, θα κερδίσει πλούσια δώρα (μίαν φυσούναν δια να ψεκάζεται μόνος του με χημικά, ώστε να ημπορούν να ξεκουράζονται οι προστάται του και να μη χρειάζεται να τους φέρνει μια πετσέτα δια να σκουπίσωσι τον ιδρώταν που προκύπτει εκ της κοπιαστικής εργασίας των).

ΣΑΠΦΩ
(και Καστοριάδης και Αρβανιτάκη)

Η ανασύνθεση των θραυσμάτων είναι αναζήτηση των δικών μας θραυσμάτων. Και είναι σαν το κυνήγι του θησαυρού. Ξεκινά πάντα με ευτελή υλικά απλών ενδείξεων (φιλοκαλλούμεν μετ' ευτελείας) αλλά οδηγεί σε διαπιστώσεις-διαμαντάκια (φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας). Διότι δεν ήτο μαλάκας ο Καστοριάδης που έκατσε κι ασχολήθηκε με τα θραύσματα -της Σαπφούς εν προκειμένω, που κι αυτή δική μας είναι- κι έκατσε κι έγραψε το παρακάτω όμορφο κειμενάκιον.
Το οποίον αναγιγνώσκεται με συνοδεία όμορφου, αχνιστού διπλού μοσχομυριστού καφέ χωρίς το απαραίτητο τσιγάρο στο χέρι, ενώ από τα ηχεία ακούγεται η ηχητική προσπάθεια ανασύνθεσης των θραυσμάτων της Σαπφούς -άλλο ένα διαμαντάκι, δηλαδή, ηχητικό αυτή τη φορά. Δημήτρης Παπαδημητρίου και Ελευθερία Αρβανιτάκη:

Ι. Μερικές μεταφραστικές δυσκολίες μας οδηγούν στη διαπίστωση πως οι αρχαίοι Έλληνες ποιητές στηρίζονταν συχνά σ' ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της ελληνικής γλώσσας, κοινό πιθανώς μ' άλλες πρωτογενείς γλώσσες, γνώρισμα που μπορούμε να αποκαλέσουμε αδιαίρετη πολυσημία των λέξεων και των γραμματικών πτώσεων. Οι νεότερες ευρωπαϊκές γλώσσες δεν έχουν πλέον αυτό το χαρακτηριστικό γνώρισμα, και οι ποιητές προσέφυγαν σε άλλες οδούς προκειμένου να δημιουργήσουν μια συγκρίσιμη εκφραστική ένταση. Αυτές οι διαπιστώσεις μας οδηγούν σε μια εξέταση των οδών της ποιητικής εκφραστικότητας κι ιδιαίτερα της σημασιακής μουσικότητας της

1). Ας αρχίσουμε από τους περίφημους στίχους της Σαπφούς:

Δέδυκε μεν α σελάννα και
Πληιάδες· μέσαι δε
νύκτες, παρά δ' έρχετ' ώρα,
εγώ δε μόνα κατεύδω.

Μια κατά λέξη μετάφραση θα μπορούσε να ήταν η έξης:

Η Σελήνη έδυσε κι η Πούλια·
είναι μεσάνυχτα, η ώρα περνά
κι εγώ κοιμάμαι μόνη.

Δέδυκε, του ρήματος δύω, σημαίνει βούτηξε, καταβυθίστηκε. Στην Ελλάδα των διακοσίων κατοικημένων νησιών και των περίπου δέκα χιλιάδων χιλιομέτρων ακτών, ο ήλιος, η σελήνη και τ' αστέρια δεν πλαγιάζουν, βουτούν στη θάλασσα, βυθίζονται.
Σελάννα είναι βέβαια η σελήνη και δεν μπορούμε ν' αποδώσουμε τη λέξη διαφορετικά. Για έναν αρχαίο Έλληνα όμως, η λέξη σελάννα παραπέμπει άμεσα στο σέλας, το φως· σελάννα είναι η φωτεινή, ο φωστήρ.
Πληιάδες, είναι η Πούλια, είναι οι Πολυάριθμες. Για ένα Γάλλο -ή έναν Ευρωπαίο- χωρίς επαρκή καλλιέργεια, η λέξη δεν λέει τίποτα· και για τον μετρίως καλλιεργημένο Γάλλο, πρόκειται για μια πλειάδα επιφανών Γάλλων ποιητών του 16ου αιώνα, και για μια συλλογή βιβλίων στις εκδόσεις Gallimard. Αλλά για τον Έλληνα αγρότη, τεχνίτη ή ναυτικό της Αρχαιότητας (κι ακόμη ως πρόσφατα), πρόκειται για ένα αστρικό νέφος -διακρίνονται τουλάχιστον επτά αστέρες δια γυμνού οφθαλμού- που ένας σημερινός αστρονόμος θ' αποκαλούσε σφαιρωτό σμήνος μερικών εκατομμυρίων αστέρων, υπέροχος αστερισμός στον ωραιότερο σχηματισμό του νυχτερινού ουρανού, μέσα σ' ένα τεράστιο τόξο του κύκλου που καλύπτει περισσότερο από το μισό του ουράνιου θόλου, αρχίζοντας από την Πούλια, περνώντας από τον Ωρίωνα και τερματίζοντας στον Σείριο. Όταν περί το τέλος του καλοκαιριού εμφανίζεται ο Σείριος, λίγο πριν από την ανατολή του ηλίου, οι ωχρές πλέον Πλειάδες έχουν ήδη διαβεί το ζενίθ, πηγαίνοντας προς τα δυτικά. Τη στιγμή που μιλεί η Σαπφώ, οι Πλειάδες έχουν ήδη δύσει, ένδειξη ακριβής και πολύτιμη, στην οποία θα επανέλθω.

Μέσαι δε νύκτες, κατά λέξη: οι νύχτες βρίσκονται στο μέσον τους, είναι μεσάνυχτα. Στο μέσον αυτής της νύχτας, στα μεσάνυχτα κείνης της μέρας, η Σελήνη κι οι Πλειάδες είχαν ήδη δύσει. Ας υποθέσουμε προσωρινά ότι το τέλος του ποιήματος θα μπορούσε να αποδοθεί κάπως έτσι:

... η ώρα περνά
κι εγώ κοιμάμαι μόνη.

Εδώ, η ίδια η Σαπφώ ομιλεί, η Σαπφώ που γεννήθηκε γύρω στα 612 π.Χ. στη Λέσβο. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι το ποίημα γράφτηκε γύρω στα 580 π.Χ., ίσως και πριν. Λυρικό ποίημα, όπως λέγομε, που εκφράζει τα συναισθήματα, τη ψυχική κατάσταση του ποιητή, κι όμως, ο μύθος -η αφήγηση, η ιστορία- είναι παρών, νοσταλγικός κι υπέροχος. Χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, βλέπουμε τον νυχτερινό ουρανό να περιγράφεται, τη Σελήνη και τις Πλειάδες να έχουν ήδη δύσει κι αυτή τη γυναίκα, ενδεχομένως ερωτευμένη με κάποιον που δεν είναι εκεί, ίσως κι όχι, ωστόσο γεμάτη πόθους, που, εν τω μέσω της νυκτός, δε μπορεί να κοιμηθεί και λέγει τη θλίψη της, που στο κρεβάτι της είναι μόνη.

Διαβάζομε ένα αρχαίο ποίημα σημαίνει ότι ξαναβρίσκουμε ένα κόσμο πια χαμένο, ένα κόσμο τώρα σκεπασμένο από την αδιαφορία του 'πολιτισμού' μπρος στα στοιχειώδη και θεμελιώδη. Είναι το μέσον της νύχτας κι η Σελήνη έχει ήδη δύσει. Ένας σύγχρονος μας δεν βλέπει τί σημαίνει αυτό. Δεν φαντάζεται ότι, αφού η Σελήνη έδυσε πριν από τα μεσάνυχτα, βρισκόμαστε μεταξύ της νέας Σελήνης και του πρώτου τετάρτου, στην αρχή συνεπώς ενός σεληνιακού μηνός (μέτρον χρόνου για όλους τους αρχαίους λαούς). Αλλά οι Πλειάδες έδυσαν. Αυτήν την ακρίβεια των αρχαίων ποιητών δεν την ξαναβρίσκουμε παρά μόνο σπάνια στους νεότερους, αφού με αφετηρία αυτήν την ένδειξη θα μπορούσαμε σχεδόν να προσδιορίσομε την εποχή της σύνθεσης του ποιήματος. Βρισκόμαστε στην άνοιξη, διότι την άνοιξη -και μάλιστα στην αρχή της- οι Πλειάδες δύουν πριν από τα μεσάνυχτα· όσο περισσότερο προχωρεί το έτος, τόσο δύουν αργότερα. Η Σαπφώ είναι ξαπλωμένη κι η ώρα περνά.
παρά δ' έρχετ' ώρα, τί είναι η ώρα; Ο μεταφραστής θ' αποδώσει τη λέξη αβίαστα ως (ώρα στα νέα ελληνικά και) heure στα γαλλικά (μέσω του λατινικού δανείου hora). Ώρα όμως στα αρχαία ελληνικά σημαίνει επίσης την εποχή, ήδη στον Όμηρο κι αυτή η έννοια διαρκεί ως σήμερα διά μέσου των αλεξανδρινών και βυζαντινών χρόνων· οι ώρες του έτους είναι οι εποχές. Είναι βεβαίως κι η ώρα, με τη συνήθη έννοια του όρου, όχι η ώρα των ρολογιών, αλλά η ώρα ως υποδιαίρεση της διάρκειας της ημέρας. Ένα από τα περίφημα ποιήματα που η ύστερη Αρχαιότητα απέδιδε στον λυρικό ποιητή Ανακρέοντα αρχίζει ως εξής:

"Μεσονύκτιος ποτ' ώραις",
στις ώρες του μεσονυκτίου.

Ώρα όμως είναι κι η στιγμή κατά την οποία ένα πράγμα "είναι στην ώρα του", που είναι πραγματικά καλό κι "ωραίο", είναι συνεπώς για τους ανθρώπους ο ανθός της νιότης. Στο "Συμπόσιο" όταν ο Αλκιβιάδης αφηγείται πως προσπάθησε να πλαγιάσει με τον Σωκράτη, αλλά σηκώθηκε το πρωί χωρίς να πάθει τίποτα (καταδε-δαρθηκώς...), σα να 'χε κοιμηθεί με τον πατέρα ή τον αδελφό του, καταλήγει:

"Ο Σωκράτης είναι υβριστής, τόσο κατηφρόνησεν της εμής ώρας",

τη νιότη μου, την ομορφιά μου, το γεγονός ότι ήμουν ώριμος να με συλλέξει σαν ένα ωραίο ερωτικό καρπό...

Πρέπει τέλος να κάνω μνεία του συνδέσμου "δε", που σημαίνει τόσο "και" όσον κι "αλλά". Εδώ η επιλογή είναι αναπόφευκτη και θα μεταφράσω απλώς "και". Τί λέγει λοιπόν η Σαπφώ;

Η Σελήνη κι οι Πλειάδες δύσαν,
είναι μεσάνυχτα· ώρα, εποχή, νιότη
παρέρχονται κι εγώ κοιμάμαι μόνη.

Ουδείς νεότερος μεταφραστής, απ' όσο ξέρω, δεν τόλμησε να μεταφράσει τη μοναδική λέξη "ώρα" με τρεις. Όμως η κορύφωση της έντασης του ποιήματος είναι ακριβώς αύτη η λέξη που συνδυάζει περισσότερες της μιας σημασίες, χωρίς να θέλει ή να πρέπει να επιλέξει ανάμεσα τους: την εποχή του έτους, την άνοιξη -το νέο ξεκίνημα του χρόνου μετά τον χειμώνα, την εποχή των ερώτων-, την ώρα που παρέρχεται και τη νεότητα της Σαπφούς που μάταια αναλώνεται, αφού δεν υπάρχει κανείς στο κρεβάτι της. Η μεγαλοφυΐα της Σαπφούς έγκειται και στην επιλογή ακριβώς αυτής της λέξης, που το φάσμα σημασιών της διαφωτίζεται κι εμπλουτίζεται από το υπόλοιπο ποίημα (χωρίς τη μνεία της δύσης των Πλειάδων, η έννοια εποχή/άνοιξη της λέξεως ώρα θα ήταν πολύ λιγότερο επιτακτική).

Μια πληρέστερη μορφή του καστοριάδειου κειμένου -με πολλά άλλα σχετικά ενδιαφέροντα- υπάρχει εις το Περί Γραφής, ήτοι εδώ.

ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΕΣ
Μια πολύ ενδιαφέρουσα ανακοίνωση δημοσίευσε πριν από λίγο το "Βαθύ κόκκινο". Έτσι κι αλλιώς έχω μια τάση να τα αναδημοσιεύω κάτι τέτοια, απλά τώρα συνέπεσε με μια κάπως σχετική κουβέντα που είχα με μια φίλη. Ο τίτλος του δημοσιεύματος είναι "Ο γάμος της δημοσιογραφικής απάτης με τη σιωνιστική προπαγάνδα" και το περιεχόμενο της ανακοίνωσης είναι το εξής:

Με οργή, αλλά δυστυχώς όχι με έκπληξη, είδαμε την εφημερίδα Αδέσμευτος Τύπος να αναπαράγει κατασκευασμένη «είδηση» περί δήθεν μαζικού γάμου ανδρών της Χαμάς με μικρά κορίτσια προεφηβικής ηλικίας. Αν και σε φυσιολογικές συνθήκες δεν θα έπρεπε καν να χάσει κανείς το χρόνο του ασχολούμενος με αυτήν την ολοφάνερα ψευδή αθλιότητα, θα πρέπει να τοποθετηθούμε μιας και μια καθημερινή εφημερίδα επικύρωσε την κατασκευή που κυκλοφορούσε για καιρό στο διαδίκτυο.

1. Τέτοιος γάμος μικρών κοριτσιών δεν υπήρξε ποτέ και είναι πάρα πολλές οι διαψεύσεις της παλαιστινιακής πλευράς που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο -δυστυχώς όταν πρόκειται να συκοφαντήσουν τους «βάρβαρους παλαιστίνιους», ορισμένοι δεν μπαίνουν στον κόπο να διασταυρώσουν τις «πληροφορίες» τους. Την είδηση διέψευσε ακόμα και αυτόπτης μάρτυρας δημοσιογράφος, κάθε άλλο παρά φιλικά διακείμενος προς τη Χαμάς. Οι διαψεύσεις αυτές έγιναν αποδεκτές έδω και 6 μήνες ακόμα και από συντηρητικό φιλοϊσραηλινό ενημερωτικό site. Η ηλεκτρονική απάτη έχει καταχωρηθεί εδώ και μήνες σε σχετικό ιστοτόπο που ξεσκεπάζει τέτοιες απάτες.

2. Στις φωτογραφίες που κυκλοφορούν, εμφανίζονται οι γαμπροί με τα παρανυφάκια.

3. Το τοπικό έθιμο είναι να μην εμφανίζεται η νύφη καθόλου, στον χώρο των ανδρών προσκεκλημένων κατά τη διάρκεια της γαμήλιας τελετής -επομένως δεν μπορούν να υπάρξουν οποιεσδήποτε φωτογραφίες νυφών ή «νυφών».

Είναι προφανές ότι η συγκεκριμένη «είδηση», που κυκλοφόρησε λίγο μετά το σφαγιασμό των κατοίκων της Γάζας από τον ισραηλινό στρατό, δεν έχει παρά ένα σκοπό: να συκοφαντήσει τους Παλαιστίνιους ως βαρβάρους και κατ αυτόν τον τρόπο να δικαιολογήσει εμμέσως τα διαπραττόμενα σε βάρος τους εγκλήματος. Δεν πρόκειται για τη μοναδική τέτοια «είδηση», μιας και το διαδίκτυο έχει αποδειχτεί πρόσφορο πεδίο για τη δράση της σιωνιστικής προπαγάνδας. Δυστυχώς η κυκλοφορία, με 6 μήνες καθυστέρηση, της «είδησης» στην Ελλάδα σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα που έχει κατακλύσει τους λογαριασμούς μας στο ίντερνετ, που έχει δημοσιευθεί σε δεκάδες blogs μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα και τελικά η αναδημοσίευση (και μάλιστα «κατα αποκλειστικότητα» όπως περηφανεύεται ο... «Αδέσμευτος» Τύπος ) αποδεικνύουν ότι στη χώρα μας δεν ευδοκιμεί μόνο ο αντισημιτισμός αλλά και η ισλαμοφοβία.

Καλούμε την εφημερίδα Αδέσμευτος Τύπος να επανορθώσει για το ψεύδος που δημοσίευσε. Καλούμε τους πολίτες να μη δέχονται χωρίς κριτικό έλεγχο τέτοιου είδους «ειδήσεις» που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο.

Αθήνα 10/3/2010

Σύλλογος Αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό Λαό ΙΝΤΙΦΑΝΤΑ

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Σε γενικές γραμμές, έχω -παλαιόθεν- την πεποίθηση ότι όποιος σπέρνει ανέμους θερίζει θύελλες.
Το ερώτημα είναι τι θερίζει αυτός που σπέρνει δακρυγόνα.
Μόνο ο τελικός απολογισμός θα μας πει.
Πάντως αυτή η φουρνιά δακρυγόνων, έχω την εντύπωση πως με καυλώνει περισσότερο από ό,τι η προηγούμενη φουρνιά. Αυτό είναι αναμφισβήτητα καλό για μένα, βέβαια. Για τους φίλους μου, επίσης.
Το γεγονός ότι και πάλι φλόμωσαν την Αθήνα στο δακρυγόνο (και μάλιστα στο καυλωτικό δακρυγόνο), είχε βέβαια τις συνέπειές του και για τους δακρυγόνους.
Είδα στον ύπνο μου ότι σήμερα μερικά πράγματα δεν τους πήγαν όπως τα περίμεναν.
Αλλά ας μην μείνω στις βραχυπρόθεσμες συνέπειες -οσες είδα.
Ο προβληματισμός μου είναι για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες -που αναμφισβήτητα θα είναι θετικές για εμένα και τους φίλους μου, αλλά δεν είμαι σίγουρος για το τι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις θα υπάρχουν στους δακρυγόνους.

(NOTHING BUT) FLOWERS

Δεν ξέρω αν είναι ιδέα μου, αλλά σα να μου μύρισε άνοιξη μέσα στο ψοφόκρυο.
"Υπάρχουν οι προϋποθεσεις για μια νέα άνοιξη" που έλεγε κι ο ποιητής.
Ως εκ τούτου, θεωρώ ενδεδειγμένο το άκουσμα του ασματιδίου Nothing but flowers, ως οδηγό θετικού οραματισμού και χορηγό θετικής ενέργειας, που λένε.
Βουαλά:

ΛΕΣ ΚΑΙ ΗΤΑΝ ΧΤΕΣ, ΛΕΣ ΚΑΙ ΗΤΑΝ ΧΤΕΣ
που φιλάκια σου'δινα στα χείλη τα βελούδινα
κι άκουγε η μουριά κι η κληματαριά
τις κουβέντες τις γλυκιές, λες και ήταν χτες...
(παλαιόν βαλσάκι-σουξεδάκι)

Ο μικροαστός είναι εχθρικός στην ιδέα της εξέλιξης: βαδίζει αναπόφευκτα ενάντιά του.
Η πρόοδος δεν του έφερε τίποτε άλλο εκτός από χρέη, που δεν μπορεί να τα πληρώσει.

Ο εθνικοσοσιαλισμός αποτάσσεται όχι μονάχα το μαρξισμό, αλλά επίσης και το δαρβινισμό.
Οι ναζί καταριούνται το ματεριαλισμό γιατί οι νίκες της τεχνικής πάνω στη φύση σημαίνουνε τη νίκη του μεγάλου κεφαλαίου πάνω στο μικρό.
Οι αρχηγοί του κινήματος εκκαθαρίζουνε τη διανόηση όχι μόνο γιατί οι ίδιοι διαθέτουν διανοούμενους δεύτερης ή τρίτης σειράς αλλά προπάντων γιατί ο ιστορικός τους ρόλος δεν ανέχεται την καλλιέργεια μιας σκέψης ως το τέλος.
Ο μικροαστός έχει ανάγκη από μια ανώτερη παρουσία, πάνω από τη φύση και την ιστορία, προστατευμένη ενάντια στο συναγωνισμό, τον πληθωρισμό, την κρίση και τον εκπλειστηριασμό. Στην εξέλιξη, στη ματεριαλιστική αντίληψη και στον ορθολογισμό - στον 20ο, στο 19ο και στο 18ο αιώνα - αντιτάσσεται ο εθνικός ιδεαλισμός σαν πηγή ηρωικής έμπνευσης.
Το έθνος του Χίτλερ είναι η μυθολογική σκιά της ίδιας της μικρομπουρζουαζίας, παθητικό παραλήρημα που της δείχνει τη χιλιόχρονη βασιλεία της πάνω στη Γη.

Για να υψώσουν το έθνος πάνω από την Ιστορία, του δίνουν το υποστήριγμα της ράτσας: Η ιστορία θεωρείται σαν το απόσταγμα της ράτσας. Οι φυλετικές ιδιότητες δημιουργούνται ανεξάρτητα από τις μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες.
Απορρίπτοντας την οικονομική αντίληψη σαν κατώτερη, ο εθνικοσοσιαλισμός κατεβαίνει έναν όροφο παρακάτω: από τον οικονομικό ματεριαλισμό καταφεύγει στο ζωολογικό ματεριαλισμό.

Η θεωρία της ράτσας, σαν να είχε επινοηθεί ειδικά για ένα φαντασμένο αυτοδίδακτο που αναζητεί ένα παγκόσμιο κλειδί για όλα τα μυστήρια της ζωής, φαίνεται προπάντων αξιοθρήνητη στο φως της ιστορίας των ιδεών.
Για να δημιουργήσει τη θρησκεία του καθαρού γερμανικού αίματος ο Χίτλερ χρειάστηκε να δανειστεί από δεύτερο χέρι τις ρατσιστικές ιδέες ενός γάλλου διπλωμάτη και ερασιτέχνη συγγραφέα, του κόμητα Γκομπινώ. Την πολιτική μεθοδολογία ο Χίτλερ τη βρήκε ολοέτοιμη στους Ιταλούς - ο Μουσολίνι είχε πλατιά χρησιμοποιήσει τη θεωρία της πάλης των τάξεων του Μαρξ. Ο ίδιος ο μαρξισμός ήταν ο καρπός της ένωσης της Γερμανικής φιλοσοφίας, της γαλλικής ιστορίας και της αγγλικής οικονομίας.

Ανατρέχοντας στη γενεαλογία των ιδεών, έστω και των πιο αντιδραστικών και των πιο ηλίθιων, δεν βρίσκουμε ίχνος ρατσισμού.

Η τεράστια φτώχεια της εθνικοσοσιαλιστικής φιλοσοφίας δεν εμπόδισε τις πανεπιστημιακές επιστήμες να μπούνε με διάπλατα πανιά μέσα στο αραξοβόλι του Χίτλερ όταν η νίκη του φάνηκε καθαρά. Τα χρόνια του καθεστώτος της Βαϊμάρης υπήρξαν για το μεγάλο τμήμα του καθηγητικού όχλου μια εποχή ταραχής και ανησυχίας. Οι ιστορικοί, οι οικονομολόγοι, οι νομικοί πελαγοδρομούσαν σε εικασίες για να μάθουν ποιο από τα αλληλοσυγκρουόμενα κριτήρια της αλήθειας ήταν το ορθότερο, δηλαδή ποιο στρατόπεδο τελικά θα επικρατούσε.
Η φασιστική δικτατορία παραμέρισε τις αμφιβολίες του Φάουστ και τους δισταγμούς του Αμλετ από την πανεπιστημιακή έδρα. Από το σούρουπο της κοινοβουλευτικής σχετικότητας η επιστήμη πέρασε ξανά στο βασίλειο του απολύτου. Ο Αϊνστάιν υποχρεώθηκε να στήσει το τσαντίρι του έξω από τη Γερμανία.

Στον τομέα της πολιτικής ο ρατσισμός είναι μια πομπώδης και αυθάδης παραλλαγή του σωβινισμού συνδυασμένου με φρενολογία.
Όπως η ξεπεσμένη αριστοκρατία βρίσκει παρηγοριά στην ευγένεια του αίματός της, το ίδιο και η φτωχή μικρομπουρζουαζία μεθάει με τους μύθους για τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα της φυλής της.

......

Η προσωπικότητα και η τάξη - ο φιλελευθερισμός και ο μαρξισμός - είναι το κακό. Το έθνος είναι το καλό. Μα στο κατώφλι της ιδιοκτησίας αυτή η φιλοσοφία αναποδογυρίζεται: Μόνο στην ατομική ιδιοκτησία βρίσκεται η σωτηρία.

Η ιδέα της εθνικής ιδιοκτησίας είναι καρπός του μπολσεβικισμού. Αποθεώνοντας το έθνος ο μικροαστός δεν θέλει να του προσφέρει τίποτα. Αντίθετα, περιμένει από το έθνος να του χορηγήσει ιδιοκτησία και να τον προστατεύσει από τον εργάτη και το δικαστικό κλητήρα.

Δυστυχώς γι' αυτούς, το 3ο Reich δεν θα δώσει τίποτα στους μικροαστούς εκτός από νέους φόρους.

Στον τομέα της σύγχρονης οικονομίας, διεθνούς από τους δεσμούς της, απρόσωπης από τις μεθόδους της, η αρχή της φυλής φαίνεται να βγαίνει από ένα κοιμητήριο του Μεσαίωνα. Η καθαρότητα της ράτσας που, στο βασίλειο του πνεύματος, διαβεβαιώνεται με το διαβατήριο, πρέπει να διαπιστωθεί, κυρίως στον τομέα της οικονομίας, με την αποδοτικότητα. Στις σύγχρονες συνθήκες αυτό σημαίνει: την ικανότητα του συναγωνισμού.
Από την πίσω πόρτα ο ρατσισμός ξαναγυρίζει στον οικονομικό φιλελευθερισμό απαλλαγμένο από τις προλεταριακές ελευθερίες.

.....

Όλα τα απορρίμματα της διεθνούς πολιτικής σκέψης χρησιμέψανε για να γεμίσουν τον πνευματικό θησαυρό του νέου γερμανικού μεσσιανισμού. Ο φασισμός ανέβασε στην πολιτική το βούρκο της κοινωνίας.

Οχι μόνο στα σπίτια των χωρικών αλλά και στους ουρανοξύστες των πόλεων, πλάι στον εικοστό αιώνα, ζουν ακόμα σήμερα ο δέκατος και δέκατος τρίτος αιώνας.

Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν το ηλεκτρικό ρεύμα χωρίς να παύουν να πιστεύουν στη μαγική δύναμη των χειρονομιών και των εξορκισμών.

Ο πάπας της Ρώμης διαδίδει με το ραδιόφωνο το θαύμα της μεταμόρφωσης του νερού σε κρασί.

Οι κινηματογραφικοί αστέρες καταφεύγουν στις μάγισσες.

Οι αεροπόροι, που διευθύνουν τους θαυμαστούς μηχανισμούς τους δημιουργημένους από τη μεγαλοφυΐα του ανθρώπου, φέρνουν φυλαχτά πάνω στα σουέτερ τους.

Τι ανεξάντλητα αποθέματα σκοταδισμού, άγνοιας και αγριότητας!
Η απελπισία τα ξεσήκωσε, ο φασισμός τους έδωσε μια σημαία. Κάθε τι που μέσα στην κανονική ανάπτυξη της κοινωνίας θα απορρίπτονταν από τον εθνικό οργανισμό σαν έκκριμα του πολιτισμού, ξεπετιέται τώρα από το λαρύγγι: Ο Καπιταλιστικός πολιτισμός ξερνά μια βαρβαρότητα που δεν χωνεύτηκε.

Αυτή είναι η φυσιολογία του εθνικοσοσιαλισμού.

Ο Γερμανικός φασισμός, όπως και ο ιταλικός, ανέβηκε στην εξουσία πατώντας στη ράχη της μικρομπουρζουαζίας που τη μεταμόρφωσε σε κριό ενάντια στις οργανώσεις της εργατικής τάξης και τις οργανώσεις της δημοκρατίας.

Αλλά ο φασισμός στην εξουσία, κάθε άλλο παρά είναι κυβέρνηση της μικρομπουρζουαζίας. Αντίθετα είναι η πιο σκληρή δικτατορία του μονοπωλιακού κεφαλαίου.

Ο Μουσολίνι έχει δίκιο: οι μεσαίες τάξεις είναι ανίκανες για μια ανεξάρτητη πολιτική. Στις περιόδους της μεγάλης κρίσης καλούνται να φέρουν μέχρι παραλογισμού την πολιτική μιας από τις δύο βασικές τάξεις.
Ο φασισμός πέτυχε να τις βάλει στην υπηρεσία του Κεφαλαίου.
Συνθήματα όπως η κρατικοποίηση του τραστ και η κατάργηση των άνομων ωφελημάτων πετάχτηκαν στο καλάθι των αχρήστων από τότε που ανέβηκε στην εξουσία.

Το πρόγραμμα των μικροαστικών αυταπατών δεν έχει καταργηθεί. Αποσπάται απλώς από την πραγματικότητα και διαλύεται μέσα σε τελετουργικές πράξεις.

Η ενοποίηση όλων των τάξεων περιορίζεται στο μισοσυμβολισμό της υποχρεωτικής υπηρεσίας εργασίας και τη δήμευση "υπέρ του λαού" της εργατικής γιορτής της Πρωτομαγιάς. Η διατήρηση του γοτθικού αλφαβήτου ενάντια στο λατινικό αλφάβητο αποτελεί μια συμβολική ρεβάνς ενάντια στο ρεύμα της παγκόσμιας αγοράς. Η εξάρτηση από τους διεθνείς, μαζί και τους Εβραίους, τραπεζίτες, δεν περιορίστηκε ούτε κατά ένα γιώτα. Αντίθετα, απαγορεύτηκε η σφαγή των ζώων σύμφωνα με τη ρήση του Ταλμούδ.
Αν ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις, οι δρόμοι του 3ου Ράϊχ είναι στρωμένοι με σύμβολα.

Πρόκειται για κάποια αποσπάσματα από το κείμενο με τον τίτλο "Τι είναι ο εθνικοσοσιαλισμός", που έγραψε το 1933 ο Λέων Τρότσκι ενόσω ήταν εξόριστος στην Πρίγκηπο. Τώρα για ποιό λόγο θεώρησα σκόπιμο να τα βάλω εδώ...
Μα, ασφαλώς, στα πλαίσια του προσυνεδριακού διαλόγου ενόψει της ίδρυσης ενός "κινήματος Εκλεκτών" -διότι εμείς οι εκλεκτοί πρέπει σιγά-σιγά να διαχωριζόμαστε από τους μούφα-εκλεκτούς.

Όπως και να'χει, εσύ αγγλομαθή μου αναγνώστη, μπορείς -δεν ξέρω αν θέλεις, πάντως σίγουρα μπορείς- να αναγνώσεις το πλήρες κείμενο, κάμνοντας κλίκ εις την αρμοδίαν σελίδα του marxists.org, δηλαδή κάνοντας κλικ εδώ.

LOVE WILL TEAR US APART AGAIN

Και ενώ τις προάλλες έγραφα εδώ μέσα -εντυπωσιασμένος- πως βρήκα επιτέλους μια άκρη σχετικά με την καταγωγή και το νοηματικό φορτίο της παροιμιώδους φράσης: “Βλέπεις παπά? Πιάσε τ' αρχίδια σου”, ενώ λοιπόν είχα αρχίσει να πείθομαι ότι θα μ' άρεσε η φράση να έλκει την καταγωγή της από την αρχαία και αρχέγονη συνήθεια των παπάδων να ακρωτηριάζουν με καλέμι τα πανέμορφα γεννητικά όργανα των πανέμορφων αρχαίων αγαλμάτων που απεικόνιζαν άρρενες...

Μου είχε μείνει η απορία τι γίνεται με τα πανέμορφα αγάλματα που απεικόνιζαν θήλεα. Υπάρχει ειδική παροιμιώδης φράση για τους χριστιανικούς βανδαλισμούς και χουλιγκανισμούς επί αγαλμάτων που απεικόνιζαν θήλεα?

Ιδέα δεν έχω.
Πάντως πριν ελάχιστες μέρες, το ευλόγιον “Το πορτατίφ” (+ευλόγησον) δημοσίεψε μια -όπως πάντοτε και εξαπανέκαθεν- εξαιρετική άποψη επί του θέματος. Ήτοι, ότι για όλα φταίει η αγάπη κι ένας σκύλος.

Επειδή βρήκα τη γραφή εξαιρετική και το περιεχόμενο σφόδρα ενδιαφέρον -για ανθρώπους με τα μυαλά μου, προτείνω το συγκεκριμένο ανάγνωσμα να πας κι εσύ να το αναγνώσεις ως κυριακάτικον ανάγνωσμα, ω καλλιεργημένε μου αναγνώστη, κάνοντας κλικ εδώ.
Τυχόν παράλληλη ανάγνωση του βιβλίου "Μια ιστορία αγάπης", θα βοηθήσει εις την πιο πλήρη κατανόηση του θέματος.
Ενώ παράλληλα το άνοιγμα των ηχείων ίνα πλημμυρίσει ο τόπος με το "Love will tear us apart", θα βοηθήσει εις την μετάβασιν στη χώρα του ονειρικού ρεαλισμού.

Συννεφιασμένη Κυριακή βλέπω όπως πίνω τον καφέ μου, κι είναι καλή ευκαιρία για στοχασμούς πάνω στη φάση όπου η φράση "η εθνική απόγνωση γεννάει στα κλεφτά αγάλματα" παίζει τάβλι με τον ανάποδο εαυτό της: "τα αγάλματα γεννάνε στα κλεφτά εθνική απόγνωση".

Η ΠΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΑΝΟΜΙΑΣ

Τσκ τσκ τσκ...
Τι σου είναι αυτή η μεγάλη προοδευτική δημοκρατική παράταξη...
Πρόσεξε με τι ύφος, με τι στυλ, με τι αλέγκρο, με τι τέμπο, με τι ομορφιά, με τι προοδευτικότητα, με τι δημοκρατικότητα,ψεκάζει τον Μανώλη Γλέζο ο υφιστάμενος του Χρυσοχοϊδη, καλέ μου αναγνώστη...

Σκέτο ατυχές περιστατικό, σου λέω!
Δεν το ήθελε ο καημένος ο μπάτσος... του ξέφυγε...

Γι' αυτό ο μεγιστοτεράστιος Χρυσοχοϊδης μίλησε για "ατυχές περιστατικό".
Το βλέπεις άλλωστε το περιστατικό: Σκέτη ατυχία!

(Η φωτογραφία είναι από το ινδυμήδιον)

Η ΕΠΑΝΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΕΚΤΡΕΛΑΝΣΙΣΜΟΥ

Το μανιφέστο του Εκτρελανσισμού, είχε αποτελέσει ένα από τα βασικά κομμάτια-κείμενα του perikallosproject. Ουσιαστικά υπήρξε το κομμάτι που έδινε το ιδεολογικό στίγμα του όλου εγχειρήματος.
Δημοσιευμένο τον Απρίλη-Μάη του 2004, τολμώ να πω ότι το Μανιφέστο του Εκτρελανσισμού συνέβαλε με τον τρόπο του δίνοντας την ώθηση που απαιτούσαν οι καιροί, για τις μεγάλες εθνικές επιτυχίες που επακολούθησαν. Μιλάω για:

Την κατάκτηση του ποδοσφαιρικού Euro2004,
τη μεγαλειώδη νίκη στη Eurovision2004,
και, βεβαια, την επιτυχή διοργάνωση των χιλιοτραγουδισμένων και μυριοδοξασμένων olympic games 2004.

Σήμερα που η πατρίδα διέρχεται δύσκολες στιγμές (εν μέρει επειδή ακόμα πληρώνουμε εκείνες τις μεγάλες εθνικές επιτυχίες), ίσως θα ήταν καλό να ξαναδιαβάσουμε το εκτρελανσιστικό μανιφέστο και να ξανα-εντρυφήσουμε στο εκτρελανσιστικό φαινόμενο, μπας και δούμε άσπρη μέρα.

Και, εφόσον τα geocities μας άφησαν χρόνους εξορίζοντας το perikallosproject στα τάρταρα της ιστορικής μνήμης όσων τυχερών πρόλαβαν να το μελετήσουν... συμπαρασύροντας στην αφάνεια την μελέτη μου περί εκτρελανσισμού...

Θεωρώ σκόπιμο να την ανα-δημοσιεύσω εις το ενθάδε κείμενον μπλογκ.
Άλλωστε, την επανα-δημοσίευσή της τη θεωρώ ενταγμένη στα πλαίσια του “προσυνεδριακού διαλόγου για τη δημιουργία ενός κινήματος εκλεκτών” (βλέπε σχετικά εδώ).

Πάμε λοιπόν.

Ο ΕΚΤΡΕΛΑΝΣΙΣΜΟΣ
Μια πρώτη προσέγγισις
ΒΑΣΙΚΑΙ ΑΡΧΑΙ ΚΑΙ ΚΑΤ' ΑΡΧΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ

Ο εκτρελανσισμός είναι μια άγνωστη -πλην όμως κυρίαρχη- ιδεολογία. Μια κυρίαρχη ιδεολογία που ξεφεύγει από το μαρξιστικό στερεότυπο “η κυρίαρχη ιδεολογία κάθε εποχής είναι η ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης εκείνης της εποχής”.
Ο εκτρελανσισμός ξεφεύγει από αυτό το στερεότυπο, διότι ο εκτρελανσισμός αποτελεί διαχρονικό, διαταξικό, δι-ιδεολογικό φαινόμενο.

Οι ρίζες του εκτρελανσισμού χάνονται στα βάθη της ιστορίας. Δύσκολα μπορεί κάποιος να αποφανθεί με σιγουριά για τον ιδρυτή ή τους ιδρυτές του εκτρελανσισμού.
Το μόνο βέβαιο είναι πως στην πορεία των αιώνων οι εκτρελανσιστικές ιδέες αποτέλεσαν τον πυρήνα -αλλά και τον μανδύα- κάθε ιδεολογίας, θεωρίας ή θρησκείας που έκανε την εμφάνισή της στο κοινωνικό προσκήνιο.

Είναι αρκετά παράξενο το γεγονός ότι μόνον απειροελάχιστοι μελετητές
ασχολήθηκαν, κι αυτοί μάλλον επιδερμικά, με την μελέτη και ανάλυση της ιστορικής διαδρομής και επιρροής του εκτρελανσισμού ή -σωστότερα- του εκτρελανσιστικού φαινομένου.
Ως λογικότερη εξήγηση αυτής της ελλείψεως, θεωρείται η επίδραση των αρχών του εκτρελανσισμού πάνω σε αυτούς τους ίδιους τους μελετητές της ιστορίας των ιδεολογιών.

Πράγματι, ο εκτρελανσισμός χρησιμοποιώντας την μέθοδο της διαχύσεως καταφέρνει να εμποτίζει σχεδόν όλες τις κοινωνικές επιστήμες, θεωρίες και ιδεολογίες που εμφανίστηκαν, εμφανίζονται, ή μέλλει να εμφανιστούν. Χιλιάδες ιδεολόγοι συνάνθρωποί μας είναι εκτρελανσιστές χωρίς να το γνωρίζουν -και χιλιάδες μικρές ή μεγάλες θεωρήσεις της ζωής είναι εκτρελανσιστικές αλλά θα κοκκίνιζαν από ντροπή αν το μάθαιναν .

Βασική αρχή του εκτρελανσισμού, αποτελεί η εξουτοπίκευσις του ατόμου, της κοινωνίας, αλλά και αυτού τούτου του σύμπαντος κόσμου εν γένει.
Η εξουτοπίκευσις, αν και επανειλημμένως έχει αποδειχθεί ως ανυπόστατος, συνεχίζει να απασχολεί τις ανθρώπινες διάνοιες, αποτελώντας ίσως τον βασικότερο παράγοντα διαδόσεως του εκτρελανσισμού.
Στο κέντρο της εξουτοπικευτικής θεωρήσεως, όπως έχει κατ' επανάληψη επισημανθεί, βρίσκονται αφ' ενός η ανθρώπινη αυταρέσκεια, αφ' ετέρου η ανθρώπινη αδυναμία.

Ουσιαστικά, η εξουτοπίκευσις θα συνεχίζει πάντα να υπάρχει, διότι πιθανότατα είναι άρρηκτα δεμένη με τον κόσμο των ονείρων, με αυτόν τον υπέροχο κόσμο στον οποίο όλα είναι -και όταν δεν είναι, γίνονται- καλά και αγαθά και εφικτά. Υπό μία έννοια, τα όνειρα είναι ο χώρος όπου παίρνει μορφή, μορφοποιείται ο «εξουτοπικοποιημένος κόσμος», και υπό αυτή την έννοια οι αρχαίοι Έλληνες κάτι ήξεραν όταν ομιλούσαν για τις αγκάλες του Μορφέα (Μορφέας εκ του “μορφή”)...

Μία άλλη βασική αρχή του εκτρελανσισμού, αντίθετη αλλά ταυτοχρόνως συμπληρωματική προς αυτήν της εξουτοπικεύσεως, αποτελεί η αρχή της αποδιοπομποιήσεως.
Η αποδιοπομποίησις αποτελεί την πύλη δια της οποίας εισερχόμεθα στο
επικίνδυνο μέρος του εκτρελανσισμού. Χαρακτηριστικά γνωστά παραδείγματα
αποδιοπομποιήσεως αποτελούν οι «μάγισσες» του μεσαίωνα και οι εβραίοι
της εποχής του Χίτλερ (άσχετα αν στη συνέχεια αυτοί προέκυψαν εξουτοπικευμένοι). Γενικότερα, θα ήταν εύστοχο να ισχυριστεί κάποιος ότι όλοι μα όλοι οι θρησκευτικοί πόλεμοι και όλες οι θρησκευτικές σφαγές αποτέλεσαν τυπικά παραδείγματα αποδιοπομποιήσεως. Ωστόσο, δεν είναι τυχαίο πως μεγάλα ή μικρά ψήγματα αποδιοπομποιήσεως βρίσκουμε πίσω από κάθε εθνικό πόλεμο, μικρό ή μεγάλο, πίσω από κάθε είδους διωγμό, πίσω από κάθε επανάσταση, πίσω από κάθε διαζύγιο, πίσω από τα επεισόδια στα γήπεδα, πίσω από σχεδόν κάθε κοινωνική ρήξη...

Βέβαια, όπως είναι ευνόητο, μία ρήξη, μια επανάσταση, ένας πόλεμος, δεν μπορεί να είναι νικηφόρος και για τις δύο (ή περισσότερες) εμπλεκόμενες πλευρές. Κάποιος κερδίζει και κάποιος χάνει.

Για να προστατεύσουν τον ηττημένο από ενδεχόμενη ψυχολογική κρίση και κατάρρευση, οι σοφοί ιδρυτές του εκτρελανσισμού φρόντισαν να οργανωθεί ως έννοια η παρολιγονικία.
Τυπικά παραδείγματα παρολιγονικίας και παρολιγονικητών αποτελούν ο Λεωνίδας στις Θερμοπύλες, ο Σπάρτακος στη Ρώμη και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Παραλλήλως, η παρολιγονικία εφαρμόζεται και στις συγκρούσεις της καθημερινότητας: Ένας που έρχεται σε σύγκρουση με το θρησκευτικό του δόγμα και το θρησκευτικό του δόγμα τον αποκηρύττει και τον αφορίζει, μπορεί άνετα να νιώσει παρολιγονικητής. Ένας μαραθωνοδρόμος που τερματίζει 125ος αρέσκεται να νιώθει παρολιγονικητής. Οι Έλληνες κομμουνιστές μετά τον εμφύλιο ένιωθαν ειλικρινά ως παρολιγονικητές.
Προσωπική γνώμη του γράφοντος είναι πως η αν δεν υπήρχε η παραλιγονικία, ο κόσμος μας θα είχε εκατομμύρια περισσότερους θλιμμένους ανθρώπους. Χωρίς την παραλιγονικία, ο κόσμος μας θα ήταν πιο μαύρος.

Τέλος, τέταρτη -αλλά θεμελιώδης- αρχή του εκτρελανσισμού αποτελεί η μελλοντόλυσις.
Κάθε καλός εκτρελανσιστής πιστεύει και διαδίδει μια από τις πολλές μορφές μελλοντολύσεως, ακόμα και αν όλα γύρω του σηματοδοτούν το αντίθετο.
Η μελλοντόλυσις δεν είναι απλή πίστη ενός εκτρελανιστού.
Οφείλει να είναι πλήρης πεποίθησις, αλλιώς δεν έχει τα αναμενόμενα
αποτελέσματα.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα εφηρμοσμένων μελλοντολυτικών ιδεών:

Ιδιαίτερης μνείας χρήζουν οι οπαδοί της εκτρελανσιστικής αιρέσεως των Μαρξιστών - Λενινιστών, οίτινες συνεχίζουν να προσδοκούν μετά πίστεως και πεποιθήσεως την νομοτελειακά επερχόμενη μελλοντόλυση - προλεταριακή επανάσταση, η οποία, αφού πρώτα περάσει μερικά αναγκαία στάδια παρολιγονικίας, στο τέλος θα καταστρέψει τους αποδιοπομποιημένους καπιταλιστές και θα γεμίσει ευωχία τους εξουτοπικευμένους προλετάριους στα πλαίσια μιας εξουτοπικοποιημένης κοινωνίας. Προσωπικά θαυμάζω τους Μαρξιστές-Λενινιστές για το κουράγιο και την επιμονή τους. Εις την θέσιν των θα είχα πάει για ψάρεμα.

Μια άλλη αίρεσις εκτρελανσιστών, οι «Μάρτυρες του Ιεχωβά», αποτελούν παράδειγμα προς αποφυγήν, εφόσον έκαναν λάθος χρήση της μελλοντολύσεως: Τοποθέτησαν χρονικά την μελλοντόλυση, αρχικά στο 1914 και στη συνέχεια σε άλλα έτη του 20ου αιώνα, με αποτέλεσμα να διαψευστούν οικτρά, εφόσον υποτίμησαν το γεγονός ότι η μελλοντόλυσις ονομάζεται και «θεωρία του ορίζοντος»: Κύριον συστατικόν της οφείλει να είναι το ότι “όσο την πλησιάζουμε, τόσο αυτή απομακρύνεται προκειμένου να μας εξάπτει”.
Λογικά σκεπτόμενοι, υποθέτουμε πως την ίδια κακή χρήση της μελλοντολύσεως κάνουν σήμερα και μερικοί προσφάτως εμφανισθέντες εκτρελανσιστές της εκτρελανσιστικής αιρέσεως των Έψιλον, οίτινες προσδιορίζουν την μελλοντόλυση ως λαμβάνουσα χώραν το 2012 μ.Χ. Συνοδοιπόροι τους εις τον ολισθηρόν δρόμον της διαψεύσεως, είναι και οι διάφοροι μυστήριοι άλλων εκτρελανσιστικών αιρέσεων, που επίσης -αν και για άλλους λόγους- προβλέπουν ότι η μελλοντόλυσις θα λάβει χώραν το 2012.
Στατιστικά, είναι βέβαιο πως θα διαψευστούν οικτρά, διότι χαρακτηριστικόν της μελλοντολύσεως είναι το ότι ανταμείβει πλουσιοπάροχα με κουράγιο όσους την χρησιμοποιούν σωστά (τους Μαρξιστές-Λενινιστές, ας πούμε) ενώ τιμωρεί με οικτρή διάψευση όσους την χρησιμοποιούν με λανθασμένο τρόπο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΟΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Γενικά μιλώντας, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή εν είδει επιλόγου,
διαπιστώνουμε την μεγίστη επιρροή και προσφορά του εκτρελανσισμού στα
ανθρώπινα δρώμενα:

Χωρίς τον εκτρελανσισμό ο άνθρωπος δεν θα είχε γνωρίσει την χαρά την έξαψη και το πάθος της θρησκείας, τη φαντασιακή δημιουργικότητα της μαγείας, την απόλαυση της εξουσίας, το ευγενές πάθος της συνομωτικής τέχνης, την ηδονή της υποταγής στον κάθε μαλάκα εν όψει της επερχομένης μελλοντολύσεως...

Χωρίς τον εκτρελανσισμό, η ανθρωπότης δεν θα είχε αναπτύξει την επιστήμη, τουλάχιστον με τη σημερινή της μορφή... Η τεχνολογία σαφέστατα θα είχε ακολουθήσει διαφορετικό δρόμο. Η τέχνη θα ήταν κάτι αγνώριστο, ο Φειδίας ενδέχεται να ήταν ένας ασήμαντος ξυλοκόπος ή μαρμαράς, ο Τρότσκι ενδέχεται να ήταν ένας απλός φορτοεκφορτωτής στην Κροστάνδη, ο Νίτσε ενδέχεται να ήταν απλώς ένας ανώνυμος αγρότης.

Εκατομμύρια εκτρελανσιστές στο διάβα της ιστορίας, δεν θα είχαν οικειοθελώς θυσιαστεί στο βωμό των υπέρτατων εξουτοπικευμένων ιδεών και αξιών, και δεν θα είχαν αφήσει ύψιστες ηθικές παρακαταθήκες για τους νεότερους ομοϊδεάτες τους...

Από την άλλη, ο Χίτλερ, ο Στάλιν, ο Πολ-Ποτ, ο Αλάριχος, ο Θεοδόσιος ο Μέγας, ο Τζέγκις Χαν, ο Ιουστινιανός, ο Κεμάλ Ατατούρκ, οι Σταυροφόροι, οι Κονκισταδόρες, ο Γιτζακ Σαμιρ, ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος και άλλες μεγάλες μορφές του παρελθόντος θα μας ήταν εντελώς άγνωστοι, αφήνοντας κενές τόσες και τόσες χρυσές σελίδες στην ιστορία των ανθρώπινων επιτευγμάτων...

Τα ναρκωτικά, ο τζόγος, η πορνεία, ο αλκοολισμός και όλες οι υπόλοιπες μικρές χαρές και απολαύσεις της καθημερινής ζωής, δεν θα είχα αιτία υπάρξεως εάν δεν είχε υπάρξει ο εκτρελανσισμός...

Ο Χριστός και ο Μωάμεθ ενδέχεται να περέμεναν ανώνυμοι τσοπάνηδες και καμηλιέρηδες, το κοράνι και η βίβλος δεν θα ήταν μπεστ-σέλλερ, ο Παρθενωνας και οι πυραμίδες δεν θα υπήρχαν ή θα είχαν υπάρξει ως απλά καλύβια από άχυρο, το Σινικό Τείχος δεν θα φαινόταν από τη Σελήνη, η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι θα ήταν κοινές πληκτικές πόλεις όπως τόσες άλλες, το Νταχάου ενδέχεται να ήταν ένα ακόμη γερμανικό κωλοχώρι γεμάτο πλήξη και χωρίς καμιά ιστορία, δεν θα είχε λόγο να το επισκεφτεί κάποιος...

Δεν θα είναι υπερβολή αν καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως ο εκτρελανσισμός -και μόνον αυτός- έκανε τον κόσμο μας όπως είναι σήμερα, και υπό αυτή την έννοια του οφείλουμε πολλά, και πρέπει κάποτε να του τα ανταποδώσουμε...

Συντ Ακατανόμαστος

Ο Συντ Ακατανόμαστος είναι καθηγητής εκτρελανσιστικής σημειολογίας και πρόεδρος του Εξωραϊστικού Συλλόγου Νεκροταφείων Ελλάδος (ΕΞ.ΣΥ.Ν.Ε.). Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με την εμβριθή μελέτη της γραμμικής εξισώσεως x next=ρx(1-x) προσπαθώντας να προβλέψει τις διακυμάνσεις του γενικού δείκτη του χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών